Calais
| Calais | ||
| Grad | ||
 | ||
|
||
| Država |  Francuska
| |
|---|---|---|
| Regija | Nord-Pas-de-Calais | |
| Departman | Pas-de-Calais | |
| Koordinate | 50°56′53″N 1°52′23″E / 50.94806°N 1.87306°E | |
| Površina | 33,50 km2 | |
| Stanovništvo | 74 817 (2008) | |
| Gustoća | 2 233 /km2 | |
| Gradonačelnik | Natacha Bouchart (UMP) | |
| Vremenska zona | Srednjoevropsko vrijeme | |
| Poštanski broj | 62193/ 62100 | |
  | ||
Calais (fonet. Kalé) je grad u sjevernoj Francuskoj, u regiji Nord-Pas-de-Calais, poddepartman Pas-de-Calais. Iako je najveći grad departmana, sjedište se nalazi u gradu Arras koji je treći po veličini.
Po popisu iz 1999, u općini Calais je živjelo 77.333 stanovnika, dok se procjenjuje da danas ima oko 78.170 stanovnika (procjena 2006). Broj stanovnika cijelog metropolitanskog područja po popisu iz 1999. iznosi 125.584.
Calais se nalazi na obali Doverskog moreuza, najužeg dijela kanala La Manche, širokog 34 km, tako da je Calais najbliži francuski grad Engleskoj. Za vrijeme vedrih dana, moguće je čak i vidjeti stijene u blizini Dovera. Stari dio grada (ili Calais-sjever) je smješten na umjetnom ostrvu i okružen je kanalima i lukom. Novi, moderni dio grada, St. Pierre se nalazi na jugu i jugoistoku.
Historija
[uredi | uredi izvor]Calais se prvi put zvanično spominje 1181 pod latinskim nazivom Calesium, u dokumentu izvjesnog Mathieua d'Alsace[1] kao ribarsko selo, na mjestu kojeg je 997 godine flandrijski grof Baudouin VI podigao utvrdu.
Na samom početku Stogodišnjeg rata, Calais je opsjednut. Opsada je otpočela 4. septembra 1346 kada se engleska vojska od oko 30.000 vojnika pod komandom kralja Edvarda III iskrcala kraj Calaisa. Odbranu Calaisa predvodio je Jean de Fosseux, poručnik i guverner Artoisa, uz oko 7.000 stanovnika grada. Nakon gotovo godinu dana opsade, grad je naposljetku zauzet 3. augusta 1347.[2] Služio je kao svojevrstan mostobran za englesku industriju vune na evropskom kontinentu. Nakon stogodišnjeg rata, 7. januara 1558 Calais prelazi u francuski posjed, čime pada i posljednja utvrda koju su Englezi držali na kontinentu.
Godine 1885 Calais i St. Pierre se ujedinjuju u jedan grad.
U Drugom svjetskom ratu je bio prvi cilj nacističke Njemačke pri napadu na Francusku 1940 godine, zbog njegove blizine Engleskoj. Pri tom je snažno bombardovan od strane njemačkih zračnih snaga - Luftwaffea. Kasnije su ga u toku rata u nekoliko navrata bombardovali saveznici. U februaru 1945, iako već oslobođen, doživio je jako razaranje, kada su ga Britanci želeći da napadnu njemačke snage u selu Dünkirchen, greškom bombardovali. Poslijeratna izgradnja i rekonstrukcija historijskog jezgra grada u većim razmjerama je izostala.
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]Kretanje broja stanovnika od 1800
| 1800 | 1841 | 1881 | 1886[3] | 1911 | 1936 | 1954 | 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 6.996 | 12.508 | 13.529 | 58.969 | 72.322 | 67.568 | 60.340 | 70.372 | 74.624 | 78.820 | 76.527 | 75.309 | 77.333 | 78.170 |
Privreda
[uredi | uredi izvor]
Blizina grada Engleskoj je učinila da se u njemu razvije izuzetno važna luka. Calais je glavno odredište iz kojeg isplovljavaju trajekti koji povezuju Englesku sa Francuskom i ostatkom Evrope. U blizini grada u mjestu Coquelles, oko 6 km zapadno od Calaisa, nalazi se izlaz iz podmorskog tunela kojim ide autoput i željeznica prema Engleskoj, poznat i kao Eurotunel (Channel tunnel)
Pored luke, kao okosnice gradske privrede, postoji i veliki broj drugih industrija. Razvile su se posebno tekstilna i hemijska industrija, te proizvodnja papira. Calais ima direktnu željezničku vezu sa Parizom od kojeg je udaljen 238 km.
Zbog veoma velikih razlika u porezima na alkoholna pića i duhanske proizvode između Francuske i Engleske, mnogi građani iz priobalnog dijela Engleske dolaze u Calais i njegovu okolinu radi kupovine. Zbog toga su otvoreni mnogobrojni trgovački kompleksi. Takve jednodnevne engleske izletnike kolokvijalno zovu booze cruisers što bi u doslovnom prijevodu značilo pijani moreplovci, a britanske carinske vlasti zbog njih vode stroge kontrole na ulazu u UK. Ipak, pošto su obje zemlje članice Evropske unije, ne postoje ograničenja u protoku roba sve dok se radi o robama za ličnu upotrebu.[4]
Znamenitosti
[uredi | uredi izvor]Gotovo cijeli grad je uništen tokom bombardovanja za vrijeme Drugog svjetskog rata, tako da se u njemu ne nalazi gotovo ni jedna građevina iz predratnog perioda. Za većinu posjetilaca, grad predstavlja samo tranzitno mjesto na putu za druga odredišta.
U središtu dominira karakteristična gradska vijećnica (hotel de ville), izgrađena u flandrijskom renesansnom stilu, a vidljiva je čak i sa engleske obale. Ispred vijećnice je statua od lijevanog željeza Građani Calaisa (fran. Les Bourgeois de Calais) koju je napravio Auguste Rodin.
U blizini željezničke stanice, u malom parku, nalazi se njemačko komandno mjesto iz Drugog svjetskog rata, danas kao ratni muzej. Zapadno od grada se nalazi Opalna obala (Côte d'Opale), slikoviti visoki grebeni koji se pružaju paralelno sa Bijelim grebenima na engleskoj strani prolaza i dio su iste geološke formacije.
Poznate osobe
[uredi | uredi izvor]
- Gérard Debreu, dobitnik Nobelove nagrade za ekonomiju 1983
- Ida Gotkovsky, komponistica i pijanistica
- Raymond Lefèvre, kompozitor i dirigent
- Didier Lockwood, jazz muzičar
- Yvonne Vendroux, žena Charles de Gaullea
Gradovi partneri
[uredi | uredi izvor]Duisburg, Njemačka, od 1964
Dover, UK, od 1973
Riga, Latvija, od 1976
Brăila, Rumunija, od 2002
Bardejov, Slovačka, od 2002
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Dictionnaire encyclopédique de Philippe Le Bas, (fr)
- ^ Paul K. Davis: Besieged: an encyclopedia of great sieges from ancient times to the present, ABC-CLIO, Inc., 2001, str. 71, ISBN 1-57607-195-2
- ^ Od 1885 Calais i St. Pierre su spojeni u jedan grad. Tada je St. Piere imao oko 33.290 stanovnika
- ^ Kraljevska carinska služba u UK