Unpenniezh

unpenniezh

stumm gouarnamant

Iskevrennad eus	monarchic system
Roll elfennoù	list of monarchies

Ur reizhiad hag ur renad politikel m'emañ ar galloud e penn ur riez gant un den hepken eo an unpenniezh pe monarkiezh.

Dre hêrezh e vez treuzkaset ar galloud d'an unpenn peurliesañ, ha renadoù ar rouantelezh, impalaeriezh ha priñselezh a zo unpenniezhoù. Kavout a reer unpenniezhoù hep bevennoù lakaet dre skrid, a reer unpenniezhoù hollveliek anezho. Koulskoude en unpenniezhoù-se e vez reolennoù kuzh ha reizhiadoù kempouezañ, ar gourzhgalloudoù ofisiel pe guzh.
Unpenniezhoù bonreizhel zo ivez, da lavaret eo renadoù ma lakaer reolennoù evit kempouez ar galloudoù en ur skrid anvet "bonreizh". Rannet e vez ar skrid-se e melladoù a zeskriv ar c'hoari etre an dud veur, an emvodoù ofisiel pennañ hag an doareoù d'o sevel. Deskrivet eo bet ar vonreizh evel ur gevrat etre un unpenn hag e bobl gant ar prederour gall Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) en e oberenn Du contrat social, ou principes du droit politique "A-zivout ar gevrat kevredigezhel, pe pennaennoù ar gwir politikel" (1762)^[1].

Abaoe deroù rouantelezh ar Franked e oa bevennoù strizh da c'halloud ar roueed pa oa ret dezho ren aferioù ar rouantelezh diwar ali o gwizien bennañ ha hini an eskibien. Ar re-se a zlee degas soudarded pa veze goulennet gant ar roue, met e mod-se ne oa ket frankiz gant hennezh da ober hervez e soñj.

1. ↑ Jean-Jacques Rousseau (1762), Du contrat social, Larousse, 2013, ISBN 978-2-03-589309-3 (fr)