ارزیابی و پیش بینی آسیب پذیری کارگران از تغییراقلیم در استان خراسان رضوی

مقدمه: در دو دهه اخیر پدیده تغییر اقلیم از سوی سازمان بهداشت جهانی WHO و مجمع بین المللی تغییر اقلیم( IPCC ) به عنوان یکی از تهدیدهای اساسی سلامت جامعه بشری اعلام و از آن به عنوان بزرگترین چالش قرن یاد شدهاست. کارگران و کارکنان شاغل در فضای باز جزء اولین گروه هایی هستند که در معرض مواجهه با اثرات ناشی از تغییراقلیم به مدت طولانی تر و با شدت بیشتر در مقایسه با جمعیت عمومی جامعه قرار می گیرند. این مطالعه با هدفتعیین آسیب پذیری شاخص های ریسک فاکتور شغلی کارگران از تغییر اقلیم و پیش بینی مقادیر شاخص های موردنظر در آینده انجام گرفت.مواد و روشها: این مطالعه در سال ۲۰۲۱ در استان خراسان رضوی انجام شد. ابتدا شاخص های شغلی متاثر شده ازتغییر اقلیم از مطالعه مروری استخراج شدند. سپس اطلاعات ۶ شاخص شغلی در دسترس و ۶ پارامتر اقلیمی مورد نظربه ترتیب از معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی در استان مورد مطالعه و اداره هواشناسی در طول ۱۲ سال گذشتهجمع آوری شدند. سپس نمودارهای تغییرات روند زمانی مربوطه توسط نرم افزار اکسل رسم شدند. همچنین ارتباطاتمعنادار بین شاخص های شغلی و پارامترهای اقلیمی و معادلات مورد نظر از طریق مدلسازی رگرسیون گام به گام درنرم افزار SPSS تعیین شدند. سپس فرمول نویسی معادلات و پیش بینی شاخص های شغلی براساس سناریوهایخوش بینانه SSP۱-۲.۶ ، بینابینی SSP۳-۷.۰ و بدبینانه SSP۵-۸.۵ در بازه زمانی ۲۱۰۰ - ۲۰۲۱ انجام وآسیب پذیرترین شهر استان مشخص گردید. نتایج: نتایج مدلسازی آماری نشان داد که شاخص های سلامت تحت تاثیر تغییر اقلیم معنادار در این استان عبارتنداز درصد کارگران در معرض مواجهه با عوامل زیان آور شغلی گرما و پرتو. پارامترهای اقلیمی سرعت باد و رطوبت نسبیدارای بیشترین تاثیر بر شاخص های مورد مطالعه بودند. مقادیر میانگین آینده نگری شده جهت شاخص های سلامتمورد اشاره در بازه زمانی پیش بینی شده نشان داد که در دهه های آتی شاخص های درصد شاغلین در معرض مواجههبا گرما و پرتو زیان آور شغلی تحت تاثیر تغییر اقلیم به ترتیب از افزایش ۶ / ۲ و ۹ / ۲ برابری برخوردار می شوند.آسیب پذیرترین شهرتحت تاثیر تغییر اقلیم در این استان، شهر گناباد در شاخص های درصد کارگران در معرضمواجهه با گرما و پرتو زیان آور شغلی است.