Tsesarewitsj

Tsesarewitsj (Russies: цесаре́вич, IFA: tsɨsɐˈrʲevʲɪtɕ, meervoud: tsesarewitsji) was die titel van die regmatige of vermoedelike troonopvolger in die Russiese Keiserryk. Dit is óf voor die naam en patroniem geskryf óf het dit vervang. Dit is afgelei van "tsesar" (die ou Russiese woord vir "tsaar"), wat weer afgelei is van Caesar.

Die term word dikwels verwar met tsarewitsj, wat ’n ander betekenis het: Laasgenoemde was die titel van enige seun van ’n tsaar, insluitende seuns van nie-Russiese heersers, byvoorbeeld die khans van die Krim en Siberië en die afgesette heersers van Georgië.^[1][2] Daar was feitlik altyd net een tsesarewitsj op ’n slag en die titel is slegs in Rusland gebruik.

Die titel is saam met die woord "opvolger" (naslednik) gebruik, met die formele vorm: "Sy Keiserlike Hoogheid die Opvolger-tsesarewitsj en Groothertog". Sy vrou is die tsesarewna genoem.^[3]

In 1721 het Pieter die Grote opgehou om "tsaar" as sy hooftitel te gebruik en die titel imperator (keiser) aangeneem. Toe het die titel tsarewitsj (en tsarewna, wat lewenslank deur tsaar Iwan V se dogters gebruik is), in onbruik verval.^[1] Die keiser se dogters het hierna die titel tsesarewna gekry (Pieter het in dié stadium geen oorlewende seuns gehad nie). In 1762 het Pieter III, nadat hy tsaar geword het, die nuwe titel tsesarewitsj aan sy enigste seun, die toekomstige keiser Paul, gegee – Paul was die eerste van nege Romanof-erfgename wat dié titel gehad het.^[1] Paul was egter nie in dié stadium sy pa se aangewese opvolger nie, en ook nie dié van sy ma, Katharina II, wat Pieter se bewind oorgeneem het nie

Daar is meer dikwels na Paul verwys as groothertog, of grootprins, sy ander titel. Dit was ’n ouer titel as tsesarewitsj en ’n oorblyfsel uit die dae van die vorige heersershuis, die Rjoerik-dinastie, voordat die heersers van Moskowië die titel tsaar aangeneem het. Toe Paul die troon bestyg, het hy die titel tsesarewitsj dadelik aan sy seun, die toekomstige Aleksander I, toegeken en die titel is in 1797 regtens erken as die amptelike titel van ’n Russiese troonopvolger.^[1] Aleksander I het nie kinders gehad nie en die titel het toe gegaan aan sy broer, groothertog Konstantyn Pawlowitsj; hy het vreemd genoeg die titel behou selfs nadat hy in 1825 afstand van die troon gedoen het ten gunste van hul jonger broer, Nikolaas I.^[1]

Daarna het die titel gegaan aan elke keiser se oudste seun tot in 1894, toe Nikolaas II die titel aan sy broer groothertog Georgi Aleksandrowitsj gegee het op voorwaarde dat sy reg op die titel sal verval wanneer Nikolaas ’n seun kry. Ná Georgi se dood in 1899 het Nikolaas nie die titel aan sy oudste oorlewende broer, groothertog Michail Aleksandrowitsj, gegee nie, hoewel Nikolaas se enigste seun eers vyf jaar later gebore is. Dié seun, Aleksei Nikolajewitsj (1904-1918), was Rusland se laaste tsesarewitsj.

Foto	Naam	Erfgenaam van	Gebore	Tsesarewitsj van	. . . tot	Tsesarewna
	Tsesarewitsj Paul Petrowitsj later keiser Paul	Pieter III	1 Oktober 1754	5 Januarie 1762	6 November 1796 word keiser	Prinses Wilhelmina Louisa van Hesse-Darmstadt
		Katharina II				Prinses Sophie Dorothea van Württemberg
	Tsesarewitsj Aleksander Pawlowitsj later Aleksander I	Paul	23 Desember 1777	17 November 1796	24 Maart 1801 word keiser	Prinses Louise van Baden
	Tsesarewitsj Konstantyn Pawlowitsj		27 April 1779	24 Maart 1801	27 Junie 1831 oorlede	Prinses Juliane van Sakse-Koburg-Saalfeld
	Tsesarewitsj Aleksander Nikolajewitsj later Aleksander II	Nikolaas I	29 April 1818	1 Desember 1825	2 Maart 1855 word keiser	Prinses Marie van Hesse
	Tsesarewitsj Nikolaas Aleksandrowitsj	Aleksander II	20 September 1843	2 Maart 1855	24 April 1865 oorlede
	Tsesarewitsj Aleksander Aleksandrowitsj later Aleksander III		10 Maart 1845	24 April 1865	13 Maart 1881 word keiser	Prinses Dagmar van Denemarke
	Tsesarewitsj Nikolaas Aleksandrowitsj later Nikolaas II	Aleksander III	18 Mei 1868	13 Maart 1881	1 November 1894 word keiser
	Tsesarewitsj Georgi Aleksandrowitsj	Nikolaas II	9 Mei 1871	1 November 1894	9 Augustus 1899 oorlede
	Tsesarewitsj Aleksei Nikolajewitsj		12 Augustus 1904		15 Maart 1917 monargie afgeskaf

Nadat groothertog Kirill Wladimirowitsj van Rusland in 1924 in bannelingskap op die troon aanspraak gemaak het, het hy die titel tsesarewitsj aan sy seun, groothertog Wladimir Kirillowitsj, gegee.^[1] Sedert 1997 maak dié se kleinseun, Georgi Michailowitsj aanspraak op die titel nadat sy ma, groothertogin Maria Wladimirowna, dit aan hom gegee het in haar hoedanigheid as aanspraakmaker op die troon.^[1] Hy word egter meestal as "groothertog" aangespreek.

Tot aan die einde van die keiserryk se bestaan het die meeste mense in Rusland en oorsee steeds na die Russiese keiser as "tsaar" verwys wanneer hulle geskryf of gepraat het. Dit was moontlik die rede dat die troonopvolger meer dikwels "tsarewitsj" genoem is as die korrekte "tsesarewitsj", veral in minder ingeligte kringe.

• Tsarewitsj

• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia