Lote
Li lote, c' est l' pus grand des bascolidîs, ki vike dins les doûcès aiwes.
Les djonnes si lomèt "lotreas".
Sincieus no d' l' indje : Lutra lutra
Discrijhaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]
Ele peze di 8 a 12 kilos.
Les frumeles muzurèt 1 mete di long (avou l' cawe), et les måyes 1 mete 25.
Li lote a ene brune coleur so s' dos, mins est blanke sol goidje (blanke bavrete), et sol vinte.
Elle a des peas inte les doets.
Ses orayes sont totes pitites.
Sipårdaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]
El Walonreye, diviè 1940, totavå l’ Årdene, inte di zeles dins l’ Aiwe di Lesse.[1] End aveut eto dins et dins l' Viere (a Straimont) dins les anêyes 1960.
Asteure, end a pupont, apus ki, kécfeye dins l’ l' Park naturel del Hôte Seure..
E l’ Afrike bijhrece, end a co (metans dins l’ rezieve di Sidi Bou Raba e Marok).
Vicaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]
Li lote ni rexhe å pus sovint ki del nute. Ele pout roter dipus d' 20 km so ene nuteye. Ele vike tote seule, ey elle est foirt waeraxhe. Cwand ele nedje, ele fwait do 6 a l' eure.
Ele magne des pexhons, mins eto des ptitès biesses.
Tchesse et waerantixhaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Disk' e li lote esteut tchesseye pask' on djheut k' ele magnive bråmint des pexhons. On l' apicive avou des ceps. Si fôreure esteut eployeye po fé des tchapeas et des manteas.
Dispu 1963, el Beldjike, todi, c' est ene waeranteye biesse.
Eployaedje e-n e l’ ecolodjeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Ele ni vike ki s’ i gn a des pexhons assez. Po çoula, i fåt k’ les aiwes polnuxhe esse rimontêyes disk’ ås froyires.
Ricweraedje so les lotes
[candjî | candjî l’ côde wiki]On n’ les voet nén sovint, veyanmint k’ ele ni rexhnut ki del nute. Eto, on rcwirt leus rleyeures et leus passêyes.
Gn a des rcwereus walons sol vicaedje des lotes, l’ ULg todi.
Avey
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Park ås lotes dilé Lewår (Leeuwarden, Ljouwert), ezès Bas Payis.
Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ Ene båke so les bwès d’ l’ Årdene (lives)|Ene båke so les bwès d’ l’ Årdene]] p.
