Loncha

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Ta atros usos d'a parola se veiga Loncha (desambigación)

Una loncha (d'o catalán dialectal llonja, iste d'o francés loge y iste d'o franco laubja con o significato de "cambra"^[1]) yera, en a Edat meya, un edificio destinato a las transaccions comercials feitas por os mercaders u por os corredors d'orella que feban d'intermediarios.

As lonchas de l'antiga Corona d'Aragón son:

• A loncha d'Alcanyiz.
• A loncha de Barcelona u Loncha de Mar.
• A loncha de Castelló d'Empúries.
• A loncha de Palma u Sa Llonja.
• A loncha de Perpinyán.
• A loncha de Tortosa.
• A loncha de Valencia, u Loncha d'a Seda.
• A loncha de Zaragoza.

En Barcelona, tamién i podeba tener a seu o tribunal de consuls (consulato) u o Consello d'a Mercaderia.

En a ciudat de Valencia a loncha d'a seda yera seu d'o Consulato de Mar, y mientres bellas decadas a Mesa de Cambios y Depositos d'a ciudat.

En primeras as lonchas podeban estar situatas en espacios ubiertos u en edificios sencillos. dimpués se feran construccions mas grans y zarratas, como, por eixemplo, a Loncha de Mar de Barcelona, prencipiata en 1339, calendata en que s'establió una taxa que gravaba o comercio maritimo y que yera destinata a fer l'edificio. Fue rematata en l'anyo 1392.

A Loncha de Palma fue construyita por Guillem Sagrera entre 1426 y 1447. Ye un d'os prencipals edificios goticos civils d'Europa.

Ta construyir a Loncha d'a Seda de Valencia, Pere Compte s'inspiró en a loncha de Palma, encara que presenta una mida y una ornamentación mas gran que a mallorquina. O Salón Columnario (cuerpo prencipal de l'edificio) lo fació en nomás quince anyos (1483-1498). O Consulato d'a Mar, edificio anexo a l'anterior, fue rematato en 1548. Ye un d'os prencipals edificios goticos civils d'Europa y a UNESCO lo declaró Patrimonio d'a Humanidat en 1996.

• Bolòs, Jordi: Diccionari de la Catalunya medieval (ss. VI-XV). Edicions 62, Col·lecció El Cangur / Diccionaris, núm. 284. Barcelona, abril del 2000. ISBN 84-297-4706-0, plana 159.