سنجش پایداری زیست محیطی به تفکیک الگوهای گردشگری (مطالعه موری: روستاهای شهرستان دماوند)

امروزه توسعه پایدار به عنوان رویکردی بنیادین برای توسعه گردشگری روستایی پذیرفته شده است. در نواحی روستایی اشکال مختلفی از گردشگری رواج پیدا می کند که بر اساس معیارهایی همچون مدت و نحوه اقامت گردشگران، می توان به دو الگوی گردشگری خانه های دوم و گردشگری روزانه اشاره نمود. نواحی روستایی شهرستان دماوند از جمله نواحی روستایی است که الگوی گردشگری خانه های دوم در آن ها رواج دارد. لذا به دلیل این که ناحیه مورد مطالعه به لحاظ زیست محیطی آسیب پذیر است، دستیابی به توسعه پایدار گردشگری با توجه به پارادایم توسعه پایدار ضروری است و هدف این پژوهش سنجش و اولویت بندی مقدار پایداری زیست محیطی گردشگری در محدوده روستاهای شهرستان دماوند استان تهران است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است، بدین منظور از مدل بارومتر پایداری و شیوه های تحلیلی مربوطه جهت رتیه بندی ۱۰ روستای مورد مطالعه استفاده شد. در این راستا حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری کوکران برابر با ۱۵۰ خانوار روستایی و ۱۷۰ گردشگر خانه های دوم و ۱۶۸ گردشگر روزانه تعیین گردید. بر پایه یافته های پژوهش، شاخص های ۲۷ گانه پایداری زیست محیطی گردشگری در چارچوب مدل ویکور نشان می دهد که روستای سربندان باالترین و روستای آرو پایین ترین مقدار پایداری زیست محیطی گردشگری را در بین روستاهای نمونه دارند. در مجموع پایداری زیست محیطی گردشگری در روستاهای شهرستان دماوند پایین تر از حد متوسط است.