[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/Gaan na inhoud

Andy Warhol

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Andy Warhol
Andy Warhol in 1977
Gebore6 Augustus 1928
Sterf22 Februarie 1987 (op 58)
NasionaliteitVlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State
BeroepDrukkuns, verf, teater, fotografie
Bekend virChelsea Girls (rolprent van 1966)
Exploding Plastic Inevitable (1966-gebeurtenis)
Campbell's Soup Cans (1962-skildery)
Handtekening

Andy Warhol (6 Augustus 192822 Februarie 1987) was 'n Amerikaanse kunstenaar, avant-garde rolprentmaker, skrywer, en sosiale figuur. Warhol het ook gewerk as 'n tydskrifuitgewer, musiekprodusent en akteur. Met sy agtergrond in die kommersiële kuns was Warhol een van die stigters van die Popkuns-beweging in die Verenigde State in die 1950's.

Warhol is veral bekend vir sy eenvoudige dog groter as lewensgroot, kleurkontrasterende skilderye (sifdrukwerke) van verbruikersitems, alledaagse voorwerpe soos Campbell se geblikte sop, papawerblomme en 'n piesang wat op die omslag van die musiekalbum The Velvet Underground and Nico (1967) verskyn het. Hy is ook bekend vir sy gestileerde portrette van twintigste eeuse ikone soos Marilyn Monroe, Elvis Presley, Jacqueline Kennedy Onassis, Brigitte Bardot en Elizabeth Taylor.

Begin

[wysig | wysig bron]

Andy Warhol is as Andrew Warhola in Pittsburgh (VSA) gebore en is van Roetheense afkoms. Sy pa het in die steenkoolmyne in Pennsilvanië gewerk en die Bisantyns-Katolieke gesin het in die Oakland-buurt van Pittsburgh gewoon. Andy het twee broers gehad: John en Paul.

In Graad 3 het Warhol Chorea opgedoen, 'n aandoening van die senuweestelsel wat onwillekeurige bewegings van Warhol se ledemate veroorsaak het. Die siekte het 'n vlekkerigheid in die pigmentasie van sy vel veroorsaak en, as 'n kind, het Warhol ietwat aan ipekonders gely en 'n vrees vir hospitale en dokters ontwikkel. As gevolg van sy bedlêendheid, was hy nie baie gewild op skool nie en het hy 'n sterk band met sy moeder gevorm (Guiles, 1989). Terwyl hy in sy bed gelê het, het hy geteken, radio geluister en prentjies van rolprentsterre om sy bed versamel. Tydens 'n terugblik het Warhol hierdie periode beskryf as baie belangrik in die ontwikkeling van sy persoonlikheid en in die vorming van sy vaardighede en voorkeure.

Reeds vroeg in sy lewe blyk dit dat hy oor 'n besonderse tekentalent beskik. Hy bestudeer kommersiële kuns aan die "Carnegie Institute of Technology" (tans die Carnegie-Mellon Universiteit) in Pittsburgh. In 1949 verhuis hy na New York Stad, waar hy 'n suksesvolle loopbaan begin in die illustrering van tydskrifte en reklame. Hy word veral bekend vir sy inktekeninge van skoene gedoen in 'n los krapstyl. Hierdie tekeninge was ook deel van sy vroegste vertonings in New York by die Bodley Galery.

Die 1960's

[wysig | wysig bron]
Warhol het bekendheid verwerf deur skilderye van massageproduseerde produkte soos hierdie Campbell's-sopblikkies.

Campbell's-logo en verpakkingsontwerp:
® CSC Brands LP. Alle regte voorbehou.

Baie van Warhol se werk gaan oor die konsep van Amerikana en Amerikaanse kultuur. In die 1960's begin hy portrette van persoonlikhede soos Marilyn Monroe, Troy Donahue en Elizabeth Taylor verf. Hy begin ook in die tyd met die maak van skilderye op groot skaal van bekende Amerikaanse produkte soos Campbell's-sopblikkies en Coca-Cola-bottels. Sodoende maak hy kuns van alledaagse massaprodukte en maak vervolgens van kuns self 'n massaproduk.

Hy het populêre beelde en metodes gebruik om die Amerikaanse kulturele identiteit van die 20ste eeu te visualiseer. Hierdie populêre herdefinisie van Amerikaanse kultuur is 'n tema en gevolg van Warhol se kuns. Aangesien Amerikaanse kultuur internasionale invloed het, het Warhol se kuns ook internasionale invloed.

"Wat puik is van ons land is dat Amerika die tradisie begin het waar die rykste verbruikers essensieel dieselfde items koop as die armstes. Jy kan televisie kyk en Coca-Cola sien, en jy weet dat die President Coke drink, Liz Taylor drink Coke, en dink net, jy kan ook Coke drink. 'n Coke is 'n Coke en geen bedrag geld kan vir jou 'n beter Coke laat kry as die een wat deur die boemelaar op die hoek gedrink word nie. Alle Cokes is dieselfde en al die Cokes is goed. Liz Taylor weet dit, die President weet dit, die boemelaar weet dit, en jy weet dit."[1]
The Philosophy of Andy Warhol: (From A to B and Back Again)

Buite die kunswêreld is Warhol bekend vir die aanhaling, "In die toekoms sal almal bekend wees vir 15 minute." Hy het later aan joernaliste gesê, "My nuwe lyn is, 'In 15 minute, sal almal bekend wees.'"

Warhol stig ook die sogenaamde Fabriek ("Factory") geleë by Union Square in New York. Dit was 'n ateljee waarin hy onder andere honderde (ondergrondse) films maak. Die "Factory" ontwikkel tot 'n ontmoetingsplek vir 'n groot verskeidenheid kunstenaars, skrywers en musikante. Die oorspronklike "Factory" is gevestig in 'n ou hoedefabriek. Na 'n aantal jare verskuif Andy Warhol sy aanhangers na 'n ruimte aan die oorkant van die straat. In hierdie tweede "Factory" was nie alleen 'n ateljee gevestig nie, maar ook die redaksie van die deur Warhol gestigte blad Interview Magazine. Hy word gedurende die tydperk besonder bekend weens sy sifdrukwerk. Hy maak sifdrukwerke van onder andere Elvis Presley en beweer dat hy nie meer kuns uit massa-geproduseerde artikels wil skep nie, maar om kuns self in massa te produseer.

New York se Museum of Modern Art het 'n simposium vir popkuns gehou in Desember 1962, waartydens kunstenaars soos Warhol aangeval is omdat hulle "oorgegee" het aan die verbruikerskultuur. Die kritici was geskok deur Warhol se openlike aanvaarding van markkultuur. Die simposium het ook die toon aangegee vir Warhol se ontvangs deur die kunswêreld: deur die dekade het dit duidelik geword dat 'n diepsinnige verandering in die kultuur van die kunswêreld besig is om plaas te vind en dat Warhol in die middelpunt van hierdie verandering staan.

'n Beslissende gebeurtenis was die 1964-uitstalling, "The American Supermarket": 'n vertoning wat in Paul Bianchini se Upper East Side galery gehou was. Die uitstalling was vertoon as 'n tipiese klein supermarktoneel, behalwe dat alles binne-in die toneel - die varsprodukte, geblikte goedere, vleis, plakkate op die mure, ens. - deur ses prominente kunstenaars van daardie tyd geskep was, waaronder ook die omstrede Billy Apple, Mary Inmad en Robert Watts. Warhol se skildery van 'n blikkie van Cambell's-sop het $1500 gekos, terwyl elke blikkie met sy handtekening daarop vir $6 verkooop het. Die uitstalling was een van die eerste massagebeurtenisse wat die publiek direk gekonfronteer het met popkuns en die ewige vraag oor wat kuns eintlik is.

Billy Name, hier afgeneem in 2007, het nou met Warhol meegewerk tydens die 1960's.

Tydens sy werk in die 1950's as 'n illustreerder vir advertensies, het Warhol assistente gebruik om sy produktiwiteit te verhoog. Alhoewel hierdie samewerking 'n kenmerkende (en omstrede) aspek van sy metodes deur sy loopbaan sou bly, was dit veral opmerklik in die 1960's. Een van Warhol se belangrikste medewerkers van hierdie periode was Gerard Malanga. Malanga het Warhol bygestaan in die produksie van sifdrukwerke, rolprente, beeldhouwerk en ander werke by die "Factory". Ander gereelde besoekers aan Warhol se "Factory" het Freddie Herko, Ondine, Ronald Tavel, Mary Woronov, Pietro Psaier, Billy Name en Brigid Berling in gesluit. Gedurende hierdie dekade het Warhol ook 'n aantal onkonvensionele aktrises touwys gemaak en aan hulle die titels "Supersterre" toegeken, waaronder Edie Sedgwick, Viva en Ultra Violet. Hierdie gereelde besoekers aan die Factory het ook aan Warhol se Factory-rolprente deelgeneem en sommige, soos Berlin, was tot Warhol se dood met hom bevriend. Belangrike figure in New York se ondergrondse rolprent- en kunswêreld (soos skrywer John Giorno en rolprentvervaardiger Jack Smith) het ook in Warhol se rolprente in die 1960's verskyn, wat bygedra het tot die groot verskeidenheid kunstonele waaraan Warhol in hierdie periode deelgeneem het. Teen die einde van die dekade was Warhol self beroemd en het hy dikwels in koerante en tydskrifte langs ander Factory-lede soos Sedgwick verskyn.

Warhol ontdek ook die latere invloedryke rock-groep The Velvet Underground en gaan saam met hulle op toer. Hy het ook die omslag vir hulle 1967-debuutalbum, The Velvet Underground and Nico, ontwerp.

Skietvoorval

[wysig | wysig bron]

Op 3 Junie 1968 het Valerie Solanas die kunskritikus en kurator, Mario Amaya, en Warhol by sy studio geskiet.

Solanas het vroeër 'n groep genaamd die "Society for Cutting Up Men" (S.C.U.M.) gestig en die manifes van S.C.U.M geskryf, 'n radikale feministiese werk wat sedertdien 'n volgelingskap opgebou het, beide van diegene wat dit ernstig bejeën sowel as diegene wat dit snaaks vind. Solanas het in die 1968-rolprent, "I, A Man", verskyn. Vroeër op die dag van die aanval is Solanas die deur gewys nadat sy by die Factory opgedaag het, op soek na 'n draaiboek wat sy voorheen aan Warhol gegee het (die draaiboek was blykbaar verlê).[2]

Warhol was in die bors geraak en het 'n ernstige wond opgedoen. Hy het die insident skaars oorleef: dokters het sy borskas oopgemaak en sy hart masseer om die hart se beweging te help stimuleer. Warhol is ernstig verwond in die aanval en het die fisiese gevolge daarvan vir die res van sy lewe ervaar aangesien hy 'n korset moes dra om hom te ondersteun. Die skietvoorval het ook 'n ingrypende invloed op Warhol se lewe en kuns gehad.[3]

Tydens die voorval was Solanas die enigste lid van S.C.U.M.. Sy is 'n dag na die aanval gearresteer en het haar aksies probeer verduidelik deur te sê "Hy het te veel beheer oor my lewe." Ná die voorval het die aktiwiteite by die Factory heelwat meer gekontroleerd geraak en vir baie het hierdie gebeurtenis 'n einde aan die "Factory 60's" gebring.[4]

Die 1970's

[wysig | wysig bron]
Andy Warhol (links) en Tennessee Williams (regs) tydens 'n praatjie op S.S. France / World Journal Tribune.

Warhol het gewoonlik gesosialiseer in Serendipity 3 en Studio 54, nagklubs in New York Stad. Hy is algemeen beskou as stil, skaam en as 'n uiters oplettende waarnemer. Meer as een persoon het grappenderwys na hom verwys as "death warmed over." Hy het egter ook 'n reputasie gehad vir 'n skerp tong en is as manipulerend beskryf. Warhol se uiteenlopende persoonlikhede het daartoe aanleiding gegee dat sy vriende hom die bynaam gee van Drella ('n kombinasie van Dracula en Cinderella).

Warhol het gereeld as vrywilliger uitgehelp by veilige huise vir haweloses in New York, veral gedurende die besiger tye van die jaar. Hy beskryf homself as 'n godsdienstige persoon, alhoewel hy nie deur die tradisionele godsdienstiges aanvaar word nie weens sy homoseksualiteit. Baie van sy latere werke bevat byna verskuilde godsdienstige temas of onderwerpe. Na sy dood is werke met godsdienstige temas tussen sy privaat dokumente gevind. Warhol het ook gedurende sy lewe gereeld die mis in die Rooms-Katolieke Kerk bygewoon.

In vergelyking met die sukses en skandaal van Warhol se werk in die 1960's was die 1970's 'n baie stiller dekade. In hierdie dekade het Warhol egter meer van 'n entrepreneur geword. Volgens Bob Colacello, het Warhol baie van sy tyd bestee om nuwe ryk kliënte te werf vir portretkommissies insluitende Mick Jagger, Brigitte Bardot en Michael Jackson. Hy stig ook Interview Magazine en publiseer The Philosophy of Andy Warhol (1975). In hierdie boek stel hy sy idees oor die aard van kuns as volg: "Die maak van geld is kuns, en om te werk is kuns en goeie besigheid is die beste kuns."

Die 1980's

[wysig | wysig bron]
"Ek is lief vir Los Angeles. Ek is lief vir Hollywood. Hulle is so pragtig. Alles is plastiek, maar ek is lief vir plastiek. Ek wil plasties wees."[5]
- Andy Warhol

Warhol het 'n herlewing van finansiële en kritiese sukses gehad in die 1980's. Dit was deels toe te skryf aan sy affiliasie en vriendskappe met 'n aantal produktiewe jonger kunstenaars wat die "bul-" of "stygmark" van '80's New York-kuns gedomineer het, soos: Julian Schnabel, David Salle en die sogenaamde Neo-Ekspressioniste, sowel as Francesco Clemente, Enzo Cucchi en lede van die Transavantguardia-beweging, wat teen die tyd invloedryk geword het. Van besonderse belang was Warhol se noue vriendskap met Jean-Michel Basquiat. Warhol het met Basquiat saamgewerk om 'n reeks werke te produseer.

Warhol het ook 'n waardering vir die intense verleidelikheid van Hollywood gehad.

Seksualiteit

[wysig | wysig bron]

Baie mense dink aan Warhol as "aseksueel" of slegs 'n loervink. Hierdie nosies was deur lewensbeskrywers (soos Victor Bockris) ontluister, deur ander Factory-lede verken (soos Bob Colacello in sy boek Holy Terror: Andy Warhol Close Up) en bestudeer deur geleerdes soos die kunsgeskiedkundige, Richard Meyer (in sy boek, Outlaw Representation). Die mate waarin Warhol se seksualiteit sy werk beïnvloed het en sy verhouding met die kunswêreld gevorm het, bly 'n groot onderwerp in studies oor die kunstenaar. Warhol het self die kwessie geadresseer in onderhoude, in besprekings met sy tydgenote en sy publikasies (bv. Popism: The Warhol Sixties).

Gedurende sy loopbaan het Warhol erotiese foto's en sketse van naak mans geskep. Baie van sy bekendste werke - portrette van Liza Minnelli, Judy Garland, Elizabeth Taylor; rolprente soos Blow Job, My Hustler en Lonesome Cowboys is beïnvloed deur ondergrondse gay kultuur of verken op 'n openlike manier die ingewikkeldheid van seksualiteit en begeerte. Baie van sy rolprente het hul première in gay bioskope gehad. Die eerste werke wat hy na 'n galery ingestuur het (in 'n strewe om sy loopbaan as kunstenaar te loods) was homo-erotiese tekeninge van manlike naakfigure. Die tekeninge was afgekeur omdat hulle te openlik gay was.[6] In Popism onthou die kunstenaar 'n gesprek met die rolprentvervaardiger Emile de Antonio oor die moeilikheid wat Warhol ervaar het om sosiale aanvaarding te verkry van die destyds bekender gay kunstenare Jasper Johns en Robert Rauschenberg (hulle homoseksualiteit was in hierdie tyd egter nog nie geopenbaar nie). Warhol skryf dat De Antonio verduidelik het dat Warhol te "swierig" was en dat dit hulle ontstel het. In antwoord hier op het Warhol geskryf: "Daar was niks wat ek daarteen kon sê nie. Dit was al te waar. So ek het besluit dat ek bloot nie gaan omgee nie, want dit was al die dinge wat ek in elk geval nie wou verander nie, en wat ek nie gedink het ek 'moet' verander nie ... Ander mense kon hulle houdings verander, maar nie ek nie."[7] Tydens 'n beskouing van Warhol se lewe verwys baie na hierdie periode, die laat 1950's en vroeë 1960's, as 'n deurslaggewende oomblik in die ontwikkeling van sy persona. Sommige het voorgestel dat sy gereelde weiering om sy werke (of homself) te bespreek (soos die beperking van sy opmerkings tot "Uhm, nee" en "Uhm, ja") en die ontwikkeling van sy Popstyl afkomstig blyk te wees van die jare toe Warhol eers deur die binnekringe van New York se kunswêreld verontagsaam was.[8]

Geloofsoortuigings

[wysig | wysig bron]

Warhol was 'n belydende Bisantynse Rite-Katoliek. Hy het dikwels as vrywilliger uitgehelp by toevlughuise vir haweloses, veral tydens besige tye van die jaar, en het homself as 'n gelowige persoon beskryf.[9] Baie van sy latere werke bevat half weggesteekte godsdienstige temas of onderwerpe en 'n versameling werke met godsdienstige tema was postuum in sy boedel gevind.[9] Warhol het ook reëlmatig die mis bygewoon en die priester by Warhol se kerk, St. Vincent's, het genoem dat die kunstenaar die kerk byna daagliks besoek het.[9]

Volgens Warhol se broer was die kunstenaar "regtig gelowig, maar hy wou nie dat mense moes weet nie, want dit was privaat. Ten spyte van die private karakter van sy geloof, het John Richardson tydens Warhol se lofrede sy geloof as toegewyd beskryf: "Tot my sekere kennis was hy verantwoordelik vir ten minste een bekering. Hy het aansienlike trots gehad in sy finansiering van sy nefie se studies vir die priesterdom."[9]

Warhol se graf in St. John the Baptist Catholic Cemetery in Pennsilvanië.

Warhol sterf op vroeg die oggend op 22 Februarie 1987 in New York Stad aan 'n hartaanval, terwyl hy aan't herstel was ná 'n roetine-galblaasoperasie. Hy was 58 jaar oud. Warhol was bang vir hospitale en het nie graag dokters gaan besoek nie. Hy het dus nagelaat om die kroniese galblaasprobleme betyds te laat ondersoek. Warhol se advokate het die hospitaal, New York Hospital, gedagvaar vir nalatigheid: hulle beweer dat die hospitaalpersoneel Warhol se toestand nie goed genoeg gemonitor het nie en dat hulle hom te veel vloeistowwe gegee het ná sy operasie, wat tot 'n noodlottige geval van watervergiftiging gelei het.

Warhol se liggaam is deur sy broers terug na Pittsburgh geneem. Hy is begrawe in die St. John the Baptist Catholic Cemetery in Bethel Park, Pennsilvanië, suid van Pittsburgh. Sy graf is langs die van sy ouers. Mede kunstenaar Yoko Ono was onder die sprekers tydens sy begrafnisdiens.

Die Royal Scottish Academy in Edinburg, Skotland, het 'n Andy Warhol-uitstalling aangebied met die twintigste herdenking van Warhol se dood. Die pilare aan die voorkant is as Campbell-sopblikkies versier.

Warhol het soveel besittings gehad dat dit Sotheby afslaers nege dae geneem het om sy eiendom te verkoop na sy dood. Die vendusie het 'n totale inkomste van oor die VSA$20 miljoen gegenereer.

Op die twintigste herdenking van sy dood het die Gershwin Hotel in New York 'n weeklange reeks geleenthede aangebied, ter nagedagtenis aan Warhol se kuns en sy supersterre. Daar was 'n toekenningseremonie, 'n modeskou en die musiekgroep Blondie het tydens die sluitingspartytjie opgetree. Op dieselfde tyd het die Carrozzini von Buhler Galery, ook in New York, 'n uitstalling gehad met die titel Andy Warhol: In His Wake. Die uitstalling het die kuns van Warhol se supersterre Ultra Violet, Billy Name, Taylor Mead en Ivy Nicholson vertoon, asook 'n versameling kunswerke deur 'n jonger generasie kunstenaars wat deur Warhol geïnspireer is. Een interaktiewe beeldhouwerk in die uitstalling, The Great Warhola (deur Cynthia von Buhler) het Warhol uitgebeeld as 'n winkelarkade-waarsêermasjien. Die galery is vervorm om soos Warhol se silwer "factory" te lyk. Die rolprent Factory Girl, oor die lewe van Edie Sedgwick, is ook 'n week voor dié herdenking van Warhol se dood uitgereik.

Werke

[wysig | wysig bron]

Skilderye

[wysig | wysig bron]

Teen die begin van die 1960's was Warhol 'n baie suksesvolle kommersiële illustreerder. Sy gedetailleerde en elegante tekening vir I. Miller-skoene was besonders gewild. Hierdie illustrasies het hoofsaaklik bestaan uit gekladde inktekeninge (of "monodrukwerke"), 'n tegniek wat hy in baie van sy vroeë kuns gebruik het. Baie kunstenaars het in hierdie periode kommersiële kuns beoefen, maar hulle het dit in die stilligheid gedoen. Warhol was egter so suksesvol dat sy profiel as illustreerder sy pogings om as 'n ernstige kunstenaar gesien te word, blyk te ondermyn het.

In die vroeë 1960's het Warhol probeer om sommige van sy tekeninge, wat van hierdie kladtegniek gebruik maak, in 'n uitstalling te vertoon, maar was deur die galery afgekeur. Hy het die verhouding tussen sy kommersiële werk en die res van sy kuns heroorweeg, en, in plaas daarvan om hierdie dele van sy werk as teenoorgesteldes te beskou, het hy hulle saamgesmelt en begin om kommersiële kultuur en popkultuur meer uitdruklik as onderwerp vir sy kunswerke te gebruik.

"Victor... was Andy se spookpisser op die Oksidasies. Hy sou na die Factory kom om te urineer op die doeke wat reeds met 'n koperbaseerde grondverf voorberei was deur Andy of Ronnie Cutron, wat 'n tweede spookpisser was, wie Andy baie waardeer het, hy het gesê dat die vitamine B wat Ronnie geneem het 'n baie mooier kleur gegee het wanneer die suur in die urine die koper groen gekleur het. Het Andy ooit sy eie urine gebruik? My dagboek wys dat, toe hy die eerste in die reeks begin het, in Desember 1977, hy dit wel gebruik het, en daar was baie ander: seuns wat vir middagete gekom het en te veel wyn gedrink het en gedink het dis snaaks, of gevlei gevoel het om gevra te word om Andy te help 'verf'. Andy het altyd 'n klein huppel in sy stap gehad soos hy hulle na sy studio gelei het..."[10]
Bob Colacello: Holy Terror - Andy Warhol Close Up

Popkuns was 'n eksperimentele vorm wat selfstandig deur verskeie kunstenaars aangeneem was: sommige van hierdie baanbrekers, soos Roy Lichtenstein, se name sou later sinoniem met die beweging word. Warhol, wat later as die "Pous van Pop" bekend sou staan, het ook hierdie nuwe styl verken, waarin gewilde onderwerpe deel van die kunstenaar se palet kon vorm. Sy vroeë skildery het beelde uit strokiesprente en advertensies geneem, wat Warhol met druppende verf geskep het. Hierdie verfdruppels het die styl van suksesvolle abstrakte ekspressioniste nageboots. Warhol het later egter gestreef om alle spore van die kunstenaar se aandeel in die produksie van sy skilderye te verwyder.

Vir Warhol was die definiëring van sy onderwerp deel van die definiëring van sy nis. Tekenprente was reeds deur Lichtenstein gebruik, Jasper Johns het reeds tipografie as sy kenmerk gebruik, en so voorts; Warhol wou 'n kenmerkende onderwerp hê. Sy vriende het voorgestel dat hy die dinge skilder wat hy die meeste lief het. Sy kenmerkende manier om alles letterlik op te neem het beteken dat hy, vir sy eerste belangrike kunsuitstalling, sy beroemde blikkies Campbell-sop geverf het. Volgens Warhol het hy hierdie sop as middagete vir die grootste deel van sy lewe geniet.

Hy was mal oor beroemde persone, so het hulle ook geverf. Vanuit hierdie beginpunt het hy sy latere styl ontwikkel en sy idees vir onderwerpe. In plaas daarvan om 'n kenmerkende onderwerp te hê, soos hy oorspronklik beplan het, het hy meer en meer 'n kenmerkende styl ontwikkel, deur stadigaan die spore van sy handewerk uit die kunssinnige proses te verwyder. Warhol het gereeld sifdrukking gebruik en sy latere tekeninge was vanaf skyfie-afbeeldings nagetrek. Hy het ontwikkel vanaf 'n skilder tot 'n ontwerper van skilderye. Op die kruin van sy beroemdheid as skilder het Warhol verskeie assistente gehad wat sy sifdrukkopieë geskep het en sy instruksies gevolg het om verskillende weergawes en variasies te skep.

Warhol het beide komiese en ernstige werke geskep: sy onderwerp kon 'n sop of 'n elektriese stoel wees. Hy het dieselfde tegnieke bly gebruik (sifdrukkings, in reekse herhaal) en het dikwels met baie heldere kleure geverf, of dit nou bekende persone was, of alledaagse voorwerpe of beelde van selfmoord, karongelukke en rampe (as deel van 'n 162-1963 reeks getiteld Death and Disaster). Die Death and Disaster-skilderye (soos die Red Car Crash, Purple Jumping Man en Orange Disaster) het persoonlike tragedies in publieke spektakels verander en die gebruik van ramptonele in die destyds ontwikkelende massa media aangekondig.

Die bindende element in Warhol se werk is sy uitdrukkinglose styl: sonder kunssinnige of persoonlike aanstellery. Dié styl was dikwels weerspieël in Warhol se eie houding: hy het hom gereeld "dom" gehou in gesprekke met die media en geweier om sy werke te verduidelik.

Warhol se werk as 'n Popkunstenaar het altyd konseptuele aspekte gehad. Sy reeks doen-dit-self-skilderye en -inkkladblaaie was bedoel as kommentaar oor wat kuns is en wat dit kan wees uit 'n Popkunsperspektief. Sy koeimuurpapier (letterlik muurpapier met 'n koeimotief) en sy redoksskildery (doeke wat met koperverf voorberei is en dan met urine geöksideer was) is ook noemenswaardig in hierdie konteks. Ook belangrik is die manier waarop hierdie werke (en die manier waarop hulle voorberei is) die atmosfeer in Warhol se New Yorkse "Factory" weerspieël het.

Rolprente

[wysig | wysig bron]
Andy Warhol en Ulli Lommel tydens die verfilming van Cocaine Cowboys (1979).

Warhol het met 'n wye verskeidenheid media geëksperimenteer: skilderkuns, fotografie, tekenkuns en beeldhouwerk. Hy was ook 'n hoogs produktiewe rolprentvervaardiger. Tussen 1963 en 1968 het hy meer as 60 rolprente gemaak. Een van sy bekendste rolprente, Sleep, monitor die digter John Giorno vir ses ure, terwyl hy slaap. Die 35-minute rolprent, Blow Job, is 'n aanhoudende skoot van die gesig van Deveren Bookwalter wat kwansuis orale seks van die rolprentvervaardiger Willard Maas ontvang, alhoewel die kamera nooit na benede draai om te wys wat gebeur nie. 'n Ander rolprent, Empire, bestaan uit agt ure filmmateriaal van die Empire State-gebou in New York Stad tydens sonsondergang. 'n Ander 45-minute rolprent, Eat, wys 'n man wat sampioene eet vir 45 minute.

Batman Dracula is 'n 1964-rolprent wat deur Warhol geproduseer en geregisseer was sonder die toestemming van DC Comics. Dit was slegs by sy kunsuitstallings vertoon. Warhol was 'n aanhanger van die Batman-reeks en sy rolprent was 'n eerbetoning aan die reeks. Dit word ook beskou as die eerste verskyning van 'n blatant oordrewe, kitscherige Batman. Daar was geglo dat die rolprent verlore was, maar tonele daaruit was onlangs in die 2006-dokumentêre rolprent, Jack Smith and the Destruction of Atlantis, getoon. Dié rolprent handel oor die rolprentvervaardiger Jack Smith, wat 'n groot invloed op Warhol se eie rolprente gehad het. Smith verskyn ook self in die rolprent Camp.

Warhol se 1965-rolprent, Vinyl, is 'n verwerking van Anthony Burgess se gewilde roman, A Clockwork Orange. Ander rolprente wys geïmproviseerde ontmoetings tussen Factory-lede soos Brigid Berlin, Viva, Edie Sedgwick, Candy Darling, Holly Woodlawn, Ondine, Nico en Jackie Curtis.

Sy gewildste en krities suksesvolste rolprent was Chelsea Girls uit 1966. Die rolprent was hoogs innoverend, siende dat dit bestaan het uit twee 16mm films wat terselfdertyd geprojekteer was, met twee verskillende verhale wat in tandem vertoon was. Uit die kraam van die filmoperateur sou die klank met tye harder gestel word vir een film, om die verhaal te beklemtoon, en sagter gestel word vir die ander. Die vermenigvuldiging van beelde het Warhol se sifdrukwerke van die vroeë sestigerjare herroep. Die invloed van die rolprent se gesplitste skerm en dubbel-verhalende styl kan gesien word in moderne werke soos Mike Figgis se rolprent Timecode en selfs, indirek, in gewilde reekse soos die vroeë seisoene van die televisiereeks 24.

Ander belangrike rolprente sluit in Bike Boy, My Hustler en Lonesome Cowboys, 'n wellustige skyn-Wilde Weste-prent. Hierdie rolprente en ander titels dokumenteer die gay ondergrondse kultuur van die tyd en bly 'n prominente deel van studies oor seksualiteit en kuns.[11] Warhol se laaste rolprent as regisseur was Blue Movie, waarin Warhol se superster, Viva, geslagsgemeenskap hê en rond speel met 'n man vir 33 minute van die rolprent se speeltyd. Die rolprent was in die tyd skandalig vir sy reguit benadering van 'n seksuele daad. Die aktrise, Viva, het vir baie jaar geweier dat die rolprent vertoon word. Die was in 2005 vir die eerste keer in meer as dertig jaar aan die publiek in New York vertoon.

Na die skietvoorval op 3 Junie 1968 het 'n afgesonderde Warhol sy persoonlike betrokkenheid in rolprentvervaardiging laat vaar. Sy volgeling en assistent-regisseur, Paul Morrissey, het sy take as rolprentvervaardiger vir die Factory-lui oorgeneem en rolprente wat die Warhol-naam dra was van toe af meer gemik op die hoofstroom en meer verhalende, uitbuitende ("exploitation") B-films, soos Flesh, Trash en Heat. Al hierdie rolprente, insluitende die latere Blood for Dracula en Andy Warhol's Frankenstein was baie meer op die hoofstroom gemik as enige iets wat Warhol as regisseur self aangepak het.

In 'n poging om die sukses van hierdie Warhol-getitelde, Morrissey-geregisseerde rolprente te verseker, was die uitreiking en vertoning van Warhol se vroeër avant-garde rolprente stopgesit teen 1972.

'n Ander rolprent wat impak as 'n "Warhol"-rolprent gemaak het, was Andy Warhol's Bad. Die regisseur van die rolprent was Jed Johnson en het Carroll Baker, Susan Blond en 'n jong Perry King in die hoofrolle gehad.

Filmografie

[wysig | wysig bron]
  • Sleep (1963)
  • Andy Warhol Films Jack Smith Filming Normal Love (1963)
  • Sarah-Soap (1963)
  • Denis Deegan (1963)
  • Kiss (1963)
  • Naomi and Rufus Kiss (1964)
  • Rollerskate/Dance Movie (1963)
  • Jill and Freddy Dancing (1963)
  • Elvis at Ferus (1963)
  • Taylor and Me (1963)
  • Tarzan and Jane Regained... Sort of (1963)
  • Duchamp Opening (1963)
  • Salome and Delilah (1963)
  • Haircut No. 1 (1963)
  • Haircut No. 2 (1963)
  • Haircut No. 3 (1963)
  • Henry in Bathroom (1963)
  • Taylor and John (1963)
  • Bob Indiana, Etc. (1963)
  • Billy Klüver (1963)
  • John Washing (1963)
  • Naomi and John, F U to steele (1963)
  • Screen Test (1964-66)
  • Jill Johnston Dancing (1964)
  • Shoulder (1964)
  • Eat (1964)
  • Dinner At Daley's (1964)
  • Soap Opera aka The Lester Persky Story (1964)
  • Batman Dracula (1964)
  • Three (1964)
  • Jane and Darius (1964)
  • Couch (1964)
  • Empire (1964)
  • Henry Geldzahler (1964)
  • Taylor Mead's Ass (1964)
  • Six Months (1964)
  • Mario Banana (1964)
  • Harlot (1964)
  • Mario Montez Dances (1964)
  • Isabel Wrist (1964)
  • Imu and Son (1964)
  • Allen (1964)
  • Philip and Gerard (1964)
  • 13 Most Beautiful Women (1964)
  • 13 Most Beautiful Boys (1964)
  • 50 Fantastics and 50 Personalities (1964-66)
  • Pause (1964)
  • Messy Lives (1964)
  • Lips (1964)
  • Apple (1964)
  • The End of Dawn (1964)
  • John and Ivy (1965)
  • Screen Test #1 (1965)
  • Screen Test #2 (1965)
  • The Life of Juanita Castro (1965)
  • Drink aka Drunk (1965)
  • Suicide aka Screen Test #3 (1965)
  • Horse (1965)
  • Vinyl (1965)
  • Bitch (1965)
  • Poor Little Rich Girl (1965)
  • Face (1965)
  • Restaurant (1965)
  • Kitchen (1965)
  • Afternoon (1965)
  • Beauty No. 1 (1965)
  • Beauty No. 2 (1965)
  • Space (1965)
  • Factory Diaries (1965)
  • Outer and Inner Space (1965)
  • Prison (1965)
  • The Fugs and The Holy Modal Rounders (1965)
  • Paul Swan (1965)
  • My Hustler (1965)
  • My Hustler II (1965)
  • Camp (1965)
  • More Milk, Yvette, ook bekend as Lana Turner (1965)
  • Lupe (1965)
  • The Closet (1965)
  • Ari and Mario (1966)
  • 3 Min. Mary Might (1966)
  • Eating Too Fast, ook bekend as Blow Job #2 (1966)
  • The Velvet Underground and Nico: A Symphony of Sound (1966)
  • Hedy (1966)
  • Rick (1966, nie uitgereik nie)
  • Withering Heights (1966, nie uitgereik nie)
  • Paraphernalia (1966)
  • Whips (1966)
  • Salvador Dalí (1966)
  • The Beard (1966)
  • Superboy (1966)
  • Patrick (1966, nie uitgereik nie)
  • Chelsea Girls (1966)
  • Bufferin ook bekend as Gerard Malanga Reads Poetry (1966)
  • Bufferin Commercial (1966)
  • Susan-Space (1966)
  • The Velvet Underground Tarot Cards (1966)
  • Nico/Antoine (1966)
  • Marcel Duchamp (1966)
  • Dentist: Nico (1966)
  • Ivy (1966)
  • Denis (1966)
  • Ivy and Denis I (1966)
  • Ivy and Denis II (1966)
  • Tiger Hop (1966)
  • The Andy Warhol Story (1966)
  • Since, ook bekend as The Kennedy Assassination (1966)
  • The Bob Dylan Story (1966)
  • Mrs. Warhol, ook bekend as The George Hamilton Story (1966)
  • Kiss the Boot (1966)
  • Nancy Fish and Rodney (1966)
  • Courtroom (1966)
  • Jail (1966)
  • Alien in Jail (1966)
  • A Christmas Carol (1966)
  • ****, ook bekend as Four Stars of The 25 Hour Movie of The 24 Hour Movie (1966)
  • Imitation of Christ (1967)
  • Ed Hood (1967)
  • Donyale Luna (1967)
  • I, a Man (1967)
  • The Loves of Ondine (1967)
  • Bike Boy (1967)
  • Tub Girls (1967)
  • The Nude Restaurant (1967)
  • Construction-Destruction-Construction (1967)
  • Sunset (1967)
  • Withering Sighs (1967)
  • Vibrations (1967)
  • Lonesome Cowboys (1968)
  • San Diego Surf (1968)
  • Flesh (1968)
  • Blue Movie (1969)
  • Trash (1969)
  • Women in Revolt, ook bekend as P.I.G.S (1970-71)
  • L'Amour, ook bekend as Beauties (1970)
  • Heat (1972)
  • Factory Diaries (1971-78)
  • Water (1971)
  • Flesh for Frankenstein, ook bekend as Andy Warhol's Frankenstein (1973)
  • Blood for Dracula, ook bekend as Andy Warhol's Dracula (1974)
  • Vivian's Girls (1973)
  • Phoney, ook bekend as Phonies (geen datum)
  • Nothing Special footage (1975)
  • Fight (1975)
  • Andy Warhol's Bad (1976)

Musiek

[wysig | wysig bron]
Lou Reed, voorsanger van die groep, The Velvet Underground, se onderonsies met Warhol het gelei tot Warhol se onttrekking van die groep. Reed het egter in 1990 die musiekalbum Songs for Drella uitgereik, waarop Warhol om verskoning vra. ("Drella" was 'n bynaam vir Warhol.

In die middel van die sestigerjare het Warhol die musiekgroep, The Velvet Underground aangeneem en hulle 'n sleutelelement in die Exploding Plastic Inevitable-multimedia kunsfees gehad, wat Warhol tussen 1966 en 1967 aangebied het. Die kunsfees het opvoerings deur die groep ingesluit, sowel as vertonings van Warhol se rolprente en dansvertonings en ander opvoerings deur lede van die Factory. Warhol het saam met Paul Morrissey as die groep se bestuurder opgetree en hy het hulle ook aan die Duitse sangeres Nico voorgestel; sy sou later saam met die groep optree op versoek van Warhol. In 1966 was hy die "produksieleier" van hulle eerste album, The Velvet Underground and Nico. Hy het ook die omslagkuns vir die album verskaf. Sy eintlike betrokkenheid by die produksie van die album was egter beperk tot die finansiering vir ateljeetyd. Na die groep se eerste album het Warhol en die groep se leier, Lou Reed, oneens geraak oor die rigting wat die groep sou inslaan en die kontak tussen hulle het vervaag.

In 1990 het Reed die album Songs for Drella opgeneem saam met mede Underground-lid, John Cale. "Drella" was 'n naam uit die Factory-era: 'n mengnaam uit Dracula en Cinderella wat aan Warhol gegee is. Op die album vra Reed om verskoning en berus hy hom by sy deel in hul konflik.

Warhol het baie albumomslae vir verskeie kunstenare ontwerp, beginnende met die fotografiese omslag vir John Wallowitch se debuutalbum, This is John Wallowitch!!!' (1964). Warhol het ook die omslagkuns vir twee van die The Rolling Stones se albums ontwerp: Sticky Fingers (1971) en Love You Live (1977). In 1975 het Warhol 'n opdrag onderneem om 'n aantal portrette van die voorsanger van die groep, Mick Jagger, te maak.

Hy het ook vriendskappe met baie musikante gesluit, insluitende Bob Dylan, Deborah Harry en John Lennon. Die omslag vir Lennon se 1986-album, Menlove Ave. (postuum uitgereik) is deur Warhol ontwerp. Warhol het ook as 'n kroegman verskyn in die musiekvideo Hello Again van die musiekgroep The Cars, asook in die musiekvideo vir "Misfit" van die groep Curiosity Killed The Cat. Beide hierdie video's, en 'n aantal ander, is deur die Warhol se videoproduksiemaatskappy geproduseer.

Warhol het 'n sterk invloed gehad op David Bowie en die new wave- en punkrockgroep, Devo. Bowie het 'n liedjie getiteld "Andy Warhol" opgeneem vir sy 1971-album, Hunky Dory. Lou Reed het die liedjie "Andy's Chest" geskryf wat gehandel het oor Valerie Solanas, die vrou wat Warhol in 1969 in die bors geskiet het. Reed het die liedjie saam met die Velvet Underground opgeneem, maar dit is eers in 1985 amptelik uitgereik op die album VU. Hy het egter 'n ander weergawe van die liedjie vir sy 1972-soloalbum, Transformer opgeneem (David Bowie en Mick Ronson was die produsente van die album).

Boeke en ander publikasies

[wysig | wysig bron]

Sedert die vroeë 1950's het Warhol verskeie ongebinde portfolio's van sy werke uitgegee.

Die eerste van verskeie gebinde, self-gepubliseerde boeke deur Warhol was 25 Cats Name Sam and One Blue Pussy, wat in 1954 deur Seymour Berlin uitgegee was met Warhol se gekladte lyntegnieke vir die litografe. Die oorspronklike weergawe was tot 190 beperk en was genommer en met die hand ingekleur. Meeste van hierdie was geskende deur Warhol aan sy vriende en kliënte gegee. Die 4de kopie, met die inskrywing "Jerry" op die voorste omslag; die kopie was aan Geraldine Stutz gegee, wat op die tyd by I. Miller skoene werksaam was. Later het Stutz die president van die vrouenswinkelketting, Henri Bendel, en hoof van Panache Press geword. Terwyl sy hierdie posisies bkelee het, het sy in 1981 haar kopie gebruik om dupliate te druk.[12] Haar boedel het later die oorspronklike kopie aan die vendusiehuis, Doyle New York, oorgelewer, waar dit in Mei 2006 vir VS$35 000 verkoop het.[13]

Ander self-gepubliseerde boeke deur Warhol sluit in Gold Book, Wild Raspberries en Holy Cats.

Warhol het later 'n aantal boeke ge"skryf" wat kommersieel beskikbaar gestel is.

  • a, A Novel (1968, ISBN 0-8021-3553-6) is 'n letterlike afksrywing - insluitende spelfoute en foneties geskrewe agtergrond geraas en gemompel - van oudio-opnames van die aktrise Ondine en 'n aantal van Warhol se vriende wat gesellig verkeer by die Factory.
  • The Philosophy of Andy Warhol (From A to B & Back Again) (1975, ISBN 0-15-671720-4); volgens Pat Hackett se inleiding tot The Andy Warhol Diaries, het Hackett die afskrywings en teks vir die boek gebaseer op daaglikse telefoongesprekke; somtyds (terwyl Warhol op reis was) het sy oudiokassette gebruik wat Warhol aan haar gegee het. Die kassette het gesprekke met die kunstenares en Warhol-superster Brigid Berlin bevat, asook die voormalige redakteur van die tydskrif Interview, Bob Colacello.
  • Popism: The Warhol Sixties (1980, ISBN 0-15-672960-1), geskryf deur Warhol en Pat Hackett. Die boek is 'n terugblik oor die jare sestig en die rol van popkuns.
  • The Andy Warhol Diaries (1989, ISBN 0-446-39138-7, redigering deur Pat Hackett) is 'n geredigeerde dagboek wat aan Hackett gedikteer was tydens daaglikse telefoongesprekke met Warhol. Warhol het hierdie telefoniese dagboek begin om rekening te hou met sy onkostes na sy boeke geouditeer was. Dit het egter gou ontwikkel om ook persoonlike en kulturele waarnemings in te sluit.

Warhol het die modetydskrif Interview gestig wat vandag steeds gepubliseer word.

Ander media

[wysig | wysig bron]

Alhoewel Andy Warhol bekendheid verwerf het met sy skilderye en rolprente, was hy ook die outeur van werke in verskillende ander media.

"Ek sal eerder 'n rok koop en dit aan die muur hang, as 'n skildery."
- Andy Warhol
  • Tekeninge: Warhol het sy loopbaan begin met kommersiële illustrasies in gekladte-ink-styl vir tydskrifte en pakhuise. Sy prente van skoene is die bekendste. Sommige van sy tekeninge was in klein boekies gepubliseer, soos Yum, Yum, Yum (oor kos), Ho, Ho, Ho (oor Kersfees) en Shoes, Shoes, Shoes. Sy mees aangeslane boek is moontlik The Gold Book: 'n versameling persoonlike tekeninge van jong mans. Die boek verkry sy naam van die bladgoud waarmee die bladsye in die boek versier is.
  • Beeldende kuns: Warhol se bekendste beeldhouwerk is moontlik sy Brillo Boxes sifgedrukte brons replika van Brillo-seepdose. And bekende werke sluit die Silver Clouds in: helium-gevulde, silwer kussingvormige balonne.
  • Oudio: Op 'n stadium het Warhol 'n draagbare bandopnemer oral met hom saamgeneem en almal se uitinge opgeneem. Hy het na die opnemer as sy "vrou" verwys. Sommige van hierdie opnames was die basis vir sy letterkundige werk. Een van Warhol se ander oudiowerke was sy Invisible Sculpture: a vertoning waarin alarms sou af gaan sodra 'n persoon die kamer binnegekom het. Sy samewerking met die musikante van The Velvet Underground het gedui op sy begeerte om 'n musiekprodusent te word.
  • Tydkapsules: Deur sy lewe het Warhol baie van sy briewe gespaar, asook artikels oor hom en diegene waarin hy belang gestel het en verskeie ander items (van kos tot gay pornografie). Baie van hierdie items was in dose geplaas en genommer. Die Warhol Museum huisves tans die dosyne dose wat op hierdie manier deur Warhol geskep is en is besig op hulle oop te maak en te sorteer. Met die ingang van 2007 was daar steeds dose wat nog nie oopgemaak was nie.
Hierdie BMW M1 wat deur Warhol geverf was, was tydens 'n 24-uur wedren by Le Mans in 1979 gebruik.
  • Televisie: Warhol het 'n idee vir 'n televisieprogram gehad wat The Nothing Special sou heet. Dit sou handel oor sy gunsteling onderwerp: niks. Hy het later in sy loopbaan twee kabeltelevisieprogramme geskep: Andy Warhol's TV (in 1982) en Andy Warhol's Fifteen Minutes (in 1986 vir MTV). Hy het ook gasrolle in ander programme gehad, insluitende 'n rol as homself in The Love Boat. Hy was ook die produsent vir 'n televisie advertensie vir Shrafft-restaurante in New York, vir 'n roomys getiteld "Underground Sundae".
  • Mode: Warhol het eens gesê: "Ek sal eerder 'n rok koop en dit aan die muur hang, as 'n skildery."[14] Een van sy bekendste Supersterre, Edie Sedgwick, het daarna gestreef om 'n mode-ontwerpster te word en hy was ook bevriend met Halston, een van die ikoniese mode-ontwerpers van die sewentigerjare. Warhol se eie werk in die modewêreld sluit sifgedrukte rokke in, 'n kort tweede loopbaan as 'n loopgangmodel en boeke oor mode. Sommige van sy skildery het ook mode (veral skoene) as onderwerp gehad.
  • Vertoonkuns: Warhol en sy vriende het gebeurtenisse aangebied: multimedia toneelvertonings tydens partytjies. Die vertoning het ingesluit (onder andere) musiek, rolprente, skyfievertonings en die digter Gerard Malanga in 'n S&M uitrusting en 'n sweep. Die kunsfees, Exploding Plastic Inevitable, is die hoogtepunt in hierdie afdeling van sy werk.
  • Fotografie: Vir sy sifdrukwerke het Warhol foto's geneem (of laat neem deur sy vriende en assistente). Hierdie foto's was meesal geneem deur 'n spesifieke Polaroid-kamera wat spesiaal deur Polaroid in produksie gehou is vir Warhol se gebruik. Die fotografiese benadering aan sy skilderwerk en sy fotografiese styl het 'n groot invloed op kunssinnige fotografie gehad. Warhol was 'n bekwame fotograaf en het 'n reuse aantal foto's geneem van besoekers aan die Factory.
  • Rekenaar: Warhol het Amiga-rekenaars gebruik om digitale kuns te skep.

Vervaardiger en produk

[wysig | wysig bron]

Warhol het die idee van kunstenaar wees op baie maniere verfyn en uitgebrei. Hy het dikwels die rol van vervaardiger, eerder as skepper, aangeneem; dit is nie slegs waar rakende sy werk as skilder nie (hy het assistente gehad wat baie van sy take as vervaardiger van skilderye gedoen het), maar ook waar omtrent sy rolprentvervaardiging en kommersiële ondernemings. Hy het daarvan gehou om 'n idee te kry en dan toesig te hou oor die uitvoering daarvan. Soos hy aan hierdie element van sy werk geskaaf het, het die Factory ontwikkel uit 'n ateljee tot 'n kantoor. Hy het die publieke gesig van 'n maatskappy en handelsnaam geword.

Hy het die skinderblad, Interview, gestig: die tydskrif was 'n platform vir bekende persone wat hy goedgekeur het en 'n besigheid wat deur sy vriende beman was. Hy het aan al sy boeke met ander mense saamgewerk. Hy het die jong skilder Jean-Michel Basquiat en die musiekgrop, The Velvel Underground, aangeneem en aan die publiek voorgestel as sy nuutste belangstelling en met hulle saamgewerk aan "produkte". Hy het verbruikersprodukte aanbeveel, in advertensies verskyn en dikwels in gasrolle (as homself) verskyn in televisieprogramme en rolprente (byvoorbeeld Love Boat, Saturday Night Live en die Richard Pryor-rolprent, Dynamite Chicken).

In hierdie sin was Warhol 'n aanhanger van "kunsbesigheid" en "besigheidskuns": in die boek, The Philosophy of Andy Warhol from A to B and Back Again, het hy uitgebreid oor sy belangstelling in kuns as 'n besigheid geskryf. Dit was 'n radikale nuwe standput, siende dat kunstenaars gewoonlik teen die handelsgees was. Warhol en ander popkunstenaars het die kunstenaar se posisie herdefinieer as professioneel, kommersieel en gewild. Warhol het dit bereik deur metodes, beelde en talente te gebruik wat vir almal beskikbaar was. Op hierdie manier het Popkuns bygedra tot 'n filosofiese en praktiese opneming van kuns in popkultuur en die samelewing en kuns as 'n produk van die samelewing aan te bied.

Museums

[wysig | wysig bron]
Die Andy Warhol-museum in Pittsburgh in die VSA.

Daar is twee museums wat aan Andy Warhol toegwy is. Die Andy Warhol-museum, een van die Carnegie Museums in Pittsburgh, is geleë by Sanduskystraat 117 in Pittsburgh, Pennsilvanië. Dit is die grootste Amerikaanse museum wat aan 'n enkele kunstenaar toegewy is en bevat meer as 12 000 werke deur die kunstenaar self.

Die ander musem is die Andy Warhol-museum van Moderne Kuns (Slowaaks: Múzeum Andyho Warhola Medzilaborce) wat in 1991 gestig is deur Andy se broer, John Warhola, die Slowaakse Departement van Kultuur en die Warhol-stigting in New York. Dit is geleë in die klein dorpie Medzilaborce, Slowakye. Andy se ouers was 15 km vanaf hierdie dorpie gebore in 'n ander klein dorpie, Miková. Die museum huisves verskeie oorspronklike werke wat hoofsaaklik deur die Andy Warhol-stigting geskenk is, asook 'n aantal persoonlike items wat deur Andy se familielede geskenk is.

Rolprente oor Warhol

[wysig | wysig bron]

Andy Warhol word deur Crispin Glover uitgebeeld in Oliver Stone se 1991-rolprent The Doors. Hy word ook gespeel deur David Bowie in die rolprent Basquiat deur Julian Schnabel. In die 1996-rolprent I Shot Andy Warhol deur Mary Harron word Warhol deur die akteur Jared Harris uitgebeeld. Die akteur Mark Bringleson het 'n kameerol as Warhol in die rolprent Austin Power: Internation Man of Mystery. Baie rolprente deur Jonas Mekas bevat uittreksels uit Warhol se lewe wat op film vasgevang is, (bv. Super 8 films en Scenes from the Life of Andy Warhol). Sean Gregory Sullivan het Warhol vertolk in die 1998-rolprent 54. Die mees onlangse akteur wat die kunstenaar vertolk het, is Guy Pearce in die 2007-rolprent Factory Girl.

Andy Warhol: A Documentary Film is 'n vier uur lange dokumentêre rolprent deur Ric Burns. 'n Dokumentêre program, Absolut Warhol (2001) deur Stanislaw Mucha, wys Warhol se familietuiste en -dorp in Slowakye.

Gus van Sant het 'n rolprent oor Warhol se lewe beplan met River Phoenix in die hoofrol, soos blyk uit 'n onderhoud met die twee wat in die gepubliseerde draaiboek vir die rolprent My Own Private Idaho ingesluit is. Phoenix het egter kort daar gesterf (1993).

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Uit The Philosophy of Andy Warhol: (From A to B and Back Again). 1975, ISBN 0-15-671720-4. Oorspronklike aanhaling: "What's great about this country is that America started the tradition where the richest consumers buy essentially the same things as the poorest. You can be watching TV and see Coca Cola, and you know that the President drinks Coca Cola, Liz Taylor drinks Coca Cola, and just think, you can drink Coca Cola, too. A coke is a coke and no amount of money can get you a better coke than the one the bum on the corner is drinking. All the cokes are the same and all the cokes are good. Liz Taylor knows it, the President knows it, the bum knows it, and you know it."
  2. Jobey, Liz. "Solanas and Son". The Guardian (Manchester, England) 24 Augustus 1996: bl. T10 en die daaropvolgende.
  3. Harding, James, "The Simplest Surrealist Act: Valerie Solanas and the (Re)Assertion of Avantgarde Priorities" TDR: The Drama Review, Volume 45, Nommer 4, Winter 2001, bl. 142-162.
  4. Warhol, Andy and Pat Hacket, Popism: The Warhol Sixties (New York: Harvest Books, 1980), pp. 287-295.
  5. Andy Warhol aanhaling Geargiveer 19 April 2020 op Wayback Machine by thinkexist.com. Last accessed on 5 December 2007. Oorspronklike Engelse aanhaling: "I love Los Angeles. I love Hollywood. They're so beautiful. Everything's plastic, but I love plastic. I want to be plastic."
  6. Warhol's closet - Andy Warhol - We're Here: Gay and Lesbian Presence in Art and Art History Geargiveer 15 Januarie 2009 op Wayback Machine deur Michael Lobel. Art Journal. Winter, 1996.
  7. Warhol, Andy, en Pat Hackett, Popism: The Warhol Sixties (New York: Harcourt Brace Jovanovich, 1975) bl. 11-12. Oorspronklike Engelse aanhaling: "There was nothing I could say to that. It was all too true. So I decided I just wasn't going to care, because those were all the things that I didn't want to change anyway, that I didn't think I 'should' want to change ... Other people could change their attitudes but not me." Kunsgeskiedkundige Gavin Butt skryf uitgebreid oor hoe Warhol op homofoboie in die 1950's en die vroeë 1960's gereageer het in sy boek Between You and Me: Queer Disclosures in the New York Art World, 1948-1963 (Duke University Press, 2006).
  8. Fairbrother, Trevor, "Tomorrow's Man" in Success Is a Job in New York: the Early Art and Business of Andy Warhol, Donna De Salvo, red. (New York: Grey Art Gallery and Study Center, 1989), bl. 55-74.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Transubstantiating The Culture: Andy Warhol's Secret Geargiveer 2 Junie 2007 op Wayback Machine deur Romaine, James. Godspy, 12 November 2003. (Verkry op 27 April 2007.)
  10. Holy Terror—Andy Warhol Close Up deur Bob Colacello. New York, Harper/Collins, 1990, vl. 343. Oorspronklike Engelse aanhaling: Victor... was Andy's ghost pisser on the Oxidations. He would come to the Factory to urinate on canvases that had already been primed with copper-based paint by Andy or Ronnie Cutrone, who was a second ghost pisser, much appreciated by Andy, who said that the vitamin B that Ronnie took made a prettier color when the acid in the urine turned the copper green. Did Andy ever use his own urine? My diary shows that when he first began the series, in December 1977, he did, and there were many others: boys who'd come to lunch and drink too much wine, and find it funny or even flattering to be asked to help Andy 'paint.' Andy always had a little extra bounce in his walk as he led them to his studio...
  11. Sien, byvoorbeel, Mathew Tinkom se Working Like a Homosexual (Duke University Press, 2002) of Juan Suarez se Bike Boys, Drag Queens, and Superstars (Indiana University Press, 1996).
  12. "Art", deur John Russell, 6 Desember 1987, in die New York Times.
  13. Auction on May 3, 2006 Geargiveer 14 Augustus 2006 op Wayback Machine, by Doyle New York se webwerf. Verkry op 14 Augustus 2006.
  14. The Warhol of fame[dooie skakel] deur Chitra Ramaswamy in die Scotland on Sunday. 22 Julie 2007. Verkry op 21 Desember 2007. Oorspronklike Engelse aanhaling: "I'd rather buy a dress and put it up on the wall, than put a painting."

Bronnelys

[wysig | wysig bron]
  • "A symposium on Pop Art." Arts Magazine, April 1963, bl.36-45. Die simposium was in 1962 gehou by die Museum of Modern Art en die uitgawe was die volgende jaar gepubliseer.
  • Callie Angell. Andy Warhol Screen Tests: The Films of Andy Warhol, Catalogue Raisonne, Volume One. (Andy Warhol Catalogue Raisonnee. New York: Henry Abrams. 2006.
  • Victor Bockris. Warhol: The Biography. New York: Da Capo Press. 1997.
  • Butt, Gavin (2006). Between You and Me: Queer Disclosure in the New York Art World, 1948-1963. Durham: Duke University Press.
  • Bob Colacello. Holy Terror: Andy Warhol Close Up. New York: HarperCollins. 1990.
  • Jane Daggett Dillenberger. The Religious Art of Andy Warhol. New York: Continuum International Publishing Group. 2001.
  • Doyle, Jennifer, Jonathan Flatley, en José Esteban Muñoz red. (1996). Pop Out: Queer Warhol. Durham: Duke University Press.
  • Fred Lawrence Guiles. Loner at the Ball: The Life of Andy Warhol. New York: Bantam. 1989.
  • James, James, "Andy Warhol: The Producer as Author", in Allegories of Cinema: American Film in the Sixties (1989), bl. 58-84. Princeton: Princeton University Press.
  • Wayne Koestenbaum. Andy Warhol. New York: Penguin. 2003
  • Lobel, Michael. We're Here: Gay and Lesbian Presence in Art and Art History, Art Journal. (Winter 1996).]
  • Richard, Meyer. Outlaw Representation. New York: Beacon. 2003.
  • Suarez, Juan Antonio (1996). Bike Boys, Drag Queens, & Superstars: Avant-Garde, Mass Culture, and Gay Identities in the 1960s Underground Cinema. Indianapolis: Indiana University Press.
  • Steven Watson. Factory Made: Warhol and the Sixties. New York: Pantheon. 2003.
  • John Yau. In the Realm of Appearances: The Art of Andy Warhol. 1993.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]