2004

2004 estis superjaro komenciĝanta ĵaŭde (vidu ĉi tie kalendaron).

En la jaro 2004 post Kristo okazis, interalie:

Jen resumo de gravaj eventoj de la jaro 2004:

1. Cunamo en Hinda Oceano: Giganta cunamo trafis plurajn landojn, mortigante pli ol 230,000 homojn.

2. Prezidenta elekto en Usono: George W. Bush reelektiĝis kontraŭ John Kerry.

3. Vastiĝo de Eŭropa Unio: 10 novaj landoj aliĝis al EU.

4. Somera Olimpiko en Ateno, Grekio.

5. Teroristaj atakoj en Madrido: Seriaj bombatakoj en trajnoj mortigis 191 homojn.

6. Lanĉo de Facebook: La socia retejo estis kreita de Mark Zuckerberg.

7. Morto de Yasser Arafat, palestina gvidanto.

8. Oranĝa Revolucio en Ukrainio: Amasaj protestoj sekvis disputitan elekton.

9. SpaceShipOne gajnis la X Prize: Unua privata spacveturilo atingis la spacon.

10. Beslan lernejosieĝo en Rusio: Teroristoj kaptis centojn da infanoj, rezultante en multaj mortoj.

11. Mars Exploration Rovers sukcese surteriĝis sur Marso.

12. Aviadila kraŝo en Sinaio, Egiptujo: 148 homoj mortis, plej multaj el ili francaj turistoj.

13. Reelektiĝo de Vladimir Putin kiel prezidento de Rusio.

14. Lanĉo de Gmail de Google.

15. Morto de pluraj famuloj, inkluzive de Marlon Brando, Ray Charles, kaj Ronald Reagan.

La jaro 2004 estis markita de grandaj naturaj katastrofoj, precipe la cunamo en Hinda Oceano, kiu kaŭzis vastan detruon kaj mortojn. Politikaj eventoj, kiel la vastiĝo de EU kaj la prezidenta elekto en Usono, ankaŭ havis signifajn longdaŭrajn efikojn. La terorismaj atakoj en Madrido kaj la lernejosieĝo en Beslan montris daŭran minacon de terorismo. Samtempe, progresoj en teknologio kaj spacesplorado montris pozitivajn paŝojn antaŭen.

• Pekino, Ĉinio: 89a Universala Kongreso de Esperanto.
• Kubo: 6a Tut-Amerika Kongreso de Esperanto.
• Gersi Alfredo Bays iĝis ano de la Akademio de Esperanto.
• La Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT) okazis en Bratislavo inter la 14-a kaj la 21-a de aŭgusto 2004. Tiam estis prezidento de la Plenum-komitato Jakvo Schram kaj estris la kongresan komitaton Petro Chrdle.
• Oni publikigis la planlingvojn Igideon, Silargon, Pisinon, Atlo-Grekan, Latalmiŝon, Interon, Konjan kaj Chotonon.

• Eŭropo: Lillo (Francio) kaj Ĝenovo (Italio) estas dumjare la eŭropaj ĉefurboj pri kulturo.
• Eŭropa Unio: 1-a de majo : Plivastiĝo de Eŭropa Unio per membriĝo de 10 novaj ŝtatoj.
• Eŭropa Unio: Balotado rekta de la eŭropuniaj civitanoj por la Eŭropunia Parlamento.
• Grekio, Ateno: Someraj Olimpiaj ludoj.
• Usono: Prezidenta balotado
• 11-a de marto: Terorismaj Atakoj kontraŭ la trajnsistemo de Madrid mortigis pli ol 200 homojn.
• 29-a de marto: Bulgario, Estonio, Latvio, Litovio, Rumanio, Slovakio, kaj Slovenio aliĝis al NATO.
• 8-a de junio: La planedo Venuso pasas antaŭ Sunon. Sama fenomeno reokazas en 2012.
• 13-a de aŭgusto: Burundo: Masakro en Gatumba okazis en la rifuĝejo de konganoj-banjamulenge, dum kiu 158 homoj estis murditaj kaj 105 vunditaj — unu el plej sangaj epizodoj de la Burunda enlanda milito
• 20-a de oktobro: Lanĉo de la unua versio de Ubuntu, nomita 4.10 Warty Warthog.
• novembro : Larĝaj demonstracioj kaj internacia atento post duboj pri prezident-elektoj en Ukrainio
• 15-a de decembro: Viadukto de Millau estis inaŭgurita.
• 26-a de decembro: Forta tertremo en Hinda Oceano kaŭzis cunamon, kiu mortigis en pluraj landoj pli ol 170.000 homojn.
• Ripetita fina raŭndo de prezidentaj elektoj en Ukrainio, venkas Viktor Juŝĉenko.
• Laŭ informo de Mercury Research, parto de firmao Intel en vendado de x86-kongruaj procesoroj estas 82,2%, parto de AMD - 16,6%, parto de VIA kaj Transmeta - 1.2%
• Dum la jaro en mondo estis produktitaj proksimume 180 milionoj komputiloj. El ili 18% far Dell, 15,8% - Hewlett-Packard, 5,9% - IBM, 4% - Fujitsu/Siemens kaj 3,6% - Acer.
• En la jaro komputilaj kaj ĉekomputilaj firmaoj ricevis profiton: IBM - 3,1 miliardoj $, Intel - 2,12 miliardoj $, Samsung - 1,76 miliardoj $, Sony - 1,4 miliardoj $, Nokia - 1,02 miliardoj $, Siemens - 1 miliardoj $, NEC - 0,38 miliardoj $, Apple - 0,38 miliardoj $, Sun - 0,019 miliardoj $ kaj AMD havis malprofiton 0,03 miliardoj $.
• La germana piloto Michael Schumacher gajnis la mondan ĉampionecon de Formulo Unu.

• 4-a de januaro: Helena Růžičková, ĉeĥa aktorino (n. 1936)
• 23-a de januaro: Helmut Newton, germana fotisto (n. 1920)
• 25-a de januaro: Fanny Blankers-Koen, nederlanda atletino (n. 1918)
• 2-a de februaro: Jaan Ojalo, estona esperantisto (n. 1914)
• 26-a de februaro: Boris Trajkovski, makedona prezidanto (n. 1956)
• 4-a de marto: Claude Nougaro, franca kantisto (n. 1929)
• 22-a de marto: Aĥmed Jasin, palestina gvidanto (n. 1936)
• 27-a de marto: Gerome Kamrowski, usona artisto (n. 1914)
• 28-a de marto: Peter Ustinov, brita aktoro (n. 1921)
• 28-a de marto: Robert Merle: franca verkisto (n. 1908)
• 10-a de aprilo: Jacek Kaczmarski, pola poeto kaj kantisto (n. 1957)
• 25-a de aprilo: Thom Gunn, brita poeto (n. 1929)
• 26-a de aprilo: Hubert Selby, usona verkisto (n. 1928)
• 30-a de aprilo: Georges Lagrange, franca esperantisto kaj akademiano (n. 1928)
• 29-a de majo: Gérard de Sède, franca ĵurnalisto (n. 1921)
• 10-a de junio: Ray Charles, usona ritmenblusa muzikisto (n. 1930)
• 13-a de junio: Jennifer Nitsch, germana aktorino (n. 1966)
• 20-a de junio: Hanns Cibulka, germana verkisto (n. 1920)
• 1-a de julio: Marlon Brando, usona aktoro (n. 1924)
• 10-a de julio: Inge Meysel, germana aktorino (n. 1910)
• 22-a de julio: Sacha Distel, franca kanzonisto kaj komponisto (n. 1933)
• 29-a de julio: Francis Crick, angla biologo kaj malkovrinto de la strukturo de DNA-molekulo (n. 1916)
• 30-a de julio: Ellen Auerbach, germana fotistino (n. 1906)
• 3-a de aŭgusto: Henri Cartier-Bresson, franca fotisto (n. 1908)
• 8-a de aŭgusto: Fay Wray, usona aktorino (n. 1907)
• 8-a de aŭgusto: Eva Kemlein, germana fotistino (n. 1909)
• 24-a de aŭgusto: Elisabeth Kübler-Ross, svis-usona psikiatro (n. 1926)
• 7-a de septembro: Johan Hammond Rosbach, norvega verkisto kaj esperantisto (n. 1921)
• 24-a de septembro: Françoise Sagan, franca verkistino (n. 1935)
• 2-a de oktobro: Luděk Kopřiva, ĉeĥa aktoro (n. 1924)
• 3-a de oktobro: Janet Leigh, usona aktorino (n. 1927)
• 10-a de oktobro: Christopher Reeve, usona aktoro (n. 1952)
• 14-a de oktobro: Ivan Ŝamjakin, belorusa verkisto (n. 1921)
• 22-a de oktobro: Henri Ménard, franca esperantisto (n. 1927)
• 2-a de novembro: Theo van Gogh, nederlanda reĝisoro (n. 1957)
• 7-a de novembro: Howard Keel, usona aktoro (n. 1919)
• 9-a de novembro: Iris Chang, usona verkistino (n. 1968)
• 11-a de novembro: Jaser Arafat, palestina politikisto (n. 1929)
• 29-a de novembro: John Drew Barrymore, usona aktoro (n. 1932)
• 22-a de decembro: Zhang Qicheng, ĉina esperantisto (n. 1913)
• 28-a de decembro: Elsa Salovaara, finna esperanto-verkisto (n. 1920)
• 28-a de decembro: Susan Sontag, usona verkistino (n. 1933)