تقابل نیکی و بدی در نیل به سعادت و شادکامی در شاهنامه

هیچ هنرمند بزرگی به درجات رفیع نرسیده مگر آنکه از شاهراه معرفت عدول نکرده باشد. کار هنرمند با نوع برخورد و نگرش به هستی و جهان بینی او برخورد ارگانیک دارد. تنها کسانی که مثل حکیم توس، در کوران قتل و تجاوز و چیرگی بر ناموس و خاک و عاطفه توسط ترکان قبایل گوناگون زیسته اند، توانستند تلالو خود را نشان دهند. در واقع فردوسی در تنگنای فرهنگ پراکنده و هویت گنگ مردم و تفکر مستولی، باید تصمیم نهایی خود را میگرفت تا وجود خود را بعنوان منجی فرهنگ و زبان فارسی و هویت ملی در تاریخ تثبیت نماید. البته این عزم راستین میباید از وجود وارسته، دلبسته به نژاد و فرهنگ خودی، تعالی اندیشه بیرون از حصار ناسیونالیستی مفرط و آزادگی و منش پهلوانی بر میخاست که خوشبختانه همه صفات مذکور و بسیاری از خصایص نیک انسانی در وجود او تجمیع بود. هوشیاری حکیم فرزانه ی توس در تشخیص موقعیت تاریخی و حتی ادبی وی بود که یکی از بهترین و مناسب ترین محمل ادبی را جهت انتقال اندیشه ی انسانی خود به نام حماسه را برگزید.