Tinwen y garn

Tinwen y garn
Ceiliog yn Llydaw
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Passeriformes
Teulu:	Muscicapidae
Genws:	Oenanthe
Rhywogaeth:	O. oenanthe
Enw deuenwol
Oenanthe oenanthe (Linnaeus, 1758)

Aderyn bychan o deulu'r Muscicapidae yw Tinwen y garn (ll. tinwennod; enw Lladin:Oenanthe oenanthe); yn flaenorol ystyrid ei fod yn aelod o deulu'r bronfreithod, y Turdidae. Mae'n rywogaeth cyffredin iawn yn Ewrop a rhannau o Asia. Mae'n 14½–16 cm o hyd, fymryn yn fwy na Robin Goch. Daw'r enw o'r darn gwyn uwchben y gynffon, rhywbeth sy'n amlwg iawn wrth i'r aderyn hedfan i ffwrdd.

Mae Tinwen y garn yn aderyn mudol, yn symud tua'r de i Affrica yn y gaeaf. Ar dir agored y mae'n nythu, yn enwedig lle mae cerrig neu greigiau. Yng Nghymru, mae'n aderyn nodweddiadol o'r ucheldiroedd; er enghraifft mae'n nythu bron hyd at gopaon mynyddoedd uchaf Eryri.

• Un peth a fu’n nodwedd o wanwyn 2013 oedd y fflyd o dinwennod y garn a gyrhaeddodd gogledd Cymru ddiwedd Mawrth ac a arhosodd yn y caeau gydol Ebrill a hyd yn oed hanner cyntaf Mai (cyn un ai ymsefydlu yma a pharu neu symud yn eu blaenau.)^[1]

Rhestr Wicidata:

label	enw tacson	delwedd
Adeinfyr torwyn	Sholicola major
Bronlas	Luscinia svecica
Dessonornis anomalus	Dessonornis anomalus
Dessonornis archeri	Dessonornis archeri
Dessonornis macclounii	Dessonornis macclounii
Dessonornis mbuluensis	Dessonornis mbuluensis
Eos	Luscinia megarhynchos
Eos fraith	Luscinia luscinia
Luscinia brunnea	Luscinia brunnea
Luscinia calliope	Luscinia calliope
Luscinia pectardens	Luscinia pectardens
Robin Swinhoe	Larvivora sibilans
Robin-grec torwyn	Dessonornis humeralis
Robin-grec y Penrhyn	Dessonornis caffer
Sholicola albiventris	Sholicola albiventris

1. ↑ Bwletin Llên Natur rhifyn 64