մի

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /mi/, [mi]
• (Western Armenian) IPA^(key): /mi/, [mi]

From Old Armenian մի (mi).

մի • (mi)

1. one

• մեկ (mek)

մի • (mi)

1. one, certain, some, a

   մի կատու տեսա ― mi katu tesa ― I saw a certain cat

   մի միտք ծագեց գլխումս ― mi mitkʻ cagecʻ glxums ― I had an idea

   մի մարդ էր կանգնած դռանս առջև ― mi mard ēr kangnac dṙans aṙǰew ― Some man was standing in front of my door.

From Old Armenian մի (mi).

մի • (mi)

1. don't! (used for forming negative conjugations of imperatives)

   մի՛ գնա ― mí gna ― don't go!

From Proto-Indo-European *smiyeh₂-, feminine of *sḗm (“one”). The closest cognate is Ancient Greek μία (mía).

մի • (mi)

2. one

   մի Աստուած ― mi Astuac ― one God, one only God

   մի առ մի, մի ըստ միոջէ ― mi aṙ mi, mi əst mioǰē ― one by one, successively, from hand to hand; bit by bit, piece by piece, in detail, minutely, exactly; particularly, specifically, individually, distinctly

   մի ըստ միոջէ ասել, նշանակել ― mi əst mioǰē asel, nšanakel ― to specify, to go into detail

   ի մի ― i mi ― in one, together

   ժողովել ի մի ― žołovel i mi ― to collect, assemble or unite together

   առ մի սիւնակ ― aṙ mi siwnak ― at, or by each column

   առ այր մի ― aṙ ayr mi ― to each person, a-head, a-man

   մի ոմն ― mi omn ― one, one person

   մին ի նոցանէ ― min i nocʻanē ― one of them

   մին կամ միւսն ― min kam miwsn ― either, either one or the either

   մէն մի ի նոցանէ ― mēn mi i nocʻanē ― every one of them

   ոչ մին եւ միւսն ― očʻ min ew miwsn ― neither; neither one nor the other

   ընդ մի, ընդ մի համար ― ənd mi, ənd mi hamar ― conjointly with, together, at once; in one, like on and the same thing

   մի եւ նոյն ― mi ew noyn ― the same

   մի զմիոյ կնի ― mi zmioy kni ― one after the other

   մի մի, միոյ միոյ, միում միում ― mi mi, mioy mioy, mium mium ― each; every one; one another; one by one

   ըստ միոյ միոյ ամսոյ ― əst mioy mioy amsoy ― monthly, month by month

   մի առ միոջ ― mi aṙ mioǰ ― one after another, one on the other

   մի զմիով ― mi zmiov ― with emulation, surpassing one another, outvying

   մի մի տարի ― mi mi tari ― annually, every year, year by year

   մի ընդ միով ― mi ənd miov ― one under another, in a subordinate state

   մի մի իշխան մի մի օր մատուսցէն զընծայս ― mi mi išxan mi mi ōr matuscʻēn zəncays ― all the chiefs make daily offerings

մի • (mi)

1. first, firstly, in the first place

   մի՛ զի կոյր էր եւ մի/երկրորդ զի աղքատ էր ― mí zi koyr ēr ew mi/erkrord zi ałkʻat ēr ― in the first place he was blind, in the next poor

The word has the following combining forms: մի- (mi-) and մե- (me-). The latter is a shortening of միա- (mia-), composed of մի- (mi-) + -ա- (-a-).

• Armenian: մի (mi), մը (mə)

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “մի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “մի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “մի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Abrahamyan, Ašot (1976) Grabari jeṙnark [A Handbook of Old Armenian]‎^[1] (in Armenian), 4th edition, Yerevan: Luys

From Proto-Indo-European *meh₁.

մի • (mi)

2. no, not, none

   մի՛ ասեր ինչ ― mí aser inčʻ ― say nothing about it

   մի՛ արդեօք ― mí ardeōkʻ ― is it not?

   մի՛ արդեօք դու իցես եգիպտացին ― mí ardeōkʻ du icʻes egiptacʻin ― art not thou that Egyptian? is it not you?

   մի՛ գուցէ ― mí gucʻē ― lest, for fear that; that it may not

   մի՛ երբեք, մի՛ բնաւ ― mí erbekʻ, mí bnaw ― never, not at all

   մի՛ եւ մի՛/մի՛ եւ մի՛ իւիք ― mí ew mí/mí ew mí iwikʻ ― beware! not at all, by no means, never

   մի՛ ... եւ մի՛ ― mí ... ew mí ― neither ... nor

   մի՛ եւս ― mí ews ― never, not again, no more

   մի՛ եւս առներ ― mí ews aṙner ― take care not to do so again

   մի՛ իւիք ― mí iwikʻ ― by no means

   մի՛ եղիցի, մի՛ լիցի ― mí ełicʻi, mí licʻi ― may it never be! God forbid! never

   մի՛ ոք ― mí okʻ ― nobody

   մի՞ ― mi^? ― perhaps?

   կերիցէ մի՛ ― kericʻē mí ― neither should he eat

   մի՛, մի՛ վշտացուցանէք զիս ― mí, mí vštacʻucʻanēkʻ zis ― no, no, do not afflict me

• Armenian: մի (mi)

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “մի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “մի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “մի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Matasović, Ranko (2009) A Grammatical Sketch of Classical Armenian‎^[2], Zagreb, page 8
• Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 468
• Martirosyan, Hrach (2013) “The place of Armenian in the Indo-European language family: the relationship with Greek and Indo-Iranian”, in Journal of Language Relationship‎^[3], number 10, § 3.4, page 91