Βρύγες
Οι Βρύγες (αρχαία:Βρυξ) ή Βρύγοι ή Βρυγοί ή Βρυκοί ή Βρίγες (Βρίγαι) ή Βρίγαντες ήταν πολυάριθμος λαός από τη Θράκη που ζούσε στα αρχαία Βαλκάνια. Η κοιτίδα πιστεύεται πως ήταν η χώρα των Κικόνων (τα παράλια μεταξύ Έβρου και Νέστου) και η περιοχή γύρω από τις Βρυγηΐδες λίμνες (μικρή και μεγάλη Πρέσπα). Η χώρα των Κικόνων λεγόταν στους αρχαιότατους χρόνους Βριαντική και Γαλλαϊκή, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο (ἡ δὲ χώρη αὕτη πάλαι μὲν ἐκαλέετο Γαλλαϊκή, νῦν δὲ Βριαντική· ἔστι μέντοι τῷ δικαιοτάτῳ τῶν λόγων καί αὕτη Κικόνων) [7.108.3] Κι αυτή η περιοχή τον παλιό καιρό ονομαζόταν Γαλλαϊκή, σήμερα όμως Βριαντική αλλά αν κάποιοι μ᾽ όλο τους το δίκιο μπορούν κι αυτή να τη λένε δική τους, είναι οι Κίκονες. Στη συνέχεια, περί το 700 π.Χ. οι Βρύγες εγκαταστάθηκαν στα βόρεια εδάφη της Ηπείρου, όπου και μνημονεύονται ως Ιλλυρική φυλή. Από εκεί και με αφετηρία την περιοχή γύρω από την Επίδαμνο (το σημερινό Δυρράχιο της Αλβανίας) απλώθηκαν στην Ιλλυρία κοντά στη Λυχνίτιδα λίμνη, τη σημερινή Αχρίδα, όπως διασώζει ο Σκύμνος ο Χίος (Περιήγησις, 434), στην Αδριατική θάλασσα, όπου συναντώνται οι Βρυγηΐδες νήσοι, καθώς και στους ομοφύλους τους Παίονες, στις όχθες του Εριγώνα ποταμού. Στη χώρα των Παιόνων ο Στέφανος ο Βυζάντιος αναφέρει τις πόλεις Βρυγιάδα και Βρύγιον. Χαρακτηριστικό των Θρακών Βριγάντων κατά τον Ησύχιο ήταν οι καταλήξεις -βρίγα ή -βρία που έδιναν στις πόλεις τους.
Οι ιστορικοί όπως ο Νίκολας Χάμοντ και ο Γιουτζίν Ν. Μπόρζα αναφέρουν ότι στη μετέπειτα Εποχή του Χαλκού οι απόγονοι τους μετανάστευσαν στη Μικρά Ασία και άλλαξαν το όνομα τους από "Φρύγες" σε "Βρύγες".[1][2] O Ηρόδοτος ήταν ο ιστορικός που αναφέρει πρώτος ότι οι Βρύγες ήταν οι Μακεδόνες που μετανάστευσαν πρώτοι στην Ανατολή (1200 π.Χ. - 800 π.Χ.) και άλλαξαν το όνομα τους σε Φρύγες.[3][4] Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο : "Οι δε Φρύγες, ως Μακεδόνες λέγουσι, εκαλέοντο Βρίγες, όσον Ευρωπαίοι έοντες σύνοικοι ήσαν Μακεδόσι, μεταβάντες δε εις την Ασίην, άμα τη χώρα και το όνομα μετέβαλον" (VII, 73) [7.73.1], αυτοί οι Φρύγες ονομάζονταν Βρύγες όσο καιρό ήταν στην Ευρώπη και κατοικούσαν στην ίδια περιοχή με τους Μακεδόνες, όταν όμως μετανάστευσαν στην Ασία μαζί με τον τόπο άλλαξαν και τ᾽ όνομα[7.73.1]. Όταν έπεσαν οι Χετταίοι δημιουργήθηκε κενό στην Ασία, στην περιοχή εγκαταστάθηκαν οι Βρύγες που ζούσαν στην περιοχή της σημερινής Αλβανίας, της βορείας Ηπείρου και της Μυγδονίας που βρισκόταν δυτικά του Αξιού και κατακτήθηκε από το αρχαίο Μακεδονικό βασίλειο τον 5ο αιώνα π.Χ.[5][6] Οι Βρύγες ζούσαν ειρηνικά με τους υπόλοιπους κατοίκους της Μακεδονίας αλλά ο Ευγάμμονας ο Κυρηναίος στο έργο του Τηλεγόνεια έγραψε ότι ο Οδυσσέας οδήγησε τους Ηπειρώτες Θεσπρωτούς εναντίον των Βρυγών.[5] Πολλοί Βρύγες παρέμειναν ακόμα και μετά τη μετανάστευση στην Ανατολή στη βόρεια Πελαγονία και γύρω από την περιοχή που οικοδομήθηκε η μετέπειτα Επίδαμνος. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι πολλοί Βρύγες της Θράκης αντιστάθηκαν σκληρά στον Μαρδόνιο και τον τραυμάτισαν, αυτός ωστόσο τους υπέταξε και μπόρεσε να συνεχίσει τον δρόμο του.[7] Ο Πλούταρχος στο έργο του Βίοι Παράλληλοι αναφέρει ότι στη Μάχη των Φιλίππων κάποιοι Βρύγες υπηρέτησαν τον Βρούτο αλλά οι σύγχρονοι ιστορικοί αμφισβητούν ότι είναι ο ίδιος λαός.[8][9] Δεν υπάρχει καμιά βεβαιότητα σχετικά με την αρχική προέλευση του ονόματος των Βρυγών, σύμφωνα με τον Χέρμαν Μύλερ (1844) προέρχεται από το Γερμανικό και Σλαβικό "Μπέργκ" που μεταφράζεται ως "βουνό".[10] Το όνομα τους σχετίζεται με αυτό που χρησιμοποιούν σύγχρονες Ευρωπαικές φυλές όπως οι Κέλτες Μπριγκάντες και οι Γερμανοί Βουργουνδοί που μεταφράζεται ως "υψηλός", "ευγενής", "φωτεινός".[11][12]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Borza, Eugene N. In the Shadow of Olympus: the Emergence of Macedon. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 1990, σ. 65
- ↑ The Gordion Excavations 1950-1973: Final Reports Τομ. 4, Rodney Stuart Young, Ellen L. Kohler, Gilbert Kenneth, σ. 53
- ↑ Ηρόδοτος, Ηροδότου Ιστορίαι, 7.73
- ↑ Borza, Eugene N. In the Shadow of Olympus: the Emergence of Macedon. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, σ. 65
- ↑ 5,0 5,1 https://books.google.gr/books?id=n1TmVvMwmo4C&pg=RA1-PA709&dq=Brygi++Albania&sig=O6XA9tuWVjwbcO4WQfuSVnYAAY4&redir_esc=y#v=onepage&q=Brygi%20%20Albania&f=false
- ↑ Θουκυδίδης, Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου, 2.99
- ↑ Ηρόδοτος, Ηροδότου Ιστορίαι, 6.45
- ↑ https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Brutus*.html#note38
- ↑ Wilkes, J. J. The Illyrians. Blackwell Publishing, 1992, σ. 111
- ↑ Müller, Hermann. Das nordische Griechenthum und die urgeschichtliche Bedeutung des Nordwestlichen Europas, σ. 228
- ↑ luge, Etymologisches Wörterbuch, Berlin: de Gruyter 1995
- ↑ Pokorny, Julius. "Indogermanisches Etymologisches Woerterbuch". University of Leiden. σσ. 140–141
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ηρόδοτος, Βιβλίο Ζ΄
- Αχιλλέας Σαμοθράκης, Θρακικό λεξικό.
- Στέφανος Βυζάντιος στο λήμμα Βέβρυκες.