Vitamien B₁₂

Kobalamien
Chemie
Sistematiese naam	α-(5,6-dimetielbensimidasoliel) kobamiedsianied
Chemiese formule	C63H88CoN14O14P
Molêre massa	1355.37 g/mol
Voorkoms	Donkerrooi poeier
Oplosbaarheid	12 g/l in water; byna onoplosbaar in asetoon, eter en chloroform
CAS registernommer	68-19-9

Vitamien B₁₂, ook bekend as kobalamien, is 'n wateroplosbare vitamien en een van die agt B-vitamiene. Dit speel 'n belangrike rol in die normale funksionering van die brein en senuweestelsel, en ook in die vorming van bloed. Dit is gewoonlik betrokke by die metabolisme in elke sel van die menslike liggaam, veral wat DNS-sintese en -regulering, vetsuurbiosintese en energieproduksie betref.

Nie swamme, plante, óf diere is in staat om self vitamien B₁₂ te vervaardig nie. Slegs bakterieë en archaea besit die ensieme wat nodig is vir die sintese, hoewel baie kossoorte 'n natuurlike bron van B₁₂ is as gevolg van bakteriële simbiose. Die vitamien is die grootste en struktureel mees-ingewikkelde vitamien en kan in die nywerheid slegs geproduseer word deur bakteriële fermentasie-sintese.

Vitamien B₁₂ word toegedien tydens vitamien B₁₂-tekort, sianiedvergiftiging, of om 'n oorerflike tekort aan transkobalamien II te behandel.^[1] Dit word as deel van die Schillingtoets vir die diagnose van bloedarmoede gebruik.^[1]

Vir sianiedvergiftiging, kan 'n groot hoeveelheid van hidroksokobalamien binneaars toegedien word in kombinasie met natriumtiosulfaat.^[2] Die meganisme van aksie is eenvoudig: Die hidroksokobalamienhidroksied ligand word verplaas deur die giftige sianied-ioon, en die gevolglik skadelose sianokobalamien-kompleks word uitgeskei in die urine. In die Verenigde State van Amerika het die FDA (Food and Drug Administration) in 2006 die gebruik van hidroksokobalamien goedgekeur vir die akute behandeling van sianiedvergiftiging.^[3]

Hoë vitamien B₁₂-vlakke in bejaardes kan beskerming bied teen breinatrofie wat verband hou met Alzheimer se siekte en verswakte kognitiewe funksie.^[4]

^[5] Die dieetverwysingsinname van vitamien B₁₂ vir 'n volwassene wissel van 1.5 µg per dag (vir die VK) ^[6] tot 2-3 µg per dag (vir die VSA).^[5]

Daar word gemeen dat vitamien B₁₂ wat mondelings ingeneem word veilig is in hoeveelhede wat nie die aanbevole dieettoelae oorskry nie. Die aanbevole dieettoelae vir vitamien B₁₂ in swanger vroue is 2.6 mg per dag en 2.8 mg tydens laktasie.^[7] Daar is onvoldoende inligting beskikbaar oor die veiligheid van hoër inname van vitamien B₁₂ tydens swangerskap.

Die Amerikaanse Instituut van Medisyne beweer dat, aangesien 10 tot 30% van die ouer mense nie natuurlike vitamien B₁₂ uit hul voeding kan absorbeer nie, dit raadsaam is om vir diegene 51 jaar en ouer B₁₂-gefortifiseerde kosse of B₁₂ aanvullings tot op die aanbevole inname te verskaf.^[8]

Hierdie artikel is ’n saadjie. Voel vry om Wikipedia te help deur dit uit te brei.