Taksin

Koning Taksin die Grote (Thai: สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช, Somdet Phra Chao Taksin Maharat), of die koning van Thonburi (Thai: สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี, Somdet Phra Chao Krung Thon Buri; Chinees: 郑昭, 鄭昭, Zhèng Zhāo; Viëtnamees: 鄭國英, Trịnh Quốc Anh;^[1] 17 April 1734 - 7 April 1782) was die enigste koning van die Koninkryk Thonburi. Hy was 'n aristokraat in die Koninkryk Ayutthaya en 'n groot leier tydens die bevryding van Siam van die Birmaanse beleg ná die tweede val van Ayutthaya in 1767. Hy het Siam daarna verenig nadat dit onder beheer van verskeie krygshere was.

Taksin het die stad Thonburi as die nuwe hoofstad gekies, want die stad Ayutthaya was heeltemal verwoes. Sy bewind is deur verskeie oorloë gekenmerk; hy het hernude Birmaanse invalle afgeweer en die Noord-Thaise koninkryk Lanna, die Laosiaanse prinsdomme en 'n bedreigende Kambodja onderdruk.

Hoewel oorlogvoering baie van sy tyd in beslag geneem het, het hy ook baie aandag geskenk aan politiek, administrasie, ekonomie en die welsyn van die land. Hy het handel aangemoedig en betrekkinge met ander lande soos China, Brittanje en Nederland aangeknoop. Hy het paaie laat bou en kanale laat grawe. Benewens die herstel en restourasie van tempels, het Taksin probeer om letterkunde en ander soorte kuns soos drama, skilderkuns, argitektuur en handvlyt te bevorder. Hy het ook regulasies uitgereik vir die versameling van verskeie soorte geskrifte vir die bevordering van opvoeding en godsdiensstudies.

Hy is in 'n staatsgreep onttroon en vermoor, en deur sy vriend van 'n lang tyd, Rama I, opgevolg. Dié het die Koninkryk Rattanakosin gestig, asook die Chakri-dinastie wat sedertdien oor Thailand regeer. Uit erkenning vir wat Taksin vir die Thailanders gedoen het, is die titel Maharaj ("die Grote") aan hom toegeken.

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Taksin.

• Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.