Ádene

Ádene
acontecimiento geográficamente localizado (es)
deslizamiento de tierra (es)

Un ádene^[1], ábanu^[2], ádiga^[3], nade^[4], neveru^[5], fana^[6] o trabe^[7] ye'l argayu lladera abaxu d'una importante farracada de ñeve, que pue incorporar parte del sustratu de l'estrume vexetal o capa vexetal de la pendiente.

Esisten dos menes d'ádenes:

• Ádene superficial, au namái se moviliza una parte del mantu nival o farraspa.
• Ádene de fondu, au se moviliza de sutrucu y con muncha fuercia tola farraspa, erosionando el sustratu de la lladera o rimada, tresportando estos materiales hasta'l puntu onde l'ángulu de la mesma respeutu a la horizontal, lo permite.

Pa clasificar el riesgu esiste la Escala Europea de Peligru d'Ádenes, usada en cásique tol mundu:

Riesgu:

• 1 Sonce/Sonzu
• 2 Llimitáu
• 3 Notable
• 4 Fuerte
• 5 Mui fuerte -> Día catástrofe

Los ádenes son prevocaos pola falta d'homoxeneidá de la capa de ñeve y pola esistencia, ente les llendes de capes físicamente desemeyaes, que facilita l'esbariamientu d'una d'elles sobro otra soxacente. Asocede por exemplu, que la ñeve recién cayía o amontonao pol vientu nun llega a soldase a la superficie de la capa preesistente.

Otres vegaes, la lluvia caltria una capa recién, qu'esbaria entós pol so propiu pesu, si'l tarrén ye pindiu. Les agües pluviales puen tamién calistrase ente dos capes de ñeve y faer como un lubricante, que permite l'esnidiamientu de la capa superior sobro la inferior. Lo mesmo pue asoceder si l'agua calistra na ñeve y el tarrén, faciendo qu'esti se torne esbariosu.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Ádene.