Simon Grynaeus

Postenoj
Postenoj	rektoro de la Universitato de Bazelo vd

Simon Gryner
(1493-1541)
Simon Gryner; (1493-1541)
	Germana humanisto, teologo kaj reformisto
Persona informo
Naskiĝo	1493; en Veringendorf, Germanio
Morto	1-a de aŭgusto 1541; en Bazelo, Svislando
Religio	protestantismo vd
Lingvoj	latina • germana vd
Ŝtataneco	Germanio vd
Alma mater	Universitato de Vieno ; Universitato de Hajdelbergo; Universitato de Tübingen ; Universitato de Wittenberg ; Universitato de Bazelo
Profesio
Okupo	teologo ; universitata instruisto vd
Doktoreca konsilisto	Johano Reuchlin • Filipo Melanktono vd
Postenoj
Postenoj	rektoro de la Universitato de Bazelo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Simono Grineo (1493-1541) estis germana humanisto, teologo, reformisto, latinisto, helenisto, kiu studis teologion en la Universitato de Vieno kaj instruis la grekan kaj la latinan en la Universitato de Hajdelbergo. Li estis lernanto de Philipp Melanchthon (1497-1560) kaj ekde 1526 interŝanĝis korespondaĵojn kun Johano Okolampado (1482-1531), kiu invitis lin veni al Bazelo, ĉar Erasmo de Roterdamo (1467-1536) estis ĵus lasinta ĝin.

Biografio

Li estis filo de Jakob Gryner, kaj adoptas la pseŭdonimo Grynaeus, kiu estis unu el la epitetoj de la dio Apolo en la poezio de Vergilio. Li estis nomumita rektoro en iu lernejo de Buda, kie pli malfrue li estis kondamnita kaj ĵetita en arestejo, instigita de la dominikanoj, kaŭze de siaj pozicioj antaŭ la reforma movado. Li ricevis sian liberecon dank'al influoj de hungaraj magnatoj. En 1531, li vizitis kelkajn bibliotekojn en Anglio. Bona rekomendletero de Erasmo garantiis al li favorajn servojn apud Thomas More (1478-1535). Reirante al Bazelo li komisiiĝis kun la tasko pri kolektado da opinioj de la reformistoj pri la divorco de Henriko la 8-a (1491-1547). En la 24-a de novembro 1531 li ĉeestis la funebran ceremonion de Okolampado. En la Universitato de Bazelo li okupis la eksterordinaran katedron de teologio kaj donis lecionojn pri la Nova Testamento.

En 1534, Ulriko, Duko de Württemberg (1487-1550) lin invitis por helpi en la reformo de la ubo, kaj ankaŭ por la reorganizado de la Universitato de Tübingen, kies tasko li plenumis kun la helpo de Ambrosius Blarer (1492-1564), el Konstanco. Brila erudiciulo kaj paciga teologo, li estis mildkaraktera, kaj lia influo ekzerciĝis kun grandeco kaj saĝeco. Erasmo kaj Kalvino estis liaj ĉefaj korespondantoj. Li eldonis plurajn latinajn verkojn de Plutarko, Aristotelo, Platono, Eŭklido kaj Tito Livio.

Lia filo Samuel Grynaeus (1539-1599)^[1] estis profesoro pri jurisprudenco, en Bazelo. Lia nevo Thomas Grynaeus (1512-1564) estis teologo kaj profesoro en la Universitato de Bazelo, kies filo Johann Jakob Grynaeus (1540-1617) ankaŭ estis religiulo en Bazelo. La homonimulo Simon Grynaeus (1725-1799) estis tradukisto el anglaj kaj francaj verkoj en la germanan, kaj aŭtoro de biblia versio en la moderna germana, en 1776, kaj unua tradukisto en la germanan de la verko "Romeo kaj Julieta", far William Shakespeare.

Selektita verkaro

Procli compendiaria de Motu disputatio, posteriores quinque Aristotelis de auscultatione naturali libros, mira brevitate complectens., 1531
Aristotelous hapanta = Aristotelis summi semper uiri, et in quem unum uim suam uniuersam contulisse natura reru[m], opera, quæcunq[ue] impressa hactenus extiterunt omnia, summa cum uigilantia excusa, 1531
Novus orbis regionum et insularum veteribus incognitarum una cum tabula cosmographica et aliquot aliis consimilis argumenti libellis, 1532
Omnia divini Platonis opera, Plato.; Marsilio Ficino; Simon Grynäus; Giovanni Maria Bonelli, 1532
In Prophetam Ezechielem Commentarius., Johano Okolampado, 1534
Polydori Uergilii Urbinatis Anglicae historiae libri XXVI, 1534
Organon Organōn E Hē Tēs Philosophias Chei'r.; Adiectis iŭta Latina[m] distinctione[m] capitum epigraphis, quò omnia sint euidentiora, 1536
Polydori Vergilii Vrbinatis Anglicae historiae libri vigintiseptem. Ab ipso autore postremum iam recogniti, adq; amussim, salua tamen historiae veritate, expoliti, 1555
Epitome doctrinæ moralis, ex decem libris Ethicorum Aristotelis ad Nicomachum collecta, pro Academia Argentinensi, per Theophilum Golium. Adjectus est ad calcem areus ejusdem Aristotelis libellus Peri aretēn k[a]i kakiōn, hoc est, De virtutibus & vitiis, Simone Grynæo interprete, Aristotelo, 1617
Simonis Grynaei clarissimi quondam Academiae Basiliensis theologi ac philologi epistolae : Accedit index auctorum eiusdem Grynaei opera et studio editorum, 1847