Ugbon

Sa biyolohiya, an ugbon (Ingles: offspring) iyo an aki nin paglalang kan buhay na organismo, napoprudusir kun bakong sa paagi kan single organism o, sa kaso kan sekswal na reproduksyon, duwang organismo. An kolektibong ugbon midbid sa tataramon na Ingles bilang brood o progeny sa urog na pangkagabsan na paagi. Pwede ining mapanungod sa set nin surunodsunod na ugbon, siring kan siyo nahimsa gikan sa sarong grupo nin mga sugok, o sa gabos na mga ugbon, siring man sa honeybee.

An ugbon nin tawo (descendants) inaapod na mga aki (without reference to age, kun siring an sarong tawo pwedeng apodon na magurang nin "menor mga aki" o "adulto mga aki" or "infant children" o "teenage children" depende sa saindang edad); an aking lalaki inaapod sa Ingles na sons asin an aking babae inaapod man na daughters. An ugbon pwede mangyari pagkatapos kan pagkikitoan o pagkatapos kan artificial insemination.

An ugbon igwa nin dakul na kabtang asin katangian na precise asin accurate sa kun ano an igwa sinda, asin kun ano an saindang paglaladawan. Bilang sarong ugbon kan bagong espesye, midbid man bilang aki o f1 henerasyon, kompwesto nin genes kan ama asin kan ina, kun saen midbid man bilang magurang na henerasyon.^[1] An lambang saro sa mga ugbon na ini igwa nin kadakul na genes na kun saen igwang coding para sa espesipikong trabaho asin katangian. An lalaki asin babae kapwa nagkokontribwir pareho sa genotypes kan saindang ugbon, na kun saen an gametes nagbibilog asin nagpoporma. An importanteng aspekto kan pagkabilog kan parent offspring iyo an chromosome, na iyo an estruktura kan DNA na igwa nin dakul na genes.^[1]

Nganing urog magkonsentrar sa ugbon asin kun paano ini minaresulta sa pagkabilog kan f1 generation, iyo an paglubos na inaapod na sex linkage,^[1] kun saen an sarong gene manonompongan sa sex chromosome, asin sa patterns kaining inheritance nagkakalaen sa kapwa lalaki asin babae. An paliwanag na nagpalatunay sa teoriya kan ugbon na igwang genes gikan sa kapwang magurang na henerasyon napatunayan sa paagi kan proseso na inaapod na crossing over, na igwa nin pagkua sa genes gikan sa panlalaking chromosomes asin sa genes na gikan sa pambabaeng chromosome, na nagreresulta sa sarong proseso nin meiosis na nangyayari, asin nagkakawsa sa pagsiblag kan chromosomes nin parantay.^[2] Depende kun arin na genes an dominanteng nagpapahayag an gene maresult sa sekso kan ugbon. An babae pirming matao nin X chromosome, kun saen an lalaki, depende sa sitwasyon, matao nin X chromosome o Y chromosome. Asin kun sarong lalaking ugbon an naprodusir, an gene magkakaigwa nin X asin Y chromosome, asin kun sarong babaeng ugbon an naprodusir, an gene magkakaigwa nin duwang X chromosomes.^[3]

An Cloning iyo an produksyon nin ugbon na kun saen nagrerepresenta an magkaaragidan na genes bilang saiyang magurang. An Reproductive cloning nagpopoon sa paghale kan nukleyi gikan sa sugok, na kun saen nagkakapot kan henetikong materyal.^[4] Tanganing magibo an pag-clone nin organo, an stem cell ipoprodusir asin gagamiton nganing ma-clone iyan na espesipikong organo.^[5] An komun na dai nasasabotan sa cloning iyo an ini nagproprodusir nin eksaktong kopya kan magurang na pig-cloned. An Cloning kinokopya an DNA/genes kan magurang asin linilikha an henetikong duplikado. An clone dai magigin kaagid na kopya nin huli ta sinda natalubo sa magkaibang kapalibotan kisa sa magurang asin posibleng makaatubang an manlaenlaen na mga oportunidad asin eksperyensya . Minsan siring kadaklan positibo, an cloning inaatubang man an ibang setbacks sa ngaran kan ethics asin sa salud nin tawo. Minsan siring an cell division asin DNA replication iyo an importanteng kabtang kan pagigin buhay, there are many steps involved asin an mutations pwedeng mangyari sa permanenteng pagbabago sa organismo asin sa DNA kan ugbon.^[6] An ibang mutations pwedeng magin mas marhay huli ta sinda nagresulta sa random ebolusyon na peryodo na kun saen posibleng magin marhay para sa mga espesye, alagad an kadaklan na mutations maraot nin huli ta kaya nindang baguhon an genotypes kan ugbon, na pwedeng magresulta sa pagbabago na magdadanyar sa mga espesye.

1. ↑ ^{1.0 1.1 1.2} "chromosome". Retrieved 1 April 2014. 
2. ↑ "what is a gene". Retrieved 1 April 2014. 
3. ↑ "what is a gene". Retrieved 1 April 2014. 
4. ↑ "cloning" (PDF). Archived from the original (PDF) on 18 February 2018. Retrieved 1 April 2014. 
5. ↑ "cloning" (PDF). Archived from the original (PDF) on 18 February 2018. Retrieved 1 April 2014. 
6. ↑ "mutation". Archived from the original on 11 October 2018. Retrieved 1 April 2014. 

Sarong tamboan an artikulong ini. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagpoon kaining pahina.