Eguzki-sistemaren ikerketaren kronologia

Eguzki-sistemaren ikerketaren kronologia artikuluko edukiak ontzi espazialen jaurtiketen arabera antolatuta daude. Honako alderdi hauek hartzen dira kontuan:

• Eguzki sistema ikertzeko asmoz lurraren orbita gainditu duten ontzi-espazial guztiak (edo xede honekin jaurti arren baina porrot egin zutenak), Ilargirako frogak barne.
• Lurra orbitatzen duten ontzi aurrekari kopuru urria.

Ez dira ageri:

• Satelite lur-orbital gehienak
• Eguzki-sistemaren ikerketarekin zerikusirik ez duten zunda-espazialen jaurtiketak (galaxiak behatzeko teleskopioak, izpi kosmikoak eta erradiazioa azterketzeko gailuak, etab.)
• Jaurtiketan porrot egin duten zundak

Ageri diren datek jaurtiketa-datei dagozkie, kontuan hartuz misioen helburuak ondorengo urteetan lor zitzaketela. Zenbait kasutan jaurtialditik misioa burutzerako epea biziki luzea izan da; 1977ko abuztuaren 20an jaurtitako eta 1989an Neptunora iristea lortu zuen Voyager 2 ontzia, esaterako.

Letra etzanez azaltzen diren misioak amaitzeke daude, beraz oraindik ezin daiteke ondorioztatu arrakasta ala porrotak direnik. Zenbait misiok indarrean jarraitzen dute misioa luzatze-fasean sartu direlako.

1957

• Sputnik 1 – 1957ko urriaren 4a – Lurra estrainekoz orbitatu zuen satelite gizatiarra
• Sputnik 2 - 1957ko azaroaren 3a – Lurtar orbitan, Lehenengo animalia orbitan, Laika izeneko txakur sobietarra

1958

• Explorer 1 - 1958ko otsailaren 1a – Lurtar orbitan; lehenengo satelite estatubatuarra, Van Allenen gerrikoak aurkitu zuen.
• Vanguard 1 – 1958ko martxoaren 17a – Lurtar orbitan; Lurreko orbitan dirauen espazio-ontzirik zaharrena

1959

• Luna 1 – 1959ko urtarrilaren 2a – Ilargiaren gaineko lehenengo hegaldia
• Pioneer 4 - 1959ko martxoaren 3a – Ilargiaren gaineko hegaldia
• Luna 2 – 1959ko irailaren 12a – Ilargiarekiko lehenengo talka
• Luna 3 – 1959ko urriaren 4a – Ilargiaren gaineko hegaldia; Ilargiaren alde ezkutuko lehenengo argazkiak

Fitxategi:Luna-9 spacecraft.jpg

1960

• Pioneer 5 – 1960ko martxoaren 11a – Interplanetary space investigations

1961

• Sputnik 7 – 1961ko otsailaren 4a – Artizarra zuen helburu, huts egin zuen Lurrako orbitatik irtetzean
• Venera 1 – 1961ko otsailaren 12a – Artizarraren gaineko hegaldia (kontaktuaren galera)
• Vostok 1 – 1961ko apirilaren 12a – Lurtar orbitan tripulaturiko lehenengo hegaldia (Juri Gagarin)
• Mercury-Redstone 3 – 1961ko maiatzaren 5a – Lehenengo estatubatuarra espazioan (John Glenn)
• Ranger 1 – 1961ko abuztuaren 23a –Ilargiar hegaldi frogak
• Ranger 2 – 1961ko azaroaren 18a – Ilargiar hegaldi frogak

1962

• Ranger 3 – 1962ko urtarrilaren 26a – Ilargiaren aurka talka egiteko saiakera (galduta)
• Mercury-Atlas 6 – 1962ko otsailaren 20a – Lurraren orbitara heldu zen lehenengo estatubatuarra (Alan Shepard)
• Ranger 4 – 1962ko apirilaren 23a – Ilargiaren aurka talka egin zuen (Ilargiaren alde ezkutuan gertatu zen eta ez zuen daturik igorri)
• Sputnik 19 – 1962ko abuztuaren 25a – Artizarrean lurreratzeko saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Mariner 2 – 1962ko abuztuaren 27a – Artizarraren gaineko lehenengo hegaldi arrakastatsua
• Sputnik 20 – 1962ko irailaren 1a – Artizarrean lurreratzeko saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Sputnik 21 – 1962ko irailaren 12a – Artizarraren gainean hegan egiteko saiakera (esplotatu egin zuen)
• Ranger 5 – 1962ko urriaren 18a – Ilargiratze saiakera (porrot egin zuen)
• Sputnik 22 – 1962ko urriaren 24a – Martitzen gainean hegan egiteko saiakera (esplotatu egin zuen)
• Mars 1 – 1962ko azaroaren 1a – Maritzen gaineko egaldia (kontaktuaren galera))
• Sputnik 24 – 1962ko azaroaren 4a – Martitzen lurreratzeko saiakera (matxuratu egin zen)

1963

• Sputnik 25 – 1963ko urtarrilaren 4a – Ilargian lurreratzeko saiakera (Lurreko orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Luna 4 – 1963ko apirilaren 2a – Ilargian lurreratzeko saiakera (Ilargian galdu zen)
• Cosmos 21 – 1963ko azaroaren 11a – Hegaldi frogak Artizarrera

1964

• Ranger 6 – 1964ko urtarrilaren 30a – Ilargiaren aurka talka egin zuen (kamerek huts egin zuten)
• Cosmos 27 – 1964ko martxoaren 27a – Artizarraren gainean hegan egiteko saiakera (Lurreko orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Zond 1 – 1964ko apirilaren 2a – Artizarraren gainean hegaldia (kontaktuaren galera)
• Ranger 7 – 1964ko uztailaren 28a – Ilargiaren aurkako talka
• Mariner 3 – 1964ko azaroaren 5a – Martitzen gainean hegan egiteko saiakera (porrot egin zuen norabidean akatsak zirela eta)
• Mariner 4 – 1964ko azaroaren 28a– Martitzen gainean lehenengo hegaldia
• Zond 2 – 1964ko azaroaren 30a – Martitzen gaineako hegaldia (kontaktua galu zen)

1965

• Ranger 8 – 1965ko otsailaren 17a – Ilargiaren aurkako talka
• Cosmos 60 – 1965ko martxoaren 12a – Ilargian lurreratzeko saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Ranger 9 – 1965ko martxoaren 21a – Ilargiaren aurkako talka
• Luna 5 – 1965ko maiatzaren 9a – Ilargiaren aurkako talka (ilargiratze bigunarako saiakera)
• Luna 6 – 1965ko ekainaren 8a – Ilargian lurreratze saiakera (Ilargian galdu zen)
• Zond 3 – 1965ko uztailaren 18a – Ilargiaren gaineko hegaldia
• Luna 7 – 1965ko urriaren 4a – Ilargiaren aurkako talka egin zuen (ilargiratze bigunerako saiakera)
• Venera 2 – 1965ko azaroaren 12a – Artizarraren gaineko hegaldia (kontaktuaren galera)
• Venera 3 – 1965ko azaroaren 16a – Artizarrean lurreratzea (kontaktuaren galera) – Beste planeta bateko gainazalean pausatzen den lehenengo espazio-ontzia, Artizarraren aurkako lehenengo talka
• Cosmos 96 – 1965ko azaroaren 23a – Artizarrean lurreratzeko saiakera (jaurtiketan egondako arazoak medio, Lurraren orbitan gelditu zen)
• Luna 8 – 1965ko abenduaren 3a – Ilargiaren aurkako talka (ilargiratze bigunerako saiakera)
• Pioneer 6 – 1965ko abenduaren 16a – "Espazioaren eguraldia" behaketak

1966

• Luna 9 - 1966ko urtarrilaren 31a – Tripulazio gabeko lehenengo ilargiratze sobietarra
• Cosmos 111 – 1966ko martxoaren 1a – Ilargiaren orbitan jartzeko saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Luna 10 – 1966ko martxoaren 31a – Ilargia orbitatu zuen lehenengo ontzi sobietarra
• Surveyor 1 – 1966ko maiatzaren 30a – Ilargian lurreratzea
• Explorer 33 – 1966ko uztailaren 1a – Ilargiaren orbitan jartzeko saiakera (Ilargiaren orbita ez zuen heldu)
• Lunar Orbiter 1 – 1966ko abuztuaren 10a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Pioneer 7 – 1966ko abuztuaren 17a – "Espazioaren eguraldia" behaketak
• Luna 11 – 1966ko abuztuaren 24a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Surveyor 2 – 1966ko irailaren 20a – Ilagian lurreratze saiakera (Ilargiaren aurka talka egin zuen)
• Luna 12 – 1966ko urriaren 22a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Lunar Orbiter 2 – 1966ko azaroaren 6a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Luna 13 – 1966ko abenduaren 21a – Ilagian lurreratzea

1967

• Lunar Orbiter 3 – 1967ko otsailaren 4a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Surveyor 3 – 1967ko apirilaren 17a – Ilagian lurreratzea
• Lunar Orbiter 4 – 1967ko maiatzaren 8a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Venera 4 – 1967ko ekainaren 12a – Artizarreko atmosferaren inguruko lehenengo behaketak
• Mariner 5 – 1967ko ekainaren 14a – Artizarraren gaineko hegaldia
• Cosmos 167 – 1967ko ekainaren 17a – Artizarraren gaineko hegaldia (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Surveyor 4 – 1967ko uztailaren 14a – Ilagian lurreratze saiakera (Ilargiaren aurka talka egin zuen)
• Explorer 35 (IMP-E) – 1967ko uztailaren 19a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Lunar Orbiter 5 – 1967ko abuztuaren 1a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Surveyor 5 – 1967ko irailaren 8a – Ilagian lurreratzea
• Surveyor 6 – 1967ko azaroaren 7a – Ilagian lurreratzea
• Pioneer 8 – 1967ko abenduaren 13a – "Espazioko eguraldia" delakoaren behaketak

1968

• Surveyor 7 – 1968ko urtarrilaren 7a – Ilagian lurreratzea
• Zond 4 – 1968ko martxoaren 2a – Ilargirako programaren frogarako hegaldiak
• Luna 14 – 1968ko apirilaren 7a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Zond 5 – 1968ko irailaren 15a – Ilargian lurreratu eta Lurrera itzuli zen lehenengo espazio-ontzia
• Pioneer 9 – 1968ko azaroaren 8a – "Espazioko eguraldia" delakoaren behaketak
• Zond 6 – 1968ko azaroaren 10a – Ilargian lurreratu eta Lurrera itzulera
• Apollo 8 – 1968ko abenduaren 21a – Ilargiko orbitan lehenengo hegaldi tripulatua

1969

• Venera 5 – 1969ko urtarrilaren 5a – Artizarreko atmosferaren inguruko ikerketak
• Venera 6 – 1969ko urtarrilaren 10a – Artizarreko atmosferaren inguruko ikerketak
• Mariner 6 – 1969ko otsailaren 25a – Martitzen gaineko hegaldia
• Apollo 9 – 1969ko martxoaren 3a – Tripulaturiko ilargiratzerako (LEM) hegaldi froga
• Mariner 7 – 1969ko martxoaren 27a – Martitzen gaineko hegaldia
• Apollo 10 – 1969ko maiatzaren 18a – Tripulaturiko hegaldia Ilargiaren orbitan
• Luna 15 – 1969ko uztailaren 13a – Ilargiaren orbitara heltzea (attempted lunar lander?)
• Apollo 11 – 1969ko uztailaren 16a – Tripulaturiko lehenengo ilargiratzea
• Zond 7 – 1969ko abuztuaren 7a – Ilargian lurreratu eta Lurrera itzulera
• Cosmos 300 – 1969ko irailaren 23a – Ilargian lurreratu eta Lurrera itzulera saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Cosmos 305 – 1969ko urriaren 22a – Ilargian lurreratu eta Lurrera itzulera saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Apollo 12 – 1969ko azaroaren 14a – Tripulaturiko bigarren ilargiratzea

Fitxategi:Lunokhod hires.jpg

1970

• Apollo 13 - 1970ko apirilaren 11a – Ilargiaren gaineko eta itzulerako hegaldi tripulatua (Hirugarren ilargiratzea bertan behera gelditu zen arazo teknikoen ondorioz)
• Venera 7 – 1970ko abuztuaren 17a – Lehenengo lurreratzea Artizarrean
• Cosmos 359 – 1970ko abuztuaren 22a – Artizarra biderako saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Luna 16 – 1970ko irailaren 12a – Ilargiratu eta itzuli zen lehenengo errobota
• Zond 8 – 1970ko urriaren 20a – Ilargiaren gaineko hegaldia eta itzulera
• Luna 17/Lunokhod 1 – 1970ko azaroaren 10a – Ilargiko lehenengo rover

1971

• Apollo 14 – 1971ko urtarrilaren 31a – Hirugarren ilargirtze tripulatua
• Salyut 1 – 1971ko apirilaren 19a – Lehenengo egoitza espaziala
• Cosmos 419 – 1971ko maiatzaren 10a – Martitz orbitatze saiakera (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Mars 2 – 1971ko maiatzaren 19a – Martitz orbitatu gainazalean pausatzen saiatu zen. Martitzeko lehen talka.
• Mars 3 – 1971ko maiatzaren 28a – Martitz orbitatu, Martizen lurreratze (14,5 segundura konexioa galduta) and Martitzeko lehen zunda atmosferikoa
• Mariner 9 – 1971ko maiatzaren 30a – Martitz orbitatu zuen lehenengo satelite estatubatuarra
• Apollo 15 – 1971ko uztailaren 26a – Manned lunar landing; First manned lunar rover
• Luna 18 – 1971ko irailaren 2a – Ilargiaren orbitatze eta itzulerako froga (Ilargiaren aurka talka egin zuen)
• Luna 19 – 1971ko irailaren 28a – Ilargiaren orbitara heltzea

1972

• Luna 20 – 1972ko otsailaren 14a – Ilargira robota bidaltzeko froga
• Pioneer 10 – 1972ko martxoaren 3a – Jupiter gaineko lehenengo hegaldia
• Venera 8 – 1972ko martxoaren 27a – Artizarraren lurreratzea
• Cosmos 482 – 1972ko martxoaren 31a – Attempted Venus probe (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Apollo 16 – 1972ko apirilaren 16a – Bostgarren ilargiratze tripulatua
• Apollo 17 – 1972ko abenduaren 7a – Seigarren eta azken ilargiratze tripulatua

1973

• Luna 21/Lunokhod 2 – 1973ko urtarrilaren 8a – Ilargiko ibilgailua
• Pioneer 11 – 1973ko apirilaren 5a – Jupiter eta Saturno gaineko hegaldia
• Skylab – 1973ko maiatzaren 14a – Lehen estazio espazial estatubatuarra
• Explorer 49 (RAE-B) – 1973ko ekainaren 10a – Ilargiaren orbitara heltzea/radio astronomy
• Mars 4 – 1973ko uztailaren 21a – Martitz gaineko hegaldia (Martitz orbitatze saiakera)
• Mars 5 – 1973ko uztailaren 25a – Martitz orbitatu
• Mars 6 – 1973ko abuztuaren 5a – Martitz orbitatu eta lurreratze saiakera (Martitzen lurreratzean matxuraketa)
• Mars 7 – 1973ko abuztuaren 9a – Martitz gaineko hegaldia eta lurreratze saiakera (Martitzen galduta)
• Mariner 10 – 1973ko azaroaren 4a – Artizarraren gaineko hegaldia eta Merkurio gaineko lehenengo hegaldia

1974

• Luna 22 – 1974ko ekainaren 2a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Luna 23 – 1974ko urriaren 28a – Ilargiko laginak bildu eta lurrera eramateko saiakera (lur hartzean gertaturiko kalteen ondorioz huts egin zuen)
• Helios-A – 1974ko abenduaren 10a – Eguzki behaketa

1975

• Venera 9 – 1975ko ekainaren 8a – Artizarraren orbitara heldu zen lehenengo satelite sobietarra heltzea eta lurreratzea; Artizarreko gainazalaren lehen irudiak
• Venera 10 – 1975ko ekainaren 14a – Artizarraren orbita heltzea eta lurreratzea
• Viking 1 – 1975ko abuztuaren 20a – Martitz orbitatu eta lurreratu; Lurreratu eta bilduriko lehen datuen igorpena and Martitzeko gainazaletik egindako lehen argazkiak
• Viking 2 – 1975ko irailaren 9a – Martitz orbitatu eta lurreratu

1976

• Helios-B – 1976ko ekainaren 15a – Solar observations, Eguzkitik hurbilen egondako zunda ¨(0.29 UA
• Luna 24 – 1976ko abuztuaren 9a – Ilargiratu eta itzuli zen zunda sobietarra

1977

• Voyager 2 – 1977ko abuztuaren 20a – Jupiter eta Saturnoren gaineko lehenengo hegaldiak
• Voyager 1 – 1977ko irailaren 5a – Jupiter eta Saturnoren gaineko hegaldia, Urrunago iritsi den objektu gizatiarra - gaur egun (2012an) gutxi gorabehera 120 UA

1978

• Pioneer Venus 1 – 1978ko maiatzaren 20a – Artizarra orbitatu
• Pioneer Venus 2 – 1978ko abuztuaren 8a – Artizarraren atmosferaren ikerketa
• ISEE-3 – 1978ko abuztuaren 12a – Eguzki haizearen ikerketak; geroago International Cometary Explorer berdiseinatua eta Comet Giacobini-Zinner eta Comet Halley hegaldiak burutu – Lehenengo kometaren gaineko hegaldia
• Venera 11 – 1978ko irailaren 9a – Artizarraren gaineko hegaldia eta lurreratzea
• Venera 12 – 1978ko irailaren 14a – Artizarraren gaineko hegaldia eta lurreratzea

1981

• Venera 13 – 1981ko urriaren 30a – Artizarraren gaineko hegaldia eta lurreratzea
• Venera 14 – 1981ko azaroaren 4a – Artizarraren gaineko hegaldia eta lurreratzea

1983

• Venera 15 – 1983ko ekainaren 2a – Artizarraren orbita heltzea
• Venera 16 – 1983ko ekainaren 7a – Artizarraren orbita heltzea

1984

• Vega 1 – 1984ko abenduaren 15a – Artizarraren gaineko hegaldia, lander and balloon; continued on to Comet Halley flyby
• Vega 2 – 1984ko abenduaren 21a – Artizarraren gaineko hegaldia, lander and balloon; continued on to Comet Halley flyby

1985

• Sakigake – 1985ko urtarrilaren 7a – Halley kometaren gaineko hegaldia
• Giotto - 1985ko uztailaren 2a – Halley kometaren gaineko hegaldia
• Suisei (Planet-A) – 1985ko abuztuaren 18a – Halley kometaren gaineko hegaldia

1986

• Mir – 1986ko otsailaren 20a– Lehenengo espazio egoitza estatubatuarra (1996an osotua)

1988

• Phobos 1 – 1988ko uztailaren 7a – Martitz orbitatze eta Fobosen lurreratzeko saiakera eta Phobos landers (kontaktuaren galera)
• Phobos 2 – 1988ko uztailaren 12a – Martitz orbitatze eta Fobosen lurreratzeko saiakera eta Phobos landers (kontaktuaren galera)

1989

• Magellan – 1989ko maiatzaren 4a – Artizarraren orbita heltzea
• Galileo – 1989ko urriaren 18a – Artizarraren gaineko hegaldia, Lehenengo asteroidearen gaineko hegaldia, lehenengo Asteroidal planetaren aurkikuntza, Jupiterren lehenengo orbitatze eta ikerketa atmosferikoak

1990

• Hiten (Muses-A) – 1990ko urtarrilaren 24a – Ilargiaren gaineko hegaldia eta orbitatzea
• Hubble espazio teleskopioa – Espazioko teleskopio orbitala
• Ulysses – 1990ko urriaren 6a – Solar polar orbiter

1991

• Yohkoh (Solar-A) – 1991ko abuztuaren 30a – Eguzki-sistemaren behaketak

1992

• Mars Observer – 1992ko irailaren 25a – Martitz orbitatze saiakera (kontaktuaren galera)

1994

• Clementine – 1994ko urtarrilaren 25a – Ilargiaren orbitara heltzea/attempted asteroid flyby
• WIND – 1994ko azaroaren 1a – Solar wind observations

1995

• SOHO – 1995ko abenduaren 2a – Eguzki-sistemaren behatokia

1996

• NEAR Shoemaker - 1996ko otsailaren 17a – Eros orbitatzea, lehenengo Hurbileko asteroide-lurtarraren gaineko hegaldia, asteroide baten inguruko lehen orbitatzea and lehen lurreratzea asteroide batean
• Mars Global Surveyor - 1996ko azaroaren 7a – Martitz orbitatu
• Mars 96 – 1996ko azaroaren 16a – Attempted Mars orbiter/landers (Lurraren orbitatik ihes egitean porrot egin zuen)
• Mars Pathfinder – 1996ko abenduaren 4a– Mars lander and Lehen ibilgailua beste planeta batean

1997

• ACE – 1997ko abuztuaren 25a – Solar wind and "space weather" observations
• Cassini–Huygens – 1997ko urriaren 15a – First Saturn orbiter and first outer planet lander
• AsiaSat 3/HGS-1 – 1997ko abenduaren 24a – Ilargiaren gaineko hegaldia

1998

• Lunar Prospector – 1998ko urtarrilaren 7a – Ilargiaren orbitara heltzea
• Nozomi (probe) (also known as Planet-B) – 1998ko uztailaren 3a – Martiz orbitatze saiakera (Martitzeneko orbitan sartzean arazoak)
• Deep Space 1 (DS1) – 1998ko urriaren 24a – Asteroide eta kometaren gaineko hegaldia
• – 1998ko azaroaren 20a – Nazioarteko Egoitza Espaziala (aurrikuspena: 2013rako osotua)
• Mars Climate Orbiter - 1998ko abenduaren 11a – Martitz orbitatu (matxuraketa)

1999

• Mars Polar Lander/Deep Space 2 (DS2) – 1999ko urtarrilaren 3a – Attempted Mars lander/penetrators (contact lost)
• Stardust – 1999ko otsailaren 7a – First comet coma sample return – 2006ko urtarrilaren 15ean itzulera

• NASA Lunar & Planetary Science
• NASA Solar System Strategic Exploration Plans
• Soviet Lunar, Martian, Venusian and Terrestrial Space Image Catalog