743.

Godina 743. (DCCXLIII) bila je redovna godina koja počinje u utorak u julijanskom kalendaru. Oznaka 743. za ovu godinu se koristi od ranog srednjeg vijeka, kada je kalendarska era Anno Domini u Evropi postala glavnom metodom označavanja godina.

• Ljeto – Car Konstantin V pobjeđuje svog zeta Artabasda, koji je predvodio dvogodišnju pobunu u pokušaju da uzurpira bizantijski tron. Kreće prema Konstantinopolu, a prijestolnicu zauzima tri mjeseca kasnije. Artabasdos i njegov sin Niketas su javno oslijepljeni i odvedeni u manastir Hora. Konstantin obnavlja svoju politiku ikonoborstva. Patrijarh Anastasije je izložen na hipodromu na magarcu ^[1].
• Konstantin V reformiše staru konstantinopolsku gardu u nove elitne konjičke i pješadijske jedinice, nazvane tagmata (na grčkom znači „pukovi“). On koristi ove trupe protiv pobunjeničke pokrajine u sjeverozapadnoj Anadoliji (moderna Turska), a kasnije i za ofanzivne kampanje protiv arapskih muslimanskih napadača i Bugara ^[2].

• Hilderik III nasljeđuje prijestolje Franačkog kraljevstva kao posljednji merovinški kralj (vlada do smrti 754. godine), nakon međuvladavanja od sedam godina nakon što je prijestolje ostalo upražnjeno poslije smrti prethodnog kralja Teodorika IV. Moć ostaje čvrsto u rukama glavnog domusa, trenutno Karlomana i Pipina Malog.
• Bavarski vojvoda Odilo dolazi u pomoć Borutu, knezu (knjazu) Karantanaca, protiv ponovnih upada Avara u današnju Austriju, i može vazalizirati slovensku kneževinu. U zamjenu za pomoć Bavarske, Boruth prihvata njihovu vlast i prima kršćanstvo ^[3].

• Kralj Æthelbald od Mersije udružuje snage sa Wessexom i napada Gwent i Powys u srednjem Velsu (približan datum).

• 6. februar – Halifa Hišam ibn Abd ul-Malik umire nakon 19-godišnje vladavine, u kojoj je zaustavljena arapska ekspanzija u Evropi, a Emevijski halifat je bio pod pritiskom Turaka u Centralnoj Aziji i Berbera u Sjevernoj Africi. Naslijedio ga je njegov nećak Al-Valid II, koji je zatvorio i mučio Halida al-Qasrija, bivšeg guvernera Iraka.

• Car Šōmu mijenja zakon o trajnom vlasništvu nad kultiviranim zemljištem. Ovo dozvoljava aristokratama i pripadnicima klera da obrađuju zemlju. Novo poljoprivredno zemljište će se zvati šoin.

• U jednoj od završnih bitaka Trećeg rata Tikal-Kalakmul, grad El Peru zauzima Tikal.

• 743. Zemljotres na Kaspijskim vratima (Aleksandarska vrata). Lokacija je identificirana ili sa Derbentom, Rusija ili Talisom, Iran ^[4].

• Concilium Germanicum: Prvi veliki crkveni sinod održan u istočnim dijelovima Franačkog kraljevstva. Organizuje je Karloman, gradonačelnik Palate Austrazije, a predsjedava Sveti Bonifacije, koji je učvrstio svoju poziciju vođe Franačke crkve.
  • Zabrana magijskih i astroloških praksi: osuda ceremonija "vince luna", koje se sastoje od "podizanja buke" tokom pomračenja Mjeseca (kosmički kult žena), osuda prakse loženja vatre pomoću štapa (sveta vatra zvana nodfyr ) ^[5].
  • Uvedena institucija precaria verbo regis, koja rješava problem oduzimanja crkvene imovine. Dogovoreno je da, za pomoć vojsci, imovina koju je vjerniku dodijelio knez ostane korisniku pod uslovom da priznaje crkvene posjede plaćajući naknadu ^[6].
• Hinduizam, koji je uspio u svojoj kontrareformi 743. godine, razvio se u Indiji na štetu budizma.
• 7. novembar: Car Šōmu naređuje podizanje daibutsua Todai-ji u Nari, Japan; koreanski sveštenik Gjogi odgovoran je za prikupljanje priloga od ljudi za izgradnju daibutsua, kao i za izgradnju četrdeset devet regionalnih hramova. Uspio je pomiriti budizam i šintoizam ^[7].

• ′Abdullah Ibn Vahib, Muslimanski pravnik Jarsa (um. 813.)

• 6. februar – Hišam ibn Abd ul-Malik, muslimanski halifa (r. 691.)
• Euherije, franački biskup
• Godescalc, vojvoda od Beneventa
• Halid al-Qasri, sirijski arapski guverner
• Pei Yaoqing, kancelar dinastije Tang (r. 681.)
• Rigobert, franački opat i biskup
• Theudimer (također poznat kao Tudmir), vizigotski grof
• Wihtburh, anglosaksonska opatica

Commons ima datoteke na temu: 743.