بازنگری، تکمیل و انتشار اطلس سیمای حوزه های آبخیز کشور (حوزه آبخیز ارس)

تهیه و تکمیل اطلاعات مکانی در مورد ویژگیهای طبیعی حوزه های آبخیز ایران از جمله ضروریات تحقیقاتی و اجرایی در سطح کشور است. در حال حاضر اطلاعات پراکنده ای در سطح کشور وجود دارد که نیاز به بازبینی و به-روزرسانی برای بالا بردن دقت اطلاعات دارند. در این طرح تحقیقاتی نقشه سیمای حوزه های آبخیز مشتمل بر نقشه های پایه، کاربری، زمین شناسی، منابع اراضی، فرسایندگی باران، سیل خیزی و خسارات سیل، رسوبدهی معلق ایستگاه ها و فرسایش و رسوب حوضه ها مورد بازنگری قرار گرفت و تکمیل شد. به این منظور ابتدا هریک از نقشه های تولید شده فوق در قالب حوضه های رتبه 2 تماب مورد بررسی قرار گرفت و ایرادات موجود شناسایی و برطرف شدند. سپس خروجیهای مهم مانند حساسیت واحدهای سنگی، شدت سیل خیزی، خطرات سیل، شدت رسوب دهی، شدت فرسایش و کاربری در حوضه های رتبه 4 استخراج شد. همچنین خلاصه ای از وضعیت حوضه از دیدگاه فرسایش، سیل، کاربری، اقلیم و رسوب-دهی برای هریک از حوضه های رتبه 2 از گزارشات استخراج شد. نقشه های نهایی، به عنوان یک لایه اطلاعاتی روی هم گذاشته شد. جدول استخراج شده برای هریک از حوضه های رتبه 4 در محیط ‭ArcGIS ‬وارد و به پلی گون مربوطه متصل شد. در نهایت نقشه خروجی مناسب در قطع مناسب برای حوضه های رتبه 4 به دست آمد. در این حوضه دو کاربری مرتع متوسط با حدود %‮‭12‬ و مرتع فقیر با حدود %‮‭27‬ بیشترین مساحت دارا است. بررسی حساسیت واحدهای سنگی حوضه ارس نشان داد که طبقات با حساسیت متوسط پایین و پایین به فرسایش بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. نتایج بررسی فرسایندگی باران نیز نشاندهنده ی فرسایندگی کمتر در مناطقی از شمال شرقی (دشت مغان) و مرکزی حوضه در مقایسه با بقیه ی مناطق حوضه است. حوضه ارس از لحاظ گل آلودگی و رسوبدهی، دارای مقادیر بالایی در محدوده ی وسیعی از حوضه است. مطالعات سیلخیزی انجام شده، نیز نشان دهنده ی وجود پهنه سیل به مساحت ‮‭465‬ کیلومتر مربع است. میانگین فرسایش در منطقه ‮‭464‬ متر مکعب بر کیلومتر مربع در سال بوده که حوضه را در وضعیت متوسط طبقه بندی می نماید. واژه های کلیدی: اطلاعات مکانی، حساسیت واحدهای سنگی، سیل خیزی، فرسایش خاک،کاربری، حوضه های رتبه 4