Spiissalz

S Spiissalz, au Chochsalz oder churz Salz, isch des Salz, mo ma en dr Kich braucht. S bsteht en dr Hauptsach aus Natriumchlorid.

Salz isch oine vo de wichdigschde Sacha beim Essa. Zwenig ond zviel isch schleachd. Bei de moisschte Gricht braucht ma a bissle, au we ma s hintrher ned schmeckt. En friehere Zeita war s Handlswaar, mo Leut reich gmacht hot, manchmol abr au net.^[1]

Eimol isch es a

• Gwürz, abr au zom
• Konserviera^[2] ond
• Kältemiddl en Lösong, als
• Auftaumittl^[3] ond zom
• Inhaliera bei Longabroblem^[4]

Zum Eisalza vo Gmüas,^[5] Sauergraud^[6] ond au sooscht, wird s no emmer brauchd. Floisch duat ma au eisalza,^[7][8] au vor em Räuchra.

• Heilbronn
• Stetten^[9]

Au heit no suacht ma noch m Salz.^[10]

Des Salz send Spura vo Meer, dia frühr da gwesa send (so wia d Verstoineronga).^[11]

S wurd als

• Schdoisalz em Bergwerk^[12] gwonna ond als
• Siedsalz hergschdelld, wenn s als Sole aus anara Quell kommt. Dia Sole ka ma konzendrira em Gradierwerk^[13], damit s Auskocha vom Wassr net so viel koschdat.

• 
  Siedepfanne
• 
  Salzwerk Bad Friedrichshall-Kochendorf

En onsrar Gegnd isch Hall a Ord an dem scho vo de Kelta Salz gwonna worda isch. 'Hal' isch aus m Keltischa, wo s 'Saline' moint.^[1] Wia groass d Bedeitong war, ka ma dra seha, dass d Schwäbisch Haller Münz em "Heller" da Nama geba hot.

• 
  Händelheller, 13. Jhdt.
• 
  Schüssel-Heller
• 
  Berner Heller

Oi Vrwendong isch au Gschichd: Salza vo Obschd, wesdrwega s Gsälz Gsälz hoissd.^[14] Andrs hot ma manche Sacha hald et konservira kenna. Dr Zuckr war friehr z deir, dr Honig au rar.

• Schwarzwälder Schenga
• Sauergraud

• Geologische Schdrukdur vo Baden-Württemberg

1. ↑ ^{1,0 1,1} Salina en Sulz
2. ↑ Salz zom Konserviera Archivlink (Memento vom 16. März 2016 im Internet Archive)
3. ↑ Ausschreibong vo Salzliefronga (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.staatsanzeiger.de
4. ↑ Salzgrotta zom Inhaliera
5. ↑ Rittinger: Das Biologische Kochwert-Kochbuch, Gräfe und Unzer, München, ISBN 3-7742-4619-X, S. 69 (Milchsauers Gmüas)
6. ↑ Herschdella vo Sauerkraud
7. ↑ Salzfloisch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.genswosenbolzer.de
8. ↑ Pökla
9. ↑ Theo Simon: Salz und Salzgewinnung im nördlichen Baden-Württemberg, 1992, Thorbecke, ISBN 978-3-7995-7642-0
10. ↑ Ausschreibong vo Schtraisalz
11. ↑ Grafik zur Endstanda vo Salzläger (Memento vom 6. Mai 2005 im Internet Archive)
12. ↑ Salz-Bergwerk
13. ↑ Gradiera (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/gradierwerk-badsalzungen.de
14. ↑ Was s Gsälz mid em Salz zdoa hot