ارزیابی کیفیت گندم های نان ایران بر اساس زیرواحدهای گلوتنین سنگین

تنوع زیرواحدهای گلوتنین سنگین (HMW-GS ) در مکان های ژنی Glu-۱ در ۸۶ لاین و رقم از گندم های نان موجود در برنامه های بهنژادی گندم کشور با استفاده از روش SDS-PAGE بررسی گردید. مجموعا ۱۴ نوع آلل و ۳۱ ترکیب آللی در گندم های نان مورد مطالعه تشخیص داده شد. جفت زیرواحد ۲***+۱۲` در ژنوم D که به عنوان زیرواحدهای نادر در توده های بومی پاکستان قبلا گزارش شده است، در ارقام بولانی، سرخ تخم، و کویر که حاصل تلاقی سرخ تخم می باشد، و از توده های بومی سیستان و بلوچستان هستند، مشاهده گردید. میانگین کلی امتیاز کیفیت گندم های نان بر اساس زیرواحدهای گلوتنین سنگین برابر ۶/۷ از ۱۰ شد که کیفیت نسبتا خوبی را نشان داد. در این بررسی گندم های نان اینیا، مارون، سایسون، زاگرس، پاستور، تجن، N-۷۵-۱۵،N-۷۵-۱۱،C-۷۹-۱۶، C-۷۹-۱۸ با امتیاز کیفیت برابر ده به عنوان بهترین کیفیت و الموت، شهریار، هامون، C-۷۳-۲۰، C-۷۸-۲, C-۷۵-۵، C-۷۸-۱۸ با امتیاز چهار تا پنج به عنوان پائین ترین کیفیت بر اساس زیرواحدهای گلوتنین سنگین تعیین گردیدند. با توجه به نقش مهم زیرواحدهای گلوتنین سنگین به عنوان نشانگر ژنتیکی کیفیت آرد و پخت نان، نتایج تحقیق حاضر یک برآورد ژنتیکی از کیفیت گندم های نان در ایران در مقایسه با ارقام خارجی به دست داده است.