[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/Mont d’an endalc’had

Amzer-amdremenet

Eus Wikipedia
Amzerioù yezhadurel
AMZER-DREMENET
Strizh
Amstrizh
Amdremened
Peurdremened
Tremened kent
Tremened adkevrennek
Tremened tostañ
Tremened pellañ
Amzer-dec'h
AMZER-VREMAÑ
Amzer-hiziv
AMZER-DA-ZONT
Dazond kent
Amzer-warc'hoazh
AORISTEK
Reizhiad rik
Reizhiad keñveriek

Er yezhadur hag yezhoniezh e vez lavaret amzer-amdremenet, pe amdremened, pe amzer-dremenet ledan[1] (e latin: imperfectum) eus un amzer yezhadurel en tremened a dalvez da deskrivañ un ober pe un darvoud a c'hoarveze a-raok ar mare m'emeur o komz (amzer-vremañ) en ur reizhiad amzerioù rik pe a-raok ar mare m'emeur o komz anezhañ lakaet da zaveenn en ur reizhiad keñveriek met o resisisaat ar fed ma ne oa ket peurachu an ober pe ar stad-se d'ar mare kent-se. Da lâret eo e talvez da gomz eus an tremened evel ma vije en amzer-vremañ.

E berr-gomzoù e talvez an amzer-dremenet strizh da verkañ an amzer-dremenet en un tu hag an arvez ledan en tu all war un dro, enebet ouzh an amzer-dremenet strizh, da skouer[2]:

Bez' e lenne
Lenn a rae
Klañv e oa

Alies e vez implijet an amzer-mañ evit danevelliñ.

E brezhoneg e c'heller sevel an amzer-dazont hervez an tri doare displegañ boas, da skouer gant ar verb "hadañ"

Bez' e haden
Bez' e hades
Bez' e hade (eñ/hi)
Bez' e hademp
Bez' e hadec'h
Bez' e hadent
Bez' e haded
  • Displegadur eeun gant ur raganv gour:
Me a hade
Te a hade
Eñ a hade
Hi a hade
Ni a hade
C'hwi a hade
Int a hade
  • Gant ar verb-skoazell "ober":
Hadañ a raes
Hadañ a raes
Hadañ a rae (eñ/hi)
Hadañ a raemp
Hadañ a raec'h
Hadañ a raent
Hadañ a raed

E gwirionez e saozneg n'eus amzer-amdremenet ebet, hag enebet e vez an amzer-dremenet strizh (past perfect) diouzh un tu ouzh an amzer-dremenet pad diouzh an tu all, savet diwar ar verb-skoazell "to be" en dremened mui stumm-ober ar verb pennañ, da skouer:

  • Arvez strizh:
I ate ("Debriñ a ris")
  • Arvez amstrizh (=ledan/pad):
I was eating ("Debriñ a raen"/"O tebriñ e oan")

Estreget e arc'hwel pennañ ma talvez da sevel an doare-divizout, a-hendall e c'heller implijout ar verb-doareañ "would" (berraet: "'d") evit pouezañ war ar fed ma veze graet pe ma c'hoarveze un dra bennak e-pad kalz a amzer en amzer dremenet, da lâret eo an amdremened en arvez boas, da skouer:

Back then, I'd eat early and then I'd walk to school

Setu penaos e veze displeget pep rummad verboù en amzer-amdremenet e latin:

  parāre docēre legere capere scīre esse
ego parābam docēbam legēbam capiēbam sciēbam eram
parābās docēbas legēbās capiēbās sciēbās erās
is parābat docēbat legēbat capiēbat sciēbat erat
nōs parābāmus docēbāmus legēbāmus capiēbāmus sciēbāmus erāmus
vōs parābātis docēbātis legēbātis capiēbātis sciēbātis erātis
parābant docēbant legēbant capiēbant sciēbant erant

Diwar patrom an displegadur latin e oa bet dioroet an amzer-amdremenet er yezhoù romanek a-vremañ.

E spagnoleg e vez enebet an amzer-amdremenet (anvet alies: copretérito) ouzh an amzer-dremenet amstrizh (pe "kevrennek") hag ivez ouzh an amzer-dremenet strizh, disheñvel takas implij pep hini an eil e-keñver ar re all, da skouer:

  • Tremened strizh
fue ("bez' e voe")
comió ("bez' e tebras")
  • Tremened amstrizh
ha sido" ("bet eo")
ha comido ("debret en deus")
  • Amdremenet
era ("bez' e oa")
comía ("bez' e tebre")

Setu penaos e vez displeget pep rummad verboù reizh:

  hablar comer insistir ir ser ver
yo hablaba comía insistía iba era veía
hablabas comías insistías ibas eras veías
él hablaba comía insistía iba era veía
nosotros hablábamos comíamos insistíamos íbamos éramos veíamos
vosotros hablabais comíais insistíais ibais erais veíais
ellos hablaban comían insistían iban eran veían

Ar persieg a ra an diforc'h etre an amzer-dremenet pad diouzh un tu hag an amzer-amdremenet diouzh a tu all.

Reizh eo diplegadur an amzer-amdremet evel an holl amzerioù tremenet all, savet diwar ur rakger digemm ("mi-") mui dibennoù personel ("-am"...) evel-hen (s.o. ouzh ar pennad "verb kevrennek"):

Conjugation of the imperfect indicative
  raf.tan (to go) kâr kar.dan ("labourat")
Me mi.raft.am kâr mi.kard.am
Te mi.raft.i kâr mi.kard.i
Eñ/Hi mi.raft kâr mi.kard
Ni mi.raft.im kâr mi.kard.im
C'hwi mi.raft.id kâr mi.kard.id
Int mi.raft.and kâr mi.kard.and

Daosut ha m'eo aet da get an amzer-amdremenet en darn vrasañ eus ar yezhoù slavek e kendalc'her d'ober ganti c'hoazh e bulgareg, da skouer:

  • Amdremenet:
пристигаx/пристигнеx (pristigah/pristigneh)
"degouezhout a raen"
  • Tremened strizh/Aoristek:
пристигнах (pristignah)
"degouezhout a ris"

E malayalameg e vez enebet an amzer-adremenet plaen diouzh un tu gant an amdremened pad diouzh an tu all:

ഓടുക (ōṭu.ka: "red.ek")
  • Amdremenet plaen
merket gant an dibenn "-യായിരുന്നു" (-yāyirunnu)
ഓടുകയായിരുന്നു (ōṭu.ka.yāyirunnu: "redek a rae")
  • Amdremened pad
merket gant an dibenn "--മായിരുന്നു" (-māyirunnu)
ഓടുമായിരുന്നു (ōṭu.māyirunnu: "o redek e oa/e veze")
  1. Kergoat, L. & Ar Briz, M. (1989) Geriaoueg Dielfennerezh lennegel / Yezhadur (brezhoneg/galleg - galleg/brezhoneg), embann. Kreizenn ar Geriaouiñ (Diwan Breizh)
  2. Kervella, F. (1947, adembann. 1976: 178) Yezhadur bras ar brezhoneg, Brest: Al Liamm