Menelik II
| Menelik II | |
|---|---|
 | |
| Hoàng đế Ethiopia | |
| Tại vị | 10 tháng 3 năm 1889 - 12 tháng 12 năm 1913 |
| Đăng quang | 3 tháng 11 năm 1889 |
| Tiền nhiệm | Yohannes IV |
| Kế nhiệm | Lij Iyasu (Hoàng đế Ethiopia được chỉ định nhưng chưa đăng quang) |
| Thông tin chung | |
| Sinh | 17 tháng 8 năm 1844 Angolalla, North Shewa, Ethiopian Empire |
| Mất | 12 tháng 12 năm 1913 (69 tuổi) Addis Ababa, Ethiopian Empire[1] |
| An táng | Ba'eta Le Mariam Monastery (now Se'el Bet Kidane Meheret Church) Addis Ababa, Ethiopia |
| Phối ngẫu | Taytu Betul |
| Hậu duệ | Zewditu I Shoa Ragad Wossen Seged |
| Thân phụ | Haile Melekot (King of Shewa) |
| Thân mẫu | Woizero Ejigayehu |
| Tôn giáo | Ethiopian Orthodox |
Menelik II (Ge'ez: ዳግማዊ ምኒልክ, dagmawi mənilək) (17/08/1844 - 12/12/1913), là Hoàng đế của Ethiopia từ năm 1889 cho đến khi ông qua đời vào năm 1913 và là Vua của Shewa từ năm 1866 đến năm 1889[2]. Lúc đỉnh cao quyền lực, ông đã hoàn thành mở rộng lãnh thổ Đế quốc Ethiopia vào năm 1898. Menelik được cộng đồng người Ethiopia xem như là một anh hùng và được tưởng nhớ trong lễ kỷ niệm Trận chiến Adwa[3][4], được tổ chức vào ngày 01 hoặc ngày 02/03 trên khắp Ethiopia và cộng đồng người Ethiopia ở nước ngoài. Nhiều người Pan-African xem ông là người ủng hộ nền độc lập của châu Phi chống lại các cường quốc châu Âu trong cuộc Tranh giành châu Phi[5].
Đế chế Ethiopia đã bắt đầu chuyển mình và hiện đại hoá dưới thời Hoàng đế Menelik, với sự giúp đỡ của các cố vấn, chẳng hạn như Gäbre-Heywät Baykädañ[6]. Menelik lãnh đạo quân đội Ethiopia chống lại quân xam lược Ý trong Chiến tranh Ý-Ethiopia lần thứ nhất; sau chiến thắng quyết định trong Trận Adwa, các cường quốc công nhận độc lập của Ethiopia và phân định ranh giới của Ethiopia với các thuộc địa xung quanh. Menelik đã mở rộng vương quốc của mình về phía Nam và phía Đông tới Kaffa, Sidama, Wolayta và các vương quốc gia.
Trong triều đại của mình, Hoàng đế Menelik đã thành lập Nội các chính phủ đầu tiên để giúp đỡ mình trong việc quản lý Đế chế, bổ nhiệm các quý tộc và thuộc hạ đáng tin cậy vào Nội các này.
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Nielsen, Euell A. (ngày 6 tháng 5 năm 2019). “Emperor Menelik II (Sahle Miriam) (1844-1913) •” (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2020.
- ^ Zewde, Bahru. A history of Ethiopia: 1855–1991. 2nd ed. Eastern African studies. 2001
- ^ https://www.aa.com.tr/en/africa/ethiopians-celebrate-125th-anniversary-of-adwa-victory/2162320
- ^ https://www.reuters.com/article/us-ethiopia-anniversary-adwa-idUSKCN1QJ0HT
- ^ Metaferia, Getachew (1995). “THE ETHIOPIAN CONNECTION TO THE PAN-AFRICAN MOVEMENT”. Journal of Third World Studies. 12 (2): 300–325. doi:10.2307/45197577. ISSN 8755-3449.
- ^ Teshale Tibebu, "Ethiopia: Menelik II: Era of", Encyclopedia of African history", Kevin Shillington (ed.), 2004.
- Lewis, David Levering (1987). The Race to Fashoda: Pawns of Pawns. New York: Weidenfeld and Nicolson. ISBN 1-55584-058-2.
- Henze, Paul B. (2000). “Yohannes IV and Menelik II: The Empire Restored, Expanded, and Defended”. Layers of Time, A History of Ethiopia. New York: Palgrave. ISBN 0-312-22719-1.
- Mockler, Anthony (2002). Haile Sellassie's War. New York: Olive Branch Press. ISBN 978-1-56656-473-1.
- Chris Prouty. Empress Taytu and Menilek II: Ethiopia 1883–1910. Trenton: The Red Sea Press, 1986. ISBN 0-932415-11-3
- A. K. Bulatovich Ethiopia Through Russian Eyes: Country in Transition, 1896–1898, translated by Richard Seltzer, 2000
- With the Armies of Menelik II, emperor of Ethiopia at www.samizdat.com A.K. Bulatovich With the Armies of Menelik II translated by Richard Seltzer
- Harold G. Marcus (tháng 1 năm 1995). The life and times of Menelik II: Ethiopia, 1844–1913. Red Sea Press. ISBN 978-1-56902-009-8.
- Tibebu, Teshale (1995). The Making of Modern Ethiopia: 1896-1974. New Jersey: The Red Sea Press. ISBN 978-1569020012.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]
- Imperial Ethiopia Homepages – Emperor Menelik II the Early Years
- Imperial Ethiopia Homepages – Emperor Menelik II the Later Years
- Ethiopian Treasures – Emperor Menelik II
- 'The Emperor's electric chair' – Critical re-examination of a popular legend concerning Menelik II
- A recorded message from Menelik II to Queen Victoria of the United Kingdom trên YouTube (In Amharic, from ngày 4 tháng 6 năm 1899; The British Library (search phrase "Menelik II") Lưu trữ 2021-03-28 tại Wayback Machine).
- Các bài báo về Menelik II tại Cục Lưu trữ Báo chí Thế kỷ 20 của ZBW
