روند تغییرات معیشتی - زیستی در زیست بوم های عشایری با رویکرد پایداری محیط (مطالعه موردی: زیست بوم طایفه فارسیمدان، استان فارس)
محل انتشار: مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 5، شماره: 4
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 288
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GERAZ-5-4_005
تاریخ نمایه سازی: 12 اسفند 1400
چکیده مقاله:
تغییر و تحول همیشه همراه جوامع بشری بوده و بعد از انقلاب صنعتی به دلیل گسترش فناوری این تغییرات سرعت بیشتری به خود گرفته است. در این میان، جوامع عشایری که در طول تاریخ کهن سرزمین ایران نقش بسیاری مهمی را بر عهده داشتهاند، امروزه به دلایل متعدد، تغییرات عمیقی را در ابعاد مختلف زندگی خود تجربه کرده و از نقش و اهمیت دیروزین آن کاسته شده است. با این حال، در چنین فراشدی، چالشها و فرصتهای زیادی فراروی آنان قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، شناخت الگوهای تغییر و تحول در ابعاد معیشتی - زیستی و تبیین آنها در یکی از زیستبومهای ایل پر سابقه قشقایی، یعنی زیستبوم طایفه فارسیمدان است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی است و با استفاده از رهیافت کیفی و نظریه بنیانی انجام شده است. انتخاب نمونهها ابتدا به شیوه ملاکی و سپس گلوله برفی بود که در نهایت با بهرهگیری از تکنیکهای مشارکتی، مصاحبه عمیق و نیمهساختاریافته با تعداد ۱۲ نفر، اشباع نظری حاصل شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که الگوهای متفاوت معیشتی - زیستی همچون یکجانشینی، نیمهکوچنشینی و کوچ بدون دام در این محدوده شکل گرفته است. یافتههای تحقیق مشخص میکند که مجموعه نیروهای درونی تغییر «ضعف دانش و تکنولوژی نوین عشایر در ارتباط با دامداری»، «افزایش جمعیت، مهاجرت به شهر و کمبود نیروی کار» و «کمبود سرمایه» را شامل میشود. مجموعه نیروهای بیرونی تغییر نیز دربرگیرنده مواردی مانند «اصلاحات ارضی»، «محدود بودن حمایت و پشتیبانی دولت از نظر قانونی، حقوقی و مالی»، «ورود خدمات و امکانات به روستا»، «نفوذ تکنولوژی در بین عشایر»، «آسیبپذیری عشایر در برابر مخاطرات طبیعی و انسانی»، «از بین رفتن مدیریت سنتی عشایری» و «تغییر ساختار سیاسی کلان کشور» است. در نتیجه میتوان گفت که مجموعه نیروهای ترکیبی تغییر شامل «سست شدن ارزشهای زندگی کوچنشینی»، «رواج فرهنگ مصرفگرایی» و «گرایش به سبک زندگی شهری» در شکلگیری و انتخاب الگوها و راهبردهای اتخاذشده توسط اجتماع مطالعه شده، ایفای نقش کرده و در نهایت چالشها و فرصتهایی را به وجود آوردهاند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سیامک طهماسبی
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سیدعلی بدری
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمدرضا رضوانی
استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :