Enrico Berlinguer

Enrico Berlinguer
diputáu de la República Italiana 7 xunetu 1983 - 11 xunu 1984 Eleiciones: 9th Legislature of Italy (en) eurodiputáu 17 xunetu 1979 - 11 xunu 1984 Distritu: Italia Eleiciones: eleiciones al Parllamentu Européu de 1979 diputáu de la República Italiana 13 xunu 1979 - 11 xunetu 1983 Eleiciones: 8th Legislature of Italy (en) diputáu de la República Italiana 2 xunetu 1976 - 19 xunu 1979 Eleiciones: 7th Legislature of Italy (en) diputáu de la República Italiana 19 mayu 1972 - 4 xunetu 1976 Eleiciones: 6th Legislature of Italy (en) diputáu de la República Italiana 29 mayu 1968 - 24 mayu 1972 Eleiciones: 5.ª legislatura de Italia (es)
Vida
Nacimientu	Sácer[1], 25 de mayu de 1922[2]
Nacionalidá	Reinu d'Italia  (25 mayu 1922 -  18 xunu 1946) Italia  (18 xunu 1946 -  11 xunu 1984)
Llingua materna	italianu
Muerte	Padua[3], 11 de xunu de 1984[4] (62 años)
Sepultura	Cementerio Flaminio (es)
Causa de la muerte	hemorraxa cerebral
Familia
Padre	Mario Berlinguer
Fíos/es	Bianca Berlinguer Marco Berlinguer
Hermanos/es	Giovanni Berlinguer
Estudios
Estudios	Universidá de Sassari
Llingües falaes	italianu[5]
Oficiu	políticu
Llugares de trabayu	Estrasburgu, Bruxeles y Roma
Serviciu militar
Lluchó en	Segunda Guerra Mundial
Creencies
Relixón	ateísmu
Partíu políticu	Partíu Comunista Italianu

Enrico Berlinguer (25 de mayu de 1922, Sácer – 11 de xunu de 1984, Padua) foi un políticu italianu.

Consideráu'l líder más popular del Partíu Comunista Italianu (PCI), que dirixó como secretariu nacional dende 1972 hasta la so muerte mientres un periodu de tensión na historia d'Italia, marcáu pelos años del plomu y les lluches sociales como la Seronda caliente de 1969-1970. Fixo que'l so partíu s'alloñare de la influyencia del Partíu Comunista de la Xunión Soviética y siguió una llinia moderada, reposicionando al partíu dientro de la política italiana y abogando pola unidá nacional. Esta estratexa denominóse eurocomunismu y foi vistu como'l so principal voceru.​ Esta sería adoptada polos otros partíos comunistes significativos d'Europa occidental, n'España, Portugal y más tarde per Francia, la so importancia como fuercia política consolidada en 1977 nuna xunta en Madrid entre Berlinguer, Georges Marchais y Santiago Carrillo. El mesmu Berlinguer describió'l so modelu "alternativu" de socialismu, distintu tantu del bloque soviéticu como del capitalismu practicáu pelos países occidentales mientres la Guerra Fría, como la vía terza o "tercer vía"​ anque'l so usu del términu nun tien rellación cola Tercer vía más centrista practicada polos primeros ministros posteriores Romano Prodi y Matteo Renzi.

Mientres el lideralgu de Berlinguer, el PCI algamó la so etapa de mayor ésitu, llogrando importantes victories nes eleiciones rexonales y llocales de 1975 y el 34% de los votos nes eleiciones xenerales de 1976, el so mayor porcentaxe de votos y el númberu d'escaños. Con estos llogros, axustó'l Compromisu Históricu colos Demócrates Cristianos, emprestando sofitu al so gobiernu en cuenta de consultes sobre decisiones polítiques​ y reformes sociales. Tomó una posición firme contra'l terrorismu dempués del secuestru y asesinatu d'Aldo Moru y uso la influyencia del PCI pa emponer a los sindicatos italianos escontra la moderación de les demandes salariales pa facer frente a la severa tasa d'inflación del país dempués de la crisis del petroleu de 1973.​ Sicasí, estos stands nun fueron correspondíos con abondes concesiones del gobiernu de Giulio Andreotti, lo que llevó al PCI a dexar la coalición en 1979. La combinación de la defensa de l'austeridá, la llinia dura contra les Brigaes Roxes y los intentos d'un alcuerdu colos DC afeutaron el votu del PCI nes eleiciones de 1979 y el Compromisu finalmente terminóse en 1980. El PCI permaneció n'oposición nacional mientres el restu del mandatu de Berlinguer, calteniendo un sólidu nucleu de sofitu nes eleiciones de 1979 y 1983, pero la so principal fortaleza a partir d'esi puntu caltener a nivel rexonal y llocal.

Berlinguer tenía una personalidá austera y modesta pero carismática y, a pesar de les dificultaes qu'enfrentó al PCI mientres el compromisu históricu,​ siguió siendo un políticu popular, respetáu polos sos principios, convencimientos y posiciones coraxoses. Calificó al PCI como un partíu honestu na política contra la corrupción n'Italia, una imaxe que caltuvo la reputación del partíu mientres los escándalos de corrupción de Mani Pulite. Foi carauterizáu por Patrick McCarthy como "el postreru gran líder comunista n'Europa occidental"​ y permanez identificáu coles causes del eurocomunismu, la oposición a la represión soviética n'Europa del Este y el cambéu democráticu n'Italia. Él identificóse como atéu.

Fíu de Mario Berlinguer y Maria Loriga, Enrico Berlinguer ñació en Sassari, dientro d'una importante familia de Cerdeña. Yera primu de Francesco Cossiga (que foi líder de los Demócrates Cristianos y Presidente de la República Italiana), y los dos yeren familiares d'Antonio Segni, otru dirixente democristianu y Presidente de la República Italiana.

El güelu d'Enrico, Enrico Berlinguer, foi'l fundador de La Nuova Sardegna, un importante periódicu sardo, y amigu personal de los héroes de la Unificación Italiana, Giuseppe Garibaldi y Giuseppe Mazzini. En 1937, Berlinguer tuvo los primeros contautos colos antifascistes sardos; en 1943 afilióse formalmente al Partíu Comunista Italianu, y llueu se convirtió nel secretariu de la seición de Sassari. L'añu siguiente viose implicáu nuna insurreición nel pueblu, dempués de la cual foi deteníu y condergáu a trés meses de prisión. Darréu dempués de la detención, el so pá consiguió llevá-ylo a Salerno, el pueblu onde se refuxen la Familia Real Italiana y el gobiernu dempués del armisticiu ente Italia y los Aliaos.

En Salerno, el so pá presentó-y a Palmiro Togliatti, entós máximu líder del Partíu Comunista y n'otru tiempu alumnu de Do Mario. Togliatti unvió a Berlinguer a Cerdeña pa preparar la so carrera política. A finales de 1944, Togliatti designó-y pa llevar la secretaría nacional de la Federación Xuvenil Comunista Italiana (FGCI), les mocedaes del Partíu; llueu foi unviáu a Milán y en 1945 foi escoyíu miembru del Comité Central del PCI.

En 1946 , Togliatti, como máximu dirixente del Partíu, llamó a Berlinguer en Roma, y en dos, con 26 años, entró nel secretariáu nacional del PCI y foi unu de los miembros más nuevos almitíos nesti muérganu . El 1949 foi secretariu xeneral de la FGCI, cargu qu'ocupó hasta 1956. Un añu dempués foi nomáu presidente de la Federación Mundial de la Mocedá Democrática , la Internacional de Mocedaes Comunistes y Socialistes. En 1957 , Berlinguer, como dirixente de la escuela central de formación del PCI, abolió la visita obligatoria qu'hasta entós había que facer na Xunión Soviética, como parte de la formación política, la cual yera necesaria pa ser almitíu nos puestos más altos del PCI.

Dempués d'ocupar munchos puestos d'alta responsabilidá, en 1968 foi escoyíu diputáu por Roma, y al añu siguiente, númberu dos del partíu, con Luigi Longo de secretariu xeneral. Como tal participó na conferencia internacional de Partíos Comunistes de 1969 en Moscú, na que la delegación italiana refugó sofitar l'informe final.

Berlinguer fixo'l discursu públicu más grave que se sintiera hasta entós en Moscú per parte d'un dirixente comunista. Refugó caltener como enemigos a los comunistes chinos y afirmó direutamente énte Leonid Bréjnev que la invasión de Checoslovaquia (que denominó como la "traxedia de Praga") dexó nidies les considerables diferencies esistentes nel movimientu comunista sobre cuestiones fundamentales como la soberanía nacional, la democracia socialista y la llibertá d'espresión y prensa. El 1970, Berlinguer fixo un sorpresivu llamamientu a los grandes empresarios y, polo xeneral, a les fuercies conservadores del país en que declaraba públicamente que'l PCI asitiábase a favor d'un nuevu modelu de desenvolvimientu, nel cual teníen que tener un papel importando los grandes industriales y empresarios.

Dempués de dellos años destacando como ún de los principales dirixentes de los comunistes italianos, Berlinguer foi escoyíu secretariu xeneral en 1972, tres la dimisión de Luigi Longo por problemes de salú.

En 1973, tando hospitalizáu tres un accidente de coche mientres facía una visita a Bulgaria, Berlinguer escribió trés famosos artículos (Reflexones sobro Italia, Tres los fechos de Chile y Tres el golpe) pal selmanariu cultural del PCI, Rinascità. Nestos escritos presentó la estratexa del llamáu Compromesso Storico, una propuesta de coalición ente'l PCI y los democristianos que diera a Italia un periodu d'estabilidá política, nun contestu de grave crisis económica y nel cual, tanto elementos del aparatu del Estáu como grupos neofascistes, entamaben una táutica pa dar un golpe d'estáu y utilizaben el terrorismu como métodu.

En 1974 Berlinguer conoció en Belgráu al presidente yugoslavu, Josip Broz Tito, desenvolviendo les sos rellaciones colos grandes partíos comunistes d'Europa, Asia y África.

En 1976, tando na XRSS, Berlinguer confirmó la posición autónoma del PCI nuna cume col Partíu Comunista de la Xunión Soviética. Delantre de 5.000 delegaos del PCXS, faló d'un sistema plural (traducíu pol intérprete como multiforme), refiriéndose a les intenciones del PCI de construyir un socialismu que creemos necesariu y posible namás n'Italia.

Cuando Berlinguer espresó la conderga del PCI sobre cualquier tipu d'interferencia, la rotura col PCXS foi completa. Pela so parte, los soviéticos afirmaron que desque Italia sufría la interferencia de la OTAN, yera nidiu que la única interferencia que los comunistes italianos nun podíen soportar yera la soviética. Nuna entrevista col Corriere della Sera, Berlinguer declaró que se sentía seguro baxo'l paragües de la OTAN.

En 1977, nuna conferencia en Madrid ente Berlinguer, Santiago Carrillo (secretariu xeneral del Partíu Comunista d'España) y Georges Marchais (secretariu xeneral del Partíu Comunista Francés), los trés dirixentes trazaron les llinies maestres del eurocomunismu. Pocos meses dempués Berlinguer visitó de nuevu Moscú, dando otru discursu que foi ruinamente recibíu polos sos anfitriones y publicáu en Pravda baxo censura.

Berlinguer, moviéndose pasu a pasu, intentaba dar pasos p'averase a los componentes de la sociedá tradicionalmente contraries al comunismu. Tres el llamamientu de 1970 a los grandes empresarios y a los conservadores, y la revesosa propuesta del compromesso storico, publicó la so correspondencia col monseñor Luigi Bettazzi, obispu d'Ivrea; tratóse d'un acontecimientu escandalosu, desque'l papaPío XII escomulgó a los comunistes pocu dempués de la Segunda Guerra Mundial, y la posibilidá de cualquier tipu de rellación ente los comunistes y la Ilesia católica yera vista como cuasi imposible.

Esta aición sirvió amás pa compensar l'allegamientu, fecha dende la extrema drecha, de que'l PCI amparaba a "terroristes d'extrema izquierda". Nesti contestu, el PCI abrió les sos puertes a munchos católicos, entamando un alderique alredor a esta cuestión. Nes eleiciones xenerales de 1976, el PCI llogró'l 34,4% de los votos, el meyor resultáu de tola so historia.

Mientres gobernaba'l llamáu Gobiernu de Solidaridá Nacional, Berlinguer llamaba a la creación d'un gobiernu d'emerxencia qu'incluyera tamién al PCI, énte la grave crisis política y económica que vivía Italia. El 16 de marzu de 1978 Aldo Moru, presidente de la Democracia Cristiana y ex-primer ministru, foi secuestráu poles Brigaes Coloraes (BR), un grupu armáu marxista-leninista, el mesmu día qu'un nuevu gobiernu diba ser votáu pol Parllamentu.

Mientres esta crisis, Berlinguer xuntóse al llamáu Frente de la Firmeza, refugando una negociación colos secuestradores, sicasí que les Brigaes Coloraes propunxeren lliberar a Moru en cuenta de la lliberación de dellos de los sos militantes presos. Sicasí la posición del PCI, l'incidente sobre Moru, que finalmente sería asesináu, dexó al Partíu más aislláu.

En xunu, el PCI dio nun principiu la so aprobación, y finalmente'l so sofitu activu a una campaña contra'l Presidente de la República, Giovanni Leone, acusáu de sobornos. Finalmente, Leone dexa'l cargu. Berlinguer sofitó la eleición del veteranu dirixente socialista Sandro Pertini como Presidente de la República, pero'l so mandatu nun produció los efeutos que'l PCI esperare.

N'Italia, cuando un nuevu Presidente de la República ye escoyíu, el gobiernu dimite. El PCI esperaba que Pertini usara la so influyencia nel so favor. Pero'l presidente foi influyíu por otros líderes políticos como Giovanni Spadolini, líder del Partíu Republicanu Italianu (PRI), y Bettino Craxi, secretariu xeneral del Partíu Socialista Italianu (PSI), dexando al PCI fuera del gobiernu pa siguir pautando cola Democracia Cristiana.

Mientres la década de 1970 el PCI gobernó en munches rexones italianes, en dellos periodos la mayoría d'elles. Notablemente, los gobiernos rexonales d'Emilia-Romaña y de la Toscana foron exemplos de la capacidá de gobiernu del PCI. Nesti periodu, Berlinguer tornó la so atención escontra l'exerciciu del poder llocal, pa demostrar que los trenes puen llegar a la so hora baxo'l PCI. Tomó parte nes campañes eleutorales a los conseyos provinciales y llocales, onde los otros partíos unviaben solo a líderes llocales; esto ayudó al Partíu a ganar munches eleiciones a estos niveles.

En 1980, el PCI condergó públicamente la invasión soviética d'Afganistán. La rotura colos soviéticos y otros partíos comunistes d'Europa Oriental dexaron nidio que'l PCI nun participaría na conferencia internacional de 1980 que se celebraría en París. Nel so llugar Berlinguer fixo una visita oficial a China. En payares, en Salerno, Berlinguer declaró que la idea del Compromisu Históricu taba caducada; sería reemplazada cola propuesta d'Alternativa Democrática.

En 1981, nuna entrevista na prensa, Berlinguer afirmó que, na so opinión personal, la fuercia progresista de la Revolución d'Ochobre taba exhausto. El PCI criticó la normalización de Polonia y bien llueu la rotura ente'l PCI y el PCXS convirtióse en definitiva y oficial, siguida d'un llargu discutiniu ente Pravda y L’Unità (el diariu oficial del PCI), sicasí los intentos de Fidel Castro de normalizar la situación con un cume italo-soviética en L'Habana.

En política interior, la postrera propuesta de Berlinguer foi un xiru escontra la solidaridá ente los partíos de la izquierda. La so propuesta d'Alternativa Democrática nunca sería efeutiva, una y bones el 7 de xunu de 1984, Berlinguer abandonó de secute la tribuna d'un mitin en Padua: sufrió una hemorraxa cerebral, y morrería trés díes dempués.

Más d'un millón de persones asistió al so funeral, nuna de les mayores manifestaciones de la historia del movimientu comunista italianu. Pocos díes dempués, el PCI ganaba les eleiciones europees, la primer y única victoria eleutoral comunista a nivel nacional de la historia d'Italia.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Enrico Berlinguer.

Predecesor: Luigi Longo

Secretario General del PCI 17 de marzu de 1972 - 11 de xunu de 1984

Socesor: Alessandro Natta