Gouenoù (kumun)

Gouenoù
Ar maerdi.
Anv gallek (ofisiel)	Gouesnou
Bro istorel	Bro-Leon
Melestradurezh
Departamant	Penn-ar-Bed
Arondisamant	Brest
Kanton	Brest-An Ermitaj-Gouenoù (betek 2015) Brest-4 (abaoe 2015)
Kod kumun	29061
Kod post	29850
Maer Amzer gefridi	Stéphane Roudaut 2020-2026
Etrekumuniezh	Brest Meurgêr ar Mor
Bro velestradurel	Bro Brest
Lec'hienn Web	Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	6 281 ann. (2020)[1]
Stankter	520 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 27′ 16″ Norzh 4° 27′ 48″ Kornôg / 48.4544, -4.4633
Uhelderioù	bihanañ 58 m — brasañ 103 m
Gorread	12,08 km²
Gouenoù
kemmañ

Gouenoù zo ur gumun e Bro-Leon, e Kanton Brest-4, e departamant Penn-ar-Bed, e gwalarn Breizh.

• E Gouenoù emañ eien ar Penfell.

• Dekred ar 26 a viz Du 1790 war al le ret: e penn-kentañ 1791 e voe nac'het al le ouzh ar Roue, ar vro hag al lezennoù gant ar person, Baptiste-François Le Sénéchal e anv, hag ur c'hure, Jean Goachet^[2].

• Mervel a reas 56 gwaz eus ar gumun, eleze 3,93% eus he foblañs e 1911, abalamour d'ar brezel^[3].

• D'ar 7 a viz Eost 1944, 42 zen nann-soudard a voe lazhet gant soudarded alaman e Pengereg.
• D'ar 7 a viz Eost 1944 e kouezhas ur c'harr-nij P-47D-16-RE (marilhet 42-76597 ha kodet G8-?, 362th BG, 378th BS) eus aerlu ar Stadoù-Unanet (United States Army Air Forces) e Gouenoù; e leviour a voe lazhet^[4].

Brezel Indez-Sina

• Mervel a reas ur milour eus ar gumun e miz Gwengolo 1951 er Viêtnam^[5].

• 
  Ar feunteun.
• 
  An iliz katolik.
• 
  Monumant ar soudarded stadunanat.

• Iliz katolik Sant Gouenoù.
• Ar feunteun.
• Monumant ar re varv, luc’hskeudenn^[6].
• Monumant ar soudarded stadunanat marvet e miz Eost 1944, bet dioueliet d’ar 27 a viz Eost 2013^[7].
• Monumant lazhadeg Pengereg.
• Monumant an daou vilour breizhveuriat SAS marvet d’ar 7 a viz Eost 1944^[8], luc’hskeudenn^[9].
• E Gouenoù e vez lidet un droveni en enor da sant ar barrez, sant Gouenoù, bep bloaz, da vare Yaou Bask.

Bro Niver a soudarded Rouantelezh-Unanet 5 Hollad 5

• Milourien eus broioù arall ag ar C'hommonwealth en Aerlu ar Rouantelezh-Unanet : 1 milour eus Rodezia ar Su.

Karrnijourion e oant holl. Marvet int e 1943, e-pad an Eil Brezel Bed^[10],[11]. Pevar anezhe a varvas pa gouezhas o c'harr-nij (Mitchell marilhet FL216 ha kodet VO-?) etre Plabenneg ha Gwipavaz d'ar 24 a viz Even 1943, an hini all d'an 3 a viz Eost 1943, pa gouezhas e garr-nij (Typhoon Ib marilhet JP399 ha kodet ZH-?) e Plabenneg^[12],[13], luc’hskeudenn^[14].

Niver a annezidi

Ar Brezoneg er Skol

• 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol^[15].

Ya d'ar brezhoneg

• D'ar 17 a viz Kerzu 2009 e oa bet votet live 2 ar garta Ya d'ar brezhoneg gant Kuzul-kêr ar gumun.
• D'an 8 a viz Meurzh 2010 e oa bet roet d'ar gumun al label Ya d'ar brezhoneg live 1.

Deskadurezh

• Ur skol divyezhek zo eno abaoe 2004.
• E distro-skol 2024 e oa 82 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (11,9 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)^[16].
• Ur vagouri divyezhek a zo ivez evit degemer ar vugale a-raok ar skol.
• Ar vagouri "Dorn ha Dorn" he deus sinet Live 2 karta Divskouarn.

• Aberhonddu, Kembre (1988)
• Reichstett, Elzas (1995)

• Bossofala,  Mali (2005)

• Lec'hienn ofisiel Ti-ker Gouenoù
• (br) Gouenoù war lec'hienn Geobreizh