Άγις Α΄

Ο Άγις ήταν βασιλιάς της αρχαίας Σπάρτης, που έζησε περί το 950 π.Χ. ^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Από τον Άγι έλαβε το όνομα του το βασιλικό γένος των Αγιαδών ^[1] που βασίλευε παράλληλα με το έτερο βασιλικό γένος των Ευρυποντιδών.

Ήταν γιος και διάδοχος του βασιλιά Ευρυσθένη ^[2] και, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Έφορου, μέχρι τα χρόνια του, υπήρχε ένα καθεστώς ισονομίας και ισοτιμίας ανάμεσα στους Σπαρτιάτες και τους περιοίκους. Ο Άγις κατάργησε αυτό το καθεστώς και τους υποχρέωσε στη καταβολή ειδικού φόρου. Οι περισσότεροι περίοικοι υπάκουσαν, όμως οι κάτοικοι του αρχαίου Έλους επαναστάτησαν. Όταν τελικά οι Σπαρτιάτες επικράτησαν, τους επέβαλλαν σε ένα είδος διαρκούς δουλείας, τη λεγόμενη «ειλωτεία», που ιστορικά διατηρήθηκε μέχρι τη ρωμαϊκή περίοδο. ^[3]

Φαίνεται όμως ότι οι πληροφορίες αυτές που παρέδωσε ο Έφορος, σύμφωνα με σύγχρονους ιστορικούς ερευνητές δεν ανταποκρίνονται στην ιστορική αλήθεια με συνέπεια να θεωρούνται ανακριβείς και περισσότερο ως μεταγενέστερες δημιουργίες. Αντίθετα από τον πατέρα του φαίνεται να βασίλευσε με σύνεση και δικαιοσύνη εξ ου και οι απόγονοι αυτού κλήθηκαν Αγιάδες και όχι από το όνομα του πατέρα του.

• Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τόμ.Α΄, σελ. 299
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμ. 1ος, σελ. 472