بررسی تاثیر تورم بر رانت جویی از درآمدهای مالیاتی : رویکرد DSGE

مالیات اصلی ترین و پایدارترین منبع مالی دولت است که نقش مهمی در افزایش درآمد دولت دارد. میزان تحقق درآمدهای مالیاتی به ساختار اقتصادی کشور بستگی دارد. در طی سال های اخیر با افزایش بی رویه قیمت ها کشور، افراد تمایل کمتری برای پرداخت مالیات داشته و انگیزه رانت جویی از درآمدهای مالیاتی دولت افزایش یافته است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر تورم بر رانت جویی از درآمدهای مالیاتی در اقتصاد ایران می باشد. برای دستیابی به هدف مطالعه، الگوی تعادل عمومی پویایی تصادفی(DSGE) کینزی جدید با لحاظ واقعیت های اقتصاد ایران و متشکل از بخش های خانوار، بنگاه، نفت، دولت و بانک مرکزی برای دوره زمانی ۱۳۹۹-۱۳۷۰طراحی شده است. پس از استخراج روابط کارگزاران اقتصادی، مدل طراحی شده در نرم افزار داینر مورد برازش قرار گرفته است. نتایج شبیه سازی شده بیانگر آن است که افزایش قیمت ها منجر به افزایش رانت جویی از درآمدهای مالیاتی و در نتیجه کاهش درآمدهای حقیقی مالیاتی دولت گردیده که این موضوع، با مبانی تئوریک اقتصاد از جمله فرضیه تانزی تطابق دارد. از آن جایی که افزایش رانت جویی از درآمدهای مالیاتی منجر به کاهش منابع عمومی بودجه دولت، کسری بودجه، کاهش تولید غیرنفتی و کاهش اشتغال در کشور می گردد، پیشنهاد می گردد سیاست های اقتصادی کشور در راستای کنترل قیمت ها و محدودسازی فضای رانت جویی اجرا گردند.