منافع بالقوه تشکیل بازارهای آب : مطالعه موردی منطقه ساوه

آب یک نهاده تولیدی با ارزش و کمیاب در بخش کشاورزی ایران می باشد. در حال حاضر منابع آب توسط بنگاه های دولتی و عمدتا بر اساس معیارهای سیاسی – اجتماعی ، به جای معیارهای اقتصادی ، تخصیص می یابند. شیوه مدیریت دولتی منابع آب موجب تخصیص و استفاده ناکارآمد از آب شده است به گونه ای که کارایی مصرف آب در بخش کشاورزی حدود ۳۶ درصد گزارش شده است اخیرا در برخی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به منظور افزایش کارایی مصرف آب ، بازار آب به عنوان یک جایگزین برای روش اداری مطرح شده است. در بازار آب ، آب از مصارف با بازده نهایی کم به سمت مصارف بابالاترین بازده نهایی منتقل شده و در نتیجه کارایی مصرف آن افزایش می یابد. در این مقاله با استفاده از الگوی برنامه ریزی ریاضی منافع بالقوه تشکیل بازار آب در منطقه ساوه برآورد می گردد . نتایج نشان می دهند که مبادله آب بین ۲۴ روستای این منطقه باعث افزایش سود زارعین ، خصوصا در دوره کمبود آب می گردد. همچنین بازار آب می تواند باعث افزایش تقاضای نیروی کار و تسکین تبعات منفی کاهش منابع آب بر روی اشتغال گردد. به علاوه نتایج نشان می دهند که جهت گسترش دامنه بازارهای آب می بایست هزینه های مبادله کاهش یابند.