مروری بر رنگ های ساختاری در طبیعت با بررسی نمونه هایی از توری پراش

دنیایی از رنگ های گوناگون در طبیعت پیرامون ما گسترده شده است که شناسایی و فهم چگونگی شکل گیری آنها در حوزه های مختلف علمی مورد توجه است. در مجموع سه منشا اصلی برای رنگ های موجود در طبیعت شناخته شده است: رنگدانه ها، بیولومینانس و رنگ های ساختاری، رنگ های ساختاری شیوه متفاوتی از تولید رنگ بدون وجود رنگدانه هستند که بسیاری از موجودات در طبیعت همانند انواع سوسک ها، پروانه ها و پرطاووس رنگ های درخشان و خیره کننده ای با قابلیت های منحصر بفرد بر اساس این روش از خود به نمایش می گذارند. رنگ های ساختاری در نتیجه برخورد نور با ساختارهای ویژه ای که در مقیاس نانو و میکرو در اعضای مختلف بدن این موجوادات وجود دارد، ایجاد می شوند. متداولترین سازوکارهایی که علت به وجود آمدن رنگ های ساختاری هستند شامل تداخل لایه، پراکندگی بلورهای فوتونیک و توری پراش می باشند که از میان آنها تداخل لایه متداول ترین روش مورد استفاده در طبیعت است. این روش ها بصورت مستقل و یا ترکیبی در طبیعت مورد استفاده هستند. به غیر از حیوانات که وجود رنگ های ساختاری در آنها بیشتر شناخته شده است، گیاهان نیز نمونه های فراوانی از کاربرد رنگ های ساختاری را در خود دارند. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی به معرفی سازوکارهای تولید رنگ های ساختاری با تمرکز بر روش توری پراش می پردازد. توری پراش از کمیاب ترین روش های مورد استفاده در طبیعت است که رنگ های رنگین کمان ایجاد می کند و نمونه هایی از آن در سنگ اوپال، برخی از انواع سوسک ها و پروانه ها و گیاهانی چون گل بامیه و لاله وجود دارد.