WDJ0914+1914
Dữ liệu quan sát Kỷ nguyên J2000 Xuân phân J2000 | |
---|---|
Chòm sao | Cự Giải.[1][2] |
Xích kinh | 09h 14m 05,30s[3] |
Xích vĩ | +19° 14′ 12,25″[3] |
Các đặc trưng | |
Giai đoạn tiến hóa | white dwarf |
Kiểu quang phổ | DA[4] |
Trắc lượng học thiên thể | |
Vận tốc xuyên tâm (Rv) | -47[5] km/s |
Chuyển động riêng (μ) | RA: −1221±1267[3] mas/năm Dec.: −11594±1220[3] mas/năm |
Khoảng cách | 2038 ly (625[5] pc) |
Chi tiết | |
Khối lượng | 0.56 ± 0.03[5] M☉ |
Bán kính | 0,015[5] R☉ |
Hấp dẫn bề mặt (log g) | 7,85 ± 0,06[5] cgs |
Nhiệt độ | 27743 ± 310[5] K |
Tuổi | 13,3 ± 0,5 MegaYear[5] năm |
Tên gọi khác | |
Cơ sở dữ liệu tham chiếu | |
SIMBAD | dữ liệu |
WDJ0914+1914 là một sao lùn trắng[6] nằm cách Trái Đất 2.040 năm ánh sáng về phía chòm sao Cự Giải,[2] là sao lùn trắng đầu tiên được phát hiện có một hành tinh khí khổng lồ xoay quanh,[1] là sản phẩm tích tụ từ một đĩa khí hydro, oxy và lưu huỳnh.
Mô tả
[sửa | sửa mã nguồn]Kết quả nghiên cứu của các nhà thiên văn học từ Anh,[7] Chile[8] và Đức[9] đã xác nhận WDJ0914+1914 là một sao lùn trắng nóng, với nhiệt độ bề mặt khoảng 27.750 độ kelvin, khối lượng vào khoảng 0,56 lần khối lượng Mặt Trời, bán kính 0,015 bán kính Mặt Trời. Các quan sát ban đầu từ Trạm quan sát bầu trời bằng kỹ thuật số Sloan trong vạch quang phổ H-alpha cho thấy WDJ0914+1914 có ánh sáng biến thiên[3][5][10] Sau đó, kiểm tra kỹ hơn, các nhà khoa học phát hiện ra các vạch oxy và lưu huỳnh trong quang phổ SDSS cũng như các vạch quang phổ khác bổ sung từ thiết bị X-SHOOTER của kính thiên văn VLT.[5]
Các mảnh vụn và bụi vũ trụ trong các đĩa sao quanh sao lùn trắng đã từng được quan sát thấy nhưng trước đây chúng đều nguồn gốc từ các hành tinh đá, chịu chi phối bởi các vạch calci và các nhà khoa học chưa lần nào quan sát thấy chúng xuất hiện với vạch H-alpha. Nhóm nghiên cứu cũng loại bỏ khả năng đĩa sao được hình thành từ sự bồi đắp của một ngôi sao đồng hành hoặc một sao lùn nâu.[5] Kích thước của đĩa bụi khí xung quanh WDJ0914+1914 được xác định bằng sự đo các dải phát xạ thông qua hiệu ứng Doppler cho thấy kích thước khá lớn của đĩa này, khoảng 1-10 lần bán kính Mặt Trời, cũng loại trừ khả năng nó có thể là kết quả một hành tinh nhỏ bị phá vỡ do lực hấp dẫn khi khoảng cách nhỏ hơn Giới hạn Roche.[5] Lời giải thích hợp lý nhất là một hành tinh khổng lồ bộc hơi dưới ảnh hưởng của tia tử ngoại phát ra từ WDJ0914+1914. Hành tinh này được dự đoán quay theo qũy đạo có bán kính bằng khoảng 15 lần bán kính Mặt Trời với chu kỳ khoảng 10 ngày. Thành phần của vật liệu bồi đắp tương tự với các lớp sâu hơn trong các hành tinh băng khổng lồ của hệ Mặt Trời. Cùng với quá trình tiến hóa của sao chủ, hành tinh này được dự đoán sẽ mất đi khoảng 0,04 khối lượng sao Hải Vương.[1][5][11] Hành tinh này hiện có kích thước được dự đoán là lớn hơn sao chủ WDJ0914+1914 từ 2 đến 4 lần.[7][8][9]
Thiên thể đồng hành (thứ tự từ ngôi sao ra) |
Khối lượng | Bán trục lớn (AU) |
Chu kỳ quỹ đạo (day) |
Độ lệch tâm | Độ nghiêng | Bán kính |
---|---|---|---|---|---|---|
b | — | — | — | — | — | — |
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]- Hệ sao đôi DENIS J082303.1−491201 với hành tinh DENIS-P J082303.1−491201 b có khối lượng 28,5±1,9 lần Khối lượng Sao Mộc, hành tinh nặng nhất trọng hệ Mặt Trời
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ a b c information@eso.org (ngày 4 tháng 12 năm 2019). “First Giant Planet around White Dwarf Found - ESO observations indicate the Neptune-like exoplanet is evaporating”. www.eso.org (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2020.
- ^ a b Location of WDJ0914+1914 in the constellation of Cancer Lưu trữ 2019-12-04 tại Wayback Machine Credit: ESO, IAU and Sky & Telescope 4/12/2019
- ^ a b c d e “SDSS J091405.30+191412.2”. SIMBAD. ngày 6 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2020.
- ^ Girven, J.; Gansicke, B. T.; Steeghs, D.; Koester, D. (tháng 2 năm 2012). “VizieR Online Data Catalog: DA-white dwarfs from SDSS and UKIDSS (Girven+, 2011)”. yCat (bằng tiếng Anh): J/MNRAS/417/1210.
- ^ a b c d e f g h i j k l Gänsicke, Boris T.; Schreiber, Matthias R.; Toloza, Odette; Gentile Fusillo, Nicola P.; Koester, Detlev; Manser, Christopher J. “Accretion of a giant planet onto a white dwarf” (PDF). ESO. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2019.
- ^ Sao lùn trắng là một thiên thể đặc, tàn sư do suy sụp của một ngôi sao khối lượng không vượt quá 1,4 lần khối lượng Mặt Trời
- ^ a b Hidden giant planet revealed around tiny white dwarf star University of Warwick 4/12/2019
- ^ a b Scientists find huge planet orbiting around a white dwarf star for the first time Andrew Griffin 4/12/2019
- ^ a b Erster Riesenplanet um Weißen Zwerg gefunden 5/12/2019
- ^ Gentile Fusillo, N. P.; Gansicke, B. T.; Greiss, S. (tháng 5 năm 2015). “VizieR Online Data Catalog: White dwarf candidates in SDSS DR10 (Gentile Fusillo+, 2015)”. yCat (bằng tiếng Anh): J/MNRAS/448/2260.
- ^ “Hidden giant planet revealed around tiny white dwarf star”. warwick.ac.uk (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2019.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]- Evidence of an Alien Planet Spotted Around a White Dwarf, a Cosmic First Mike Wall Science & Astronomy 4/12/2019
- Accretion of a giant planet onto a white dwarf star Boris T. Gänsicke, Matthias R. Schreiber, Odette Toloza, Nicola P. Gentile Fusillo, Detlev Koester & Christopher J. Manser. Nature volume 576, pages61–64(2019) doi:10.1038/s41586-019-1789-8
- Hành tinh vẫn tồn tại khi sao chủ diệt vong An Khang VnExpress (Theo BBC) Thứ năm, 5/12/2019, 10:29 (GMT+7)
- Artist’s animation of the WDJ0914+1914 system trên YouTube European Southern Observatory (ESO) 4 thg 12, 2019