Snoek

Dit artikel es geschreevn in 't Ypers, en da zou best ozô bluuvn.

Snoek
E snoek, me passensche an 't wachtn
Taxonomische indêlienge
Domein: Eukaryootn Ryk: Animalia (Bêestn) Stamme: Chordata (Chordabêestn) Klasse: Actinopterygii (Stroalvinnign) Orde: Esociformes (Snoekachtign) Familie: Esocidae (Snoeks) Geslacht: Esox (Snoek)
Sorte
'Esox lucius' Linnaeus, 1758

Snoeks (Esox lucius) zyn visschn uut de familie van de snoeks. In West-Vloandern zyn 't de grotste zoetwoatervisschn.

Snoeks zyn langwerpige visschn, nunder lyf doet e bitje peizn an e torpedo, woadeure dan ze indeliks zêre deur 't woater kunn schietn. Nunder mule trekt up e bek, dan ze verre kunn oopntrekkn voun groddere bêestn mei te pakkn. D'ounderkoake is langer of de boovnkoake. Nunder vinn zyn redelik klêne en nunder rik- en oarsvinne stoan hêel vanachter en enn oungeveer dezeste vorme.

Van kleur komt olles vôorn van groen over bruun en grysde no zwortachtig, zowel me plekkn of striepn. De mêeste oudere visschn verliezn nunder têkenienge wel grôotndêels. Up nunder zyde en ze e striepe die gevoelig is voun bewegienge en woamei dan ze bêestn kunn viendn.

Snoeks kunn froai grôot en zwoar kommn, surtout de wuvetjes. Officieel is in 1986 'n grotstn snoek ôois evangn in Duutsland, 'n dien wôog 26 kilo. 't Zyn wel bronn die beweirn dat er ôois e wuvetje van 1m47 evangn is die 31 kilo wôog. In Amerika kommn ze nie zo grôot en zo zwoar.

Z'eetn olle sôortn bêestn, mo wel surtout vis. Ze zoekn surtout achter oude of zieke visschn, die simpelder zyn voun te pakkn. Ze verduukn nunder mêestol voun toune ol met e kêe vooruut te schietn. Buutn vis eetn z'ouk amfibieën, woaterveugels, kreeftachtign en woaterrattn. Ze zyn ouk nie vies van nunder eign sôorte, an ze kunn gon ze nie loatn van nunder eign joungn up 't eetn. Jounge snoeksjes verduukn nunder tusschn woaterplantn. 't Is toune vaneigns ouk nermoal dan de mêeste snoeksjes overleevn in woater woa dan der vele plantn groein.

Snoeks poain ol vroeg in 't vôorjoar en de wuvetjes leggn tout 20 000 eiers per kilo dan ze weegn. Ze plakkn nunder eiers an woaterplantn en kommn ossan were no dezeste plekke.

Snoeks kommn vôorn in verre olle woaters van Europa, Nôord-Amerika en Azië. Ze leevn 't liefst in kloar woater, die ideoal is voun nunder omdan ze surtout nunder oogn gebruukn voun te joagn. Ze kommn vôorn in zoet woater, ol zyn der oek die kunn eirn in brak woater.

Snoeks zyn visschn woa dan de mêeste visschers geirn up visschn omdan ze redelik grôot kommn en omdan ze nunder nog wel weirn an ze evangn zyn. De mêeste visschers smytn snoeks wel were in 't woater, zeker an ze klinder zyn of vichtig cantimeiter. Vaneigns is er ouk in West-Vloandern e masse up evist.

Je ku ze upeetn, mo 't is wel e bitje werk an voun ze te kuuschn omdan ze wel groatn enn. Nunder vlêes is wit en goed van smoake, de Romeinn woarn ol liefebber van snoek.

De noame snook is in 't Iengels gebruukt voun binnsnoeks, e sôorte van zêevis. De noame snoek is gebruukt voun de Japaneeschn barracuda en voun verschillnde sôortn slangmakreeln. In bepoalde streekn van Iengeland is 't wôord snake gebruukt voun snoeks an te duudn.