مقایسه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان در بیماران با بی دندانی پارسیل، با یا بدون استفاده از پروتز ثابت و متحرک

سابقه و هدف: بی دندانی یک مسئله مهم و شایع است و گزینه های درمانی مختلفی برای درمان آن از جمله استفاده از پروتزهای ثابت و متحرک پیشنهاد شده است. از طرف دیگر، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان مسئله تاثیرگذاری در کیفیت زندگی فرد، امید به زندگی و سایر جنبه های زندگی فرد معرفی شده است. تا جایی که پرسشنامه هایی جهت بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان ابداع شده اند. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان (OHRQoL) تجربه شده توسط بیماران استفاده کننده از پروتز ثابت یا متحرک، انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، سه گروه مختلف (۹۰ نفر) از بیماران مبتلا به بی دندانی پارسیل پس از تایید کمیته اخلاق در پژوهش و کسب رضایت شفاهی شخص، برحسب معیارهای ورود و خروج مورد بررسی قرار گرفتند. گروه ها شامل گروه ۱ بیماران بدون دندان مصنوعی، گروه ۲ بیماران با پروتز ثابت وگروه ۳ بیماران دارای پروتز متحرک (هر دو یا فقط یک فک) بوده است. روش جمع آوری داده ها پرسشنامه OHIP-۱۴ بود که شامل جنبه های مختلفی مانند اطلاعات بیوگرافی، نوع بیماری، سن، جنسیت، نوع پروتز و ۱۴ پرسش دیگر بود. تفسیر نتایج بدین صورت بوده است که هر چه نمره حاصل ازپرسشنامه بیش تر بود، فرد کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان کم تری را تجربه کرده بود. در نهایت داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند؛ از آزمون های من ویتنی، کروسکال-والیس و همبستگی پیرسن جهت اهداف تحلیلی استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ۲۲ انجام شد. یافته ها: امتیاز کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان در بیماران دارای پروتز ثابت کم ترین مقدار (۵/۱۷±۴/۹۳) و در بیماران بدون پروتز بالاترین مقدار را داشت. کیفیت زندگی گزارش شده از زیاد به کم به ترتیب، پروتز ثابت، پروتز پارسیل تک فک، پروتز پارسیل دو فک و فاقد پروتز، بود. نمره OHRQoL در نمونه های با فک بالا دارای کم ترین مقدار، سپس فک پایین و در بی دندانی های هر دو فک از همه بیش تر بود. از نظر آماری تفاوت معنی داری بین نوع فک و OHRQoL وجود داشت (۰/۰۵P<). هم چنین تفاوت آماری معنی داری بین انواع پروتز مشاهده شد (۰/۰۰۱P>). علاوه بر این، بیماران زن بدون بیماری زمینه ای و با پروتز فک بالا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان برتری را نشان دادند. سن ارتباط معنی داری با نمره کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان نشان نداد (۰/۶۰۰=P). با این حال، امتیاز کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان با مدت زمان طولانی تر استفاده از پروتز افزایش یافت (۰/۰۳۶=P). استنتاج: یافته های تحقیق حاضر نشان داد که افراد دارای پروتز ثابت بالاترین سطحکیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان را نشان می دهند در حالی که افراد فاقد پروتز کم ترین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان را تجربه می کنند. هم چنین بیماران خانم و فاقد بیماری زمینه ای کیفیت زندگی بهتری داشتند. ارتباطی میان سن و کیفیت زندگی بیماران دیده نشد، اما میان مدت زمان استفاده از پروتز و کیفیت زندگی بیماران ارتباط معنی داری وجود داشت.