Dispersie (optika)

Dispersie

verskynsel

Definiërende formule	${\displaystyle v={\frac {c}{n}}}$
Onderhou deur WikiProjek	WikiProjek Wiskunde

Dispersie is die verskynsel waar die brekingsindeks van 'n materiaal nie vir alle golflengtes van lig (kleur) dieselfde is nie. Deur dispersie val wit lig (wat uit alle kleure bestaan) deur 'n prisma en gaan dit weer uiteen in die kleure van die reënboog, oftewel die kleurspektrum. Die studie van die kleurspektrum is 'n belangrike ontledingsmiddel by die bestudering van minerale in die astronomie. By die gebruik van 'n tralie ontstaan daar ook 'n kleurspektrum, maar dit kom deur middel van ligbreking voor, en nie as gevolg van dispersie nie.

Dispersie is die oorsaak van chromatiese abberasie in lense. Die effek van dispersie kan (gedeeltelik) teëgegaan word deur materiale met verskillende dispersies te kombineer. As die dispersie vir twee kleure (meestal geel en blou) gekorrigeer is, noem mens só 'n lens 'n achromaat; as die korrigering vir meer kleure toegepas is, noem mens só 'n lens 'n apochromaat. In hierdie laaste geval moet daar spesiale glassoorte met lae dispersie (LD of ED glas) gebruik word.

Die mate van ligbreking word in die getal van Abbe uitgedruk; hoe hoër die waarde is, hoe kleiner is die dispersie. Die dispersie varieer ook met die brekingsindeks: hoogbrekende glassoorte het 'n groter dispersie en 'n kleiner getal van Abbe. Die onderstaande tabel geld vir die mineraal glas - vir ander materiale geld ander getalle.

• Optika
• Lig
• Sigbare spektrum

• KENNIS, 1980, vol 5, bl. 876-877, ISBN 0 7981 0827 4