Alfred Thomas

Alfred Thomas
Alfred Thomas
Ganwyd	16 Medi 1840 ; Pen-y-lan
Bu farw	14 Rhagfyr 1927
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	gwleidydd
Swydd	Aelod o'r 29fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 28ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 27ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 26ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 25ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 24ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 23ain Senedd y Deyrnas Unedig
Plaid Wleidyddol	Plaid Ryddfrydol
Tad	Daniel Thomas
Gwobr/au	Marchog Faglor

Roedd Alfred Thomas, barwn Pontypridd (16 Medi 1840 - 14 Rhagfyr 1927) yn wleidydd Rhyddfrydol Cymreig ac yn Aelod Seneddol Dwyrain Morgannwg^[1]

Bywyd Personol

Ganwyd Alfred Thomas ym 1840 ym Mhen-y-lan, Caerdydd, yn fab i Daniel Thomas ymgymerwr.

Cafodd ei addysgu yn Ysgol Weston, ger Caerfaddon.

Roedd yn ddibriod.

Gyrfa Gwleidyddol

Daeth Thomas yn aelod Rhyddfrydol o Gyngor Bwrdeistref Caerdydd ym 1875 a bu'n Maer y Dref ym 1881-1882. Fel Maer chwaraeodd rhan ganolog yn y penderfyniad i leoli Coleg Prifysgol De Cymru yng Nghaerdydd, yn hytrach nag Abertawe. Cafodd ei greu yn Rhyddfreiniwr Bwrdeistref Caerdydd ym 1887.

Safodd Thomas yn etholaeth Dwyrain Morgannwg yn enw'r Blaid Ryddfrydol ym 1885 gan gael ei ethol yn Aelod Seneddol a gan dal y sedd hyd ei ymddeoliad o'r Senedd adeg Etholiad Cyffredinol Mis Ragfyr 1910.

Roedd Thomas yn aelod cenedlaetholgar o'r Blaid Ryddfrydol. Fe gyflwynodd yn (aflwyddiannus ) gyda chefnogaethThomas Edward Ellis Mesur Sefydliadau Gwladol (Cymru) i'r senedd ym 1891. Mesur oedd yn ymofyn Prifysgol i Gymru, Amgueddfa Genedlaethol i Gymru, Ysgrifennydd Gwladol i Gymru a Senedd i Gymru.^[2]

Roedd yn aelod o Gymru Fydd, ac fe fu'n gadeirydd yr ymgyrch i godi cerflun i Evan James a James James awduron Hen Wlad fy Nhadau^[3].

Cafodd Thomas ei urddo'n farchog ym 1902, a'i ddyrchafu i Dŷ'r Arglwyddi fel Barwn Pontypridd ym 1912.

Marwolaeth

Bu farw Arglwydd Pontypridd ym 1927. A gan nad oedd ganddo blant bu farw ei farwniaeth gydag ef.

Cyfeiriadau

↑ Owens, B. G., (1953). THOMAS, ALFRED, barwn Pontypridd (1840 - 1927), o Fronwydd, Caerdydd;. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 7 Awst 2019
↑ Hansard NATIONAL INSTITUTIONS (WALES) BILL [1] Archifwyd 2016-03-04 yn y Peiriant Wayback adalwyd 20 Rhagfyr 2014
↑ NATIONAL MEMORIAL TO THE AUTHORS OF "HEN WLAD FY NHADAU" Carmarthen Weekly Reporter 8 Mai 1914 [2] adalwyd 20 Rhagfyr 2014

Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd: etholaeth newydd	Aelod Seneddol dros Dwyrain Morgannwg 1885 – 1910	Olynydd: Allen Clement Edwards

[1] Owens, B. G., (1953). THOMAS, ALFRED, barwn Pontypridd (1840 - 1927), o Fronwydd, Caerdydd;. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 7 Awst 2019

[2] Hansard NATIONAL INSTITUTIONS (WALES) BILL [1] Archifwyd 2016-03-04 yn y Peiriant Wayback adalwyd 20 Rhagfyr 2014

[3] NATIONAL MEMORIAL TO THE AUTHORS OF "HEN WLAD FY NHADAU" Carmarthen Weekly Reporter 8 Mai 1914 [2] adalwyd 20 Rhagfyr 2014

[1]

[2]

[3]