تحلیل تاب آوری اقتصادی بهره برداران کشاورزی در برابر اثرات خشکسالی (مطالعه موردی: سکونتگاه های روستایی شهرستان فسا)
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 176
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JZPM-10-39_005
تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1402
چکیده مقاله:
از شروع تمدن انسانی، خشکسالی، تاثیراتی شدید و گاهی فاجعهآمیز بر فعالیتهای حیاتی انسان در سراسر جهان داشته است. خشکسالی به خودی خود یک بلا (فاجعه) محسوب نمیشود؛ بلکه تاثیر آن بر مردم و محیطزیست است که فاجعهآمیز بودن یا نبودن آن را مشخص میکند. خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی است که پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم بر کره زمین و به ویژه معیشت بهرهبرداران کشاورزی دارد. در این راستا تابآوری اقتصادی روستایی از مفاهیمی است که در چند دهه اخیر مورد توجه سیاستگذاران توسعه روستایی قرارگرفته است. هدف این مقاله، تحلیل تابآوری اقتصادی کشاورزان بهرهبردار در برابر اثرات خشکسالی است. با توجه به موضوع مورد مطالعه و هدف تحقیق، فرضیه پژوهش با کاربست ذیل تبیین شده است: بنظر میرسد بین تابآوری اقتصادی بهرهبرداران کشاورزی جوامع روستایی و اثرات خشکسالی ارتباط وجود دارد. روششناسی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی، بر مبنای شیوه پیمایشی است که در این مسیر از ابزار پرسشنامه و روش نمونهگیری طبقهای در دسترس استفاده شده است. تکنیک مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل عاملی است. سطح تحلیل در این پژوهش ۷۵روستای منتخب واقع در چهار بخش مرکزی؛ ششده و قرهبلاغ، شیبکوه و نوبندگان شهرستان فسا میباشد. در این تحقیق از۱۸شاخص تابآوری اقتصادی استفاده شده است. جامعه آماری نواحی روستایی شهرستان فسا ۶۳۴۰۹نفر که معادل ۱۸۸۵۵خانوار روستایی میباشد. حجم نمونه۳۸۲خانوار که از طریق فرمول کوکران برآورد شده است. نتایج کلی تحقیق نشان میدهد با توجه به شاخصهای مورد تحلیل قرارگرفته، عامل «تنوع مهارت در نیروی کار و اشتغال» با مقدار ویژه۸۹۹/۳، بیشترین تاثیر را بین چهار عامل داشته، سپس عامل«عملکرد خردهفروشها و کارایی زمین و دارایی»، «توسعه سطوح اشتغال» و «انعطافپذیری و تسهیلات مالی» قرار دارند. با توجه به تحلیل بدست آمده و آسیبپذیری کشاورزان در برابر اثرات خشکسالی، باید نسبت به«متنوع کردن مهارت و اشتغال بهرهبرداران کشاورزی»، «افزایش کارایی زمین»، «اعطای وام و تسهیلات مالی» مبادرت کرد. جهت نمایش وضعیت تحلیل فضایی سکونتگاههای روستایی از نظر شاخصهای تابآوری اقتصادی در برابر خشکسالی، از تکنیک تحلیل عاملی و رتبهبندی سکونتگاههای روستایی شهرستان فسا توسط تکنیک SWARA و ARAS انجام شد. به ترتیب سکونتگاههای روستایی بخشهای نوبندگان، ششده و قرهبلاغ، مرکزی و شیبکوه از نظر تابآوری اقتصادی در برابر اثرات خشکسالی رتبهبندی شدند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مرضیه جعفری
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمد رضا رضوانی
استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسنعلی فرجی سبکبار
دانشیارگروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مجتبی قدیری معصوم
استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علیرضا دربان آستانه
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :