مقایسه ترکیبات و اثرات آنتی اکسیدانی اسانس صمغ دو گونه باریجه و باریجه هزارمسجد

باریجه و باریجه هزارمسجد به ترتیب با نام های علمی Ferula gummosa و Ferula latisecta دو عضو بومی ایران از خانواده چتریان و با کاربردهای مختلف محلی هستند. هدف این مطالعه ارزیابی و مقایسه ترکیبات شیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس های استخراج شده از صمغ این دو گونه می باشد. اسانس ها با استفاده از دستگاه کلونجر به دست آمد و ترکیبات شیمیایی آن ها با استفاده از روش های GC-MS و GC-FID شناسایی و اندازه گیری کمی شد. فعالیت آنتی اکسیدانی غلظت های مختلف اسانس ها با استفاده از دو روش مهار رادیکال های آزاد DPPH و همچنین مهار رادیکال های ABTS اندازه گیری شد. ۳۹ ترکیب در اسانس استخراج شده از باریجه هزارمسجد شناسایی شد. اجزای اصلی آن شامل بتا-پینن (۷/۳۰%)، آلفا-پینن (۱/۲۵%)، آلفا-فرولن (۴/۶%)، و آلفا-بیزابولول (۳/۶%) شناسایی می-باشند. از سوی دیگر، ۴۴ ترکیب در اسانس استخراج شده از صمغ باریجه شناسایی شد. اجزای اصلی این اسانس نیز شامل بتا-پینن (۲/۵۰%)، آلفا-پینن (۷/۹%)، دلتا-۳-کارن (۹/۷%)، بتا-فلاندرن (۹/۵%) شناسایی شد. همچنین نتایج نشان داد که اسانس صمغ باریجه هزارمسجد فعالیت های مهاری رادیکالی قابل توجهی در برابر رادیکال های آزاد DPPH و ABTS به ترتیب با IC۵۰ برابر با ۸۶/۱۶ و ۹۹/۶ میلی گرم بر میلی لیتر دارد. درحالی که اسانس صمغ باریجه اثرات کمتری نشان داد و میزان IC۵۰ آن در برابر رادیکال های آزاد DPPH و ABTS به ترتیب برابر با ۷۲/۲۶ و ۹۷/۱۳ میلی گرم بر میلی لیتر است. به طور کلی، این یافته ها نشان داد که صمغ باریجه هزارمسجد می تواند منبع امیدوارکننده ای از ترکیبات فیتوشیمیایی و فعال زیستی برای تحقیقات بیشتر در صنایع غذایی و عطر باشد.