Xem mã nguồn của Roh Tae-woo

Bạn không được quyền sửa đổi trang này, vì lý do sau:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪Hasley‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Start of block: 01:21, ngày 7 tháng 9 năm 2022
Expiry of block: 01:21, ngày 7 tháng 9 năm 2027

Your current IP address is 79.170.44.78. The blocked range is 79.170.40.0/21.

Xin hãy cung cấp tất cả các thông tin trên vào thư yêu cầu của bạn. Nếu bạn bị cấm do sự nhầm lẫn, bạn có thể xem thêm thông tin và hướng dẫn tại quy định toàn cục Không cho phép các proxy mở.

Để thảo luận về vụ cấm này, xin vui lòng yêu cầu kiểm tra lại tại Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Bạn vẫn có thể xem và chép xuống mã nguồn của trang này:

{{Infobox officeholder 1
|name = Roh Tae-woo
|native_name = {{nobold|노태우}}<br/>{{nobold|盧泰愚}}
|native_name_lang = ko
|image = File:Roh_Tae-woo_-_cropped,_1989-Mar-13.jpg
|imagesize = 220px
|caption = Roh năm 1989
| office = [[Tổng thống Hàn Quốc|Tổng thống thứ 6 của Hàn Quốc]]
| primeminister = [[Lee Hyun Jae]]<br />[[Kang Young Hoon]]<br>[[Roh Jai Bong]]<br>[[Shin Hyon Hwak]]<br>[[Chung Won Shik]]<br>[[Hyun Soong-jong]]
| term_start = [[25 tháng 2]] năm [[1988]]
| term_end = [[25 tháng 2]] năm [[1993]]<br />{{số năm theo năm và ngày |1988|2|25|1993|2|25}}
| predecessor = [[Chun Doo-hwan]]
| successor = [[Kim Young-sam]]
| office1 = Chủ tịch [[Đảng Tự do Dân chủ (Hàn Quốc)|Đảng Tự do Dân chủ]]
| term_start1 = [[9 tháng 5]] năm [[1990]]
| term_end1 = [[28 tháng 8]] năm [[1992]]<br />{{số năm theo năm và ngày |1990|5|9|1992|8|28}}
| predecessor1 = ''Chức vụ được thành lập''
| successor1 = [[Kim Young-sam]]
| office2 = Chủ tịch [[Đảng Công lý Dân chủ]]
| term_start2 = [[5 tháng 8]] năm [[1987]]
| term_end2 = [[2 tháng 2]] năm [[1990]]<br>{{small|Quyền: [[10 tháng 7]] năm [[1987]] – [[5 tháng 8]] năm [[1987]]}}<br />{{số năm theo năm và ngày |1987|7|10|1990|2|2}}
| predecessor2 = [[Chun Doo-hwan]]
| successor2 = ''Chức vụ bị bãi bỏ''
| office3 = [[Chủ tịch Uỷ ban Tổ chức Thế vận hội|Chủ tịch]] [[Uỷ ban Tổ chức Olympic Seoul]]
| term_start3 = [[11 tháng 7]] năm [[1983]]
| term_end3 = [[7 tháng 5]] năm [[1986]]<br />{{số năm theo năm và ngày |1983|7|11|1986|5|7}}
| predecessor3 = [[Kim Yong-shik]]
| successor3 = [[Park Seh-jik]]
| leader3 = [[Juan Antonio Samaranch]]
| office4 = [[Bộ Nội vụ và An toàn (Hàn Quốc)|Bộ trưởng Nội vụ và An toàn]]
| term_start4 = [[28 tháng 4]] năm [[1982]]
| term_end4 = [[6 tháng 7]] năm [[1983]]<br />{{số năm theo năm và ngày |1982|4|28|1983|7|6}}
| president4 = [[Chun Doo-hwan]]
| predecessor4 = [[Suh Jong-hwa]]
| successor4 = [[Chu Yong-bok]]
| office5 = [[Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch|Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch]]
| term_start5 = [[20 tháng 3]] năm [[1982]]
| term_end5 = [[28 tháng 4]] năm [[1982]]<br />{{số năm theo năm và ngày |1982|3|20|1982|4|28}}
| president5 = [[Chun Doo-hwan]]
| predecessor5 = ''Chức vụ được thành lập''
| successor5 = [[Lee Won-kyong]]
|birth_date = [[4 tháng 12]] năm [[1932]]
|birth_place = [[Dalseong]], [[Bắc Gyeongsang]], [[Triều Tiên thuộc Nhật]]<br />{{small|(nay là [[Quận Đông, Daegu|Dong-gu]], [[Daegu]], [[Bắc Gyeongsang]], [[Hàn Quốc]])}}
|death_date = [[26 tháng 10]] năm [[2021]] ({{Tuổi|1932|12|4|2021|10|26}} tuổi)
|death_place = [[Seoul]], [[Hàn Quốc]]
|party = [[Chính trị gia độc lập|Độc lập]]
|otherparty = [[Đảng Công lý Dân chủ]] (1980&ndash;1990)<br />[[Tân Đảng Hàn Quốc|Đảng Tự do Dân chủ]] (1990&ndash;1992)
|spouse = Kim Ok-suk
|children = [[Soh Yeong Roh]] (daughter)<br />Roh Jae-heon (son)
|alma_mater = [[Học viện Quân sự Hàn Quốc]] <small>([[Cử nhân Khoa học|B.S.]])</small>
|blank1 = Tôn giáo 
|data1 = [[Phật giáo]] → [[Tin Lành]]<ref>[http://news.kmib.co.kr/article/view.asp?arcid=0006235157&code=61221111 ‘불교신자’ 노태우 전 대통령, 기독교인 됐다… 노소영씨가 밝히는 아버지의 신앙] 국민일보 2012년 7월 11일자</ref>, [[Công giáo Roma]] (tên thánh: John)
|signature = Roh Tae-Woo signature.svg
|footnotes = 
|allegiance={{Flagu|Hàn Quốc|1949}}
|branch={{army|Hàn Quốc}}
|rank=[[Đại tướng]]
|serviceyears=1950&ndash;1981
|battles=[[Chiến tranh Triều Tiên]]<br />[[Chiến tranh Việt Nam]]
|commands=[[Sư đoàn 9 Bộ binh (Hàn Quốc)|Sư đoàn 9 Bộ binh]], Bộ Tư lệnh Phòng vệ Thủ đô, [[Bộ Tư lệnh An ninh Quốc phòng]]
| module = {{Tên Triều Tiên
|title = [[Tên Triều Tiên]]
|tablewidth = 265
|color = lavender
|hangul = {{linktext|노|태|우}}
|hanja = {{linktext|盧|泰|愚}}
|rr = No Tae-u
|mr = No T'aeu
|hangulho={{linktext|용|당}}
|hanjaho={{linktext|庸|堂}}
|rrho=Yongdang
|mrho=Yongdang
| child = yes}}
}}
{{Han_Quoc_Nhan_Vat|
hangeul=노태우|
hanja=盧泰愚|
title=Rô The U|
latin=No Tae-U|
tenkhac=Roh Tae-woo|
}}
'''Roh Tae-woo''' hay '''No Tae-u''' ([[Tiếng Hàn Quốc|tiếng Hàn]]: 노태우, [[Hanja]]:盧泰愚; [[Từ Hán-Việt|Hán-Việt]]: Lư Thái Ngư, [[4 tháng 12]] năm [[1932]]<ref>{{chú thích báo|url = https://en.yna.co.kr/view/AEN20211026008400315|title = Chronology of late former President Roh Tae-woo|work = [[Yonhap News Agency]]|date = ngày 26 tháng 10 năm 2021|access-date = ngày 26 tháng 10 năm 2021|quote = ngày 4 tháng 12 năm 1932: Born in Daegu}}</ref><ref name="reuters.com">{{chú thích báo|last=Cha|first=Sangmi|last2=Smith|first2=Josh|date=ngày 26 tháng 10 năm 2021|title=South Korea's former president Roh Tae-woo dies at 88 - hospital|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-former-president-roh-tae-woo-dies-88-yonhap-2021-10-26/|archive-url=https://web.archive.org/web/20211026055252/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-former-president-roh-tae-woo-dies-88-yonhap-2021-10-26/ |archive-date=ngày 26 tháng 10 năm 2021 |url-status=live}}</ref><ref>{{chú thích báo|url = https://www.nytimes.com/2021/10/26/world/asia/roh-tae-woo-dies.html|title = Roh Tae-woo, South Korean Leader During Move Toward Democracy, Dies at 88|work = [[The New York Times]]|last = Choe|first = Sang-hun|date = ngày 26 tháng 10 năm 2021|access-date = ngày 26 tháng 10 năm 2021}}</ref> - [[26 tháng 10]] năm [[2021]]<ref name="reuters.com"/>) là cựu [[Tổng thống Hàn Quốc|Tổng thống]] của [[Hàn Quốc|Đại Hàn Dân Quốc]]. Ông làm tổng thống từ ngày 25 tháng 2 năm 1988 đến ngày 25 tháng 2 năm 1993. Ông là một nhà lãnh đạo của [[Đảng Công lý Dân chủ]] và được biết đến là người đã thông qua [[Tuyên bố ngày 29 tháng 6]] vào năm 1987. Ông là tổng thống đầu tiên thời kỳ dân chủ ở [[Hàn Quốc]] và cũng là Tổng thống đầu tiên của thời kỳ [[Hàn Quốc|Đệ lục Cộng hoà]].

Roh là đồng minh thân cận và là bạn của [[Chun Doo-hwan]], nhà lãnh đạo tiền nhiệm của đất nước, người đã cai trị với tư cách là một [[nhà độc tài quân sự]] không được bầu chọn từ năm 1980 đến năm 1988, và không chính thức kể từ năm 1979. Năm 1996, cả hai nhà lãnh đạo đều bị kết án vì vai trò của họ trong việc dàn dựng các cuộc đảo chính cũng như các hành vi vi phạm nhân quyền sau đó như [[Vụ thảm sát Gwangju]], nhưng được ân xá vào năm sau bởi [[Kim Young-sam]] theo lời khuyên của tổng thống đắc cử [[Kim Dae-jung]].<ref>{{chú thích báo |last1=Mufson |first1=Steven |title=Two Jailed Leaders Pardoned in South Korea |url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1997/12/21/two-jailed-leaders-pardoned-in-s-korea/8b8d9f9b-90d0-4a80-b84e-71a565a61b49/ |newspaper=[[Washington Post]] |access-date=28 March 2022 |date=21 December 1997}}</ref><ref>{{chú thích tạp chí |last1=Han |first1=In Sup |title=Kwangju and beyond: Coping with past State Atrocities in South Korea |journal=Human Rights Quarterly |date=2005 |volume=27 |issue=3 |pages=998–1045 |doi=10.1353/hrq.2005.0037 |jstor=20069818 |s2cid=144780531 |url=https://www.jstor.org/stable/20069818 |issn=0275-0392}}</ref>

Ông là lãnh đạo của [[Đảng Công lý Dân chủ]] từ năm 1987 đến năm 1990 và được biết đến là người đã thông qua [[Tuyên ngôn 29 tháng 6]] năm 1987 với tư cách là lãnh đạo của đảng. Roh qua đời vào ngày 26 tháng 10 năm 2021, hưởng thọ 88 tuổi.<ref>{{chú thích web |title=[Editorial] Roh Tae-woo leaves legacy of disgrace without apology |url=https://english.hani.co.kr/arti/english_edition/english_editorials/1016892.html |website=[[The Hankyoreh]] |access-date=28 tháng 3 năm 2022 |date=27 tháng 10 năm 2021}}</ref>

Mặc dù Roh có những sai lầm trong quá khứ như cùng với [[Chun Doo-hwan]] đàn áp đẫm máu [[Phong trào dân chủ Gwangju]] năm 1980. Tuy vậy, với tư cách là Tổng thống đầu tiên của nền dân chủ Hàn Quốc ông đã có dóng góp to lớn cho [[Hàn Quốc]] như tổ chức thành công [[Thế vận hội Mùa hè 1988]] tại [[Seoul]], bình thường hóa quan hệ ngoại giao vói nhiều nước, đưa [[Hàn Quốc]] gia nhập [[Liên Hợp Quốc]] ngày [[17 tháng 6]] năm [[1991]]. Ông Roh được các sử gia xếp vị trí thứ 5 trong bảng xếp hạng Tổng thống vĩ đại nhất Hàn Quốc.

==Cuộc sống và giáo dục ban đầu==
Roh sinh ngày 4 tháng 12 năm 1932 trong một gia đình nông dân ở [[Dalseo-gu|Dalseong]], gần [[Daegu]], tỉnh [[Gyeongsang Bắc]]. Tổ tiên ông được cho là đến từ [[Tế Nam]], [[Sơn Đông]] <ref>{{chú thích báo|last=|first=|date=|title=韩国前总统卢泰愚山东寻根|language=zh|work=[[Quang Minh nhật báo]]|url=https://epaper.gmw.cn/wzb/html/2014-06/26/nw.D110000wzb_20140626_2-08.htm|access-date=2024-06-05|issn=}}</ref>. Mẹ ông là một nữ viên chức cấp thấp ở quận, đã mất trong một vụ tai nạn xe hơi khi ông mới 7 tuổi. Được người bác giúp đỡ, ban đầu Roh nhập học trường kỹ thuật Daegu nhưng sau đó ông đã chuyển sang học tại trường trung học Kyongbuk. Trường học này nhận xét ông là một học sinh hòa nhã, chăm chỉ, có tinh thần trách nhiệm cao. Roh Tae-woo kết bạn với [[Jeon Du-hwan|Chun Doo-hwan]] khi cả hai còn đang học trường trung học ở Daegu.

Tháng 3 năm 1945, với sự giúp đỡ của người chú, ông vào trường Trung học Kỹ thuật Daegu . Tuy nhiên, khi đang học năm thứ hai trung học, Roh bị muỗi đốt và mắc bệnh sốt rét, nhưng vẫn sống sót một cách ngoạn mục và trong kỳ thi chuyển tiếp lên lớp 4 của trường trung học Daegu , tôi đã đạt điểm cao nhất với tỷ lệ cạnh tranh là 10 trên 1 và được chuyển đến trường trung học cơ sở Cảnh Phúc. Trong những năm đầu tiên đi học, sinh viên được khuyên nên tham gia các hoạt động chính trị, nhưng ông từ chối và chuyên tâm vào việc học với lý do: 'Học sinh phải tập trung vào việc học'. Ông có ngoại hình nhỏ con, không thích đánh nhau và có cuộc sống học đường suôn sẻ nhờ không dính líu đến các vấn đề chính trị hay tư tưởng.
Trong số các chính trị gia thời đó, ông đặc biệt ngưỡng mộ [[Kim Gu]], một nhà cách mạng chống phát xít Nhật.

==Sự nghiệp quân đội==
[[Tập tin:Roh Tae-woo, 1951.jpg|thumb|left|Roh năm 1951]]
Trong [[Chiến tranh Triều Tiên]] (1950-1953), Roh gia nhập quân đội Hàn Quốc với tư cách là lính nghĩa vụ nhập ngũ trong một đơn vị [[Pháo binh]], được thăng cấp Trung sĩ [[Pháo binh]] của [[Pháo lựu M114 155mm]]. Sau đó, ông vào [[Học viện Quân sự Hàn Quốc]], hoàn thành khóa học đầu tiên của chương trình bốn năm, ông tốt nghiệp vào tháng 2 năm 1954 với bằng [[Cử nhân Khoa học]] và quân hàm là Thiếu úy Lục quân tại Lớp 11 của [[Học viện Quân sự Hàn Quốc]] (KMA).

Là một hạ sĩ quan trong bộ binh từ năm 1954, Roh thăng tiến đều đặn trong các cấp bậc và chiến đấu trong [[Chiến tranh Việt Nam]] lần đầu tiên vào năm 1968 với tư cách là Trung tá và Tiểu đoàn trưởng, sau đó được thăng cấp bậc Thiếu tướng và chỉ huy của [[Binh đoàn 9 Sư đoàn (Hàn Quốc)|Sư đoàn Bạch mã]] vào năm 1979. Sau vụ ám sát Tổng thống [[Park Chung-hee]], một thành viên của [[Hanahoe]], một nhóm quân sự bí mật, ông đã hỗ trợ quan trọng cho một [[Đảo chính ngày 12 tháng 12|cuộc đảo chính]] tước bỏ mọi quyền lực của Tổng thống [[Choi Kyu-hah]] sau đó Chun trở thành Nguyên thủ quốc gia ''de facto'' của [[Hàn Quốc]]. Roh là một Đại tướng quân đội khi ông giúp Chun dẫn quân tham gia [[Phong trào dân chủ Gwangju]] vào năm 1980.

Roh nắm giữ một số chức vụ chủ chốt trong quân đội như Tư lệnh Bộ Tư lệnh An ninh Thủ đô năm 1979 và Tư lệnh Bộ Tư lệnh An ninh Quốc phòng năm 1980.

Khi Roh mới gia nhập quân đội, họ của anh được phiên âm sang tiếng Anh là "No". Sau đó, ông đổi nó thành "Roh" để tránh hàm ý tiêu cực của "No" trong tiếng Anh.<ref>{{cite magazine |url=https://time.com/vault/issue/1987-12-28/page/32/ |title=Roh: "I Am a Positive Person |last=Chua-Eoan |first=Howard G. |magazine=Time |date=28 tháng 12 năm 1987 |access-date=29 tháng 12 năm 2021}}</ref>

== Sự nghiệp chính trị ==
=== Bộ trưởng Nội các ===
Roh từng giữ một số chức vụ quan trọng trong quân đội như Tư lệnh Bộ Tư lệnh An ninh Thủ đô năm 1979 và Tư lệnh Bộ Tư lệnh An ninh Quốc phòng năm 1980. Sau khi nghỉ hưu từ Quân đội Hàn Quốc vào tháng 7 năm 1981, Roh chấp nhận đề nghị của Tổng thống Chun giữ chức Bộ trưởng Bộ Ngoại giao. An ninh Quốc gia và Ngoại giao. Sau đó, ông giữ chức Bộ trưởng Thể thao, Bộ trưởng Nội vụ, Chủ tịch Ủy ban Tổ chức Thế vận hội Seoul, và năm 1985, Chủ tịch Đảng Công lý Dân chủ cầm quyền. Đáng chú ý nhất, ông đã giám sát việc chuẩn bị cho [[Thế vận hội Mùa hè 1988]] ở [[Seoul]], mà chính ông đã chính thức tuyên bố khai mạc.

=== Tuyên bố ngày 29 tháng 6 và tranh cử tổng thống ===
Bất chấp việc ông tham gia vào Cuộc đảo chính ngày 12 tháng 12 năm 1979 chống lại Tổng thống lúc bấy giờ [[Choi Kyu-hah]] và cuộc đàn áp đẫm máu của quân đội đối với những người bất đồng chính kiến trong [[Khởi nghĩa Gwangju]] từ ngày 18 đến ngày 27 tháng 5 năm 1980 và chú ý [[Nhà Xanh]] trong cuộc Bầu cử Tổng thống năm 1987 sắp tới, Roh bắt đầu làm việc để tạo khoảng cách với chính phủ Chun. Lý do là Roh đã làm việc để thực hiện chương trình nghị sự của riêng mình về cải cách dân chủ. Bằng cách đồng ý đáp ứng các yêu cầu của phe đối lập về cải cách chính trị với đề xuất tám điểm của mình bao gồm bầu cử trực tiếp Tổng thống, Roh đã ủng hộ thành công Chun và nâng cao hình ảnh của chính mình như một nhà cải cách.

Vào tháng 6 năm 1987, Chun chỉ định Roh là ứng cử viên tổng thống của đảng cầm quyền [[Đảng Công lý Dân chủ]]. Điều này được nhiều người coi là giao cho Roh nắm quyền tổng thống và đã kích hoạt các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ lớn ở [[Seoul]] và các thành phố khác trong [[Phong trào Dân chủ Tháng Sáu]] năm 1987.

Đáp lại, Roh đã có một bài phát biểu vào ngày 29 tháng 6 hứa hẹn một chương trình cải cách rộng rãi. Đứng đầu trong số đó là hiến pháp mới, dân chủ hơn và cuộc bầu cử phổ thông tổng thống.  Trong cuộc bầu cử, hai nhân vật đối lập hàng đầu, [[Kim Young-sam]] và [[Kim Dae-jung]] (cả hai người sau này đều trở thành tổng thống), đã không thể giành chiến thắng vì sự khác biệt của họ và chia rẽ phiếu bầu, bất chấp [[Hong Sook-ja|nữ ứng cử viên tổng thống đầu tiên, Hong Sook-ja]] trong lịch sử bầu cử Hàn Quốc rút khỏi cuộc đua ủng hộ Kim Young-sam chống lại Roh.<ref name="LosAngeles2">{{chú thích web|last1=Holley|first1=David|title=Kim Young Sam Gets Backing of Only Woman in Korea Race|url=http://articles.latimes.com/1987-12-06/news/mn-27127_1_kim-young-sam|date=6 December 1987|access-date=24 November 2016}}</ref> Điều này giúp Roh giành chiến thắng với tỷ số sít sao với 36,6% số phiếu bầu và trở thành tổng thống được bầu trong sạch đầu tiên của đất nước vào ngày 16 tháng 12 năm 1987.

==Tổng thống (1988-1993)==
[[Tập tin:President George H. W. Bush and First Lady Barbara Bush with Korean President Roh Tae-woo and Kim Ok-suk.jpg|thumb|Roh Tae-woo và [[Tổng thống Hoa Kỳ]] [[George H. W. Bush]] năm [[1991]]]]
[[Tập tin:Kiichi Miyazawa and Roh Tae-woo 199201.jpg|thumb|Roh và [[Thủ tướng Nhật Bản]] [[Miyazawa Kiichi]] năm [[1992]]]]
Roh tuyên thệ nhậm chức tổng thống vào ngày 25 tháng 2 năm 1988. Lần đầu tiên, buổi lễ được tổ chức bên ngoài Quốc hội. Các tổng thống tiếp theo cũng nhậm chức tại cùng một địa điểm.<ref>{{chú thích báo |date=24 tháng 2 năm 2013|title= The shifting presidential inaugurations through the years|url= https://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2967616|access-date= 27 tháng 10 năm 2021}}</ref> Sự kiện Roh Tae-woo tuyên thệ nhậm chức Tổng thống đã đánh dấu sự chuyển giao quyền lực hòa bình đầu tiên tại Hàn Quốc.

Nhiệm kỳ của Roh rất đáng chú ý vì đã đăng cai tổ chức [[Thế vận hội Mùa hè 1988|Thế vận hội Seoul]] vào năm 1988 và về chính sách đối ngoại [[Nordpolitik]] của ông, thể hiện sự phá vỡ lớn so với các chính quyền trước đó. Đúng như lời của mình, ông vẫn cam kết thực hiện các cải cách dân chủ và kiên định trong việc thúc đẩy các cải cách chính trị và kinh tế xã hội ở quê nhà. Dân chủ hóa chính trị, kinh tế "tăng trưởng công bằng" và thống nhất đất nước là ba mục tiêu chính sách được chính quyền Roh đặt ra.

Tuy nhiên, năm 1992, chính phủ của Roh đã phong tỏa một hang động trên [[Núi Halla]], nơi phát hiện ra hài cốt của các nạn nhân vụ thảm sát [[cuộc nổi dậy Jeju]], tiếp tục một loạt các chính quyền liên tiếp che đậy sự thật của cuộc nổi dậy.<ref name="newsweek">{{cite magazine |date=19 tháng 6 năm 2000|url = http://www.newsweek.com/ghosts-cheju-160665|title = Ghosts Of Cheju|magazine = [[Newsweek]]| access-date = 30 tháng 3 năm 2009 | author=HIDEKO TAKAYAMA }}</ref>

===Hợp nhất các đảng phái chính trị vào năm 1990===
Để khắc phục tình trạng tê liệt điều hành do không có sự ủng hộ của đa số trong Quốc hội, chính phủ Roh đã tìm cách đạt được "một thỏa hiệp lớn" trong chính trị đảng phái.  Thông báo đáng ngạc nhiên về việc hợp nhất đảng vào ngày 22 tháng 1 năm 1990 là một nỗ lực để đạt được điều kỳ diệu chính trị này. Đảng Công lý Dân chủ cầm quyền đã hợp nhất với hai đảng đối lập, Đảng Dân chủ và Thống nhất của [[Kim Young-sam]] và Đảng Cộng hòa Dân chủ Mới của [[Kim Jong-pil]]. [[Tân Đảng Hàn Quốc|Đảng Tự do Dân chủ]] mới được thành lập, chỉ huy hơn 2/3 đa số trong cơ quan lập pháp, đã tìm cách thiết lập sự ổn định chính trị để thúc đẩy tiến bộ kinh tế xã hội. Tuy nhiên, việc sáp nhập đầy rẫy những cuộc đấu đá phe phái, làm suy yếu khả năng xử lý các vấn đề quốc gia của chính quyền ông.<ref name="Health">{{chú thích báo |date= 26 October 2021|title= (5th LD) Former President Roh Tae-woo dies at 88|url= https://en.yna.co.kr/view/AEN20211026007955315?section=national/politics|access-date= 27 October 2021}}</ref>

===Chính sách đối ngoại===
{{seealso|Nordpolitik}}
Ông đã gặp Tổng thống [[Corazon Aquino]] để thảo luận một loạt cuộc đàm phán giữa [[Philippines]] và Hàn Quốc về mối quan hệ kinh tế, xã hội và văn hóa, hỗ trợ võ sĩ người Philippines [[Leopoldo Serantes]] trong Thế vận hội, và để thảo luận về các cuộc đàm phán [[thống nhất Triều Tiên|thống nhất]] để chấm dứt sự thù địch của [[Bắc Triều Tiên]] sau [[Chiến tranh Triều Tiên]].

Trong thời gian cầm quyền, quan điểm Tổng thống của Roh rất tích cực trong lĩnh vực ngoại giao. Việc tổ chức thành công Thế vận hội Mùa hè lần thứ 24 tại Seoul trong năm đầu tiên nắm quyền là một thành tựu lớn, tiếp theo là hoạt động ngoại giao tích cực của ông, bao gồm cả bài phát biểu trước [[Đại hội đồng Liên Hợp Quốc]] vào tháng 10 năm 1988, cuộc gặp của ông với Tổng thống Hoa Kỳ [[George] H. W. Bush]], và có bài phát biểu trước phiên họp chung của Quốc hội Hoa Kỳ. Ông cũng đã thực hiện chuyến thăm châu Âu gồm 5 quốc gia vào tháng 12 năm 1989.

Vào ngày 7 tháng 7 năm 1988, ông đưa ra một sáng kiến chính sách đối ngoại tích cực được gọi là Ngoại giao phương Bắc, hay [[Nordpolitik]], mang lại lợi ích và phần thưởng cho chính phủ của ông. Năm 1989, Seoul thiết lập quan hệ ngoại giao với [[Hungary]] và [[Ba Lan]], tiếp theo là quan hệ ngoại giao với [[Cộng hòa Liên bang Xã hội chủ nghĩa Nam Tư|Nam Tư]], [[Romania]], [[Tiệp Khắc]], [ [Bulgaria]] và [[Mông Cổ]] vào năm 1990. Thương mại của Hàn Quốc với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tăng đều đặn, đạt mốc 3,1 tỷ USD cùng lúc với thương mại của Hàn Quốc với các quốc gia Khối phía Đông và [[Liên Xô]] tăng lên 800 triệu USD. Seoul và Moscow đã trao đổi văn phòng tổng lãnh sự đầy đủ vào năm 1990. Động thái của Roh khiến Triều Tiên ngày càng bị cô lập hơn và là một bước ngoặt lịch sử và kịch tính trong các mục tiêu ngoại giao của Hàn Quốc.

Vào ngày 4 tháng 6 năm 1990, Roh gặp [[Mikhail Gorbachev]], [[Chủ tịch Liên Xô]], trong chuyến thăm Hoa Kỳ. Cuộc gặp đã chấm dứt 42 năm im lặng chính thức giữa hai nước và mở đường cho việc cải thiện quan hệ ngoại giao. Roh sau đó đã đến thăm Liên Xô vào năm 1991.

===Quan hệ Bắc Triều Tiên===
Chính sách Nordpolitik cũng đề xuất phát triển tạm thời "Cộng đồng Triều Tiên", tương tự như đề xuất của Triều Tiên về một liên bang.<ref>{{chú thích sách | title = Korea| url = https://archive.org/details/korea0000blut| last = Bluth | first = Christoph | year = 2008| publisher = Polity Press| location = Cambridge| isbn = 978-07456-3357-2 |pages=[https://archive.org/details/korea0000blut/page/48 48]–49}}</ref>

Từ ngày 4 đến ngày 7 tháng 9 năm 1990, các cuộc đàm phán cấp cao được tổ chức tại Seoul, cùng thời điểm miền Bắc phản đối việc Liên Xô bình thường hóa quan hệ với miền Nam. Vào tháng 12 năm 1991, cả hai quốc gia đã đạt được một hiệp định, Hiệp định về Hòa giải, Không xâm lược, Trao đổi và Hợp tác, cam kết không xâm lược và trao đổi văn hóa và kinh tế. Họ cũng đồng ý về việc thông báo trước về các phong trào quân sự lớn và thành lập [[đường dây nóng]] quân sự, đồng thời nỗ lực thay thế [[Thỏa thuận đình chiến Triều Tiên|đình chiến]] bằng một "chế độ hòa bình". Ngày nay, thỏa thuận này đã được ca ngợi vì đã hình thành nền tảng cho trao đổi và hợp tác xuyên biên giới.<ref name=wp-19911213>{{chú thích báo |url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1991/12/13/two-koreas-pledge-to-end-aggression/d104ab96-1a85-4024-8b61-bf9e43d779eb/ |title=Two Koreas pledge to end aggression |last=Blustein |first=Paul |newspaper=The Washington Post|date=13 December 1991 |access-date=19 September 2018}}</ref><ref name=nyt-19911213>{{chú thích báo |url=https://www.nytimes.com/1991/12/13/world/koreas-sign-pact-renouncing-force-in-a-step-to-unity.html |title=Koreas sign Pact renouncing force in a step to unity |author=David E. Sanger |newspaper=The New York Times|date=13 December 1991 |access-date=19 September 2018}}</ref><ref name=state-19911213>{{chú thích web |url=https://2001-2009.state.gov/t/ac/rls/or/2004/31012.htm |title=Agreement on Reconciliation, Nonagression and Exchanges And Cooperation Between the South and the North |publisher=U.S. Department of State |date=13 December 1991 |access-date=19 September 2018}}</ref>

Vào tháng 1 năm 1992, Triều Tiên và Hàn Quốc cũng đã ký [[Tuyên bố chung về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên]], mặc dù Triều Tiên sau đó đã từ bỏ và theo đuổi chương trình vũ khí hạt nhân của riêng mình. Điều này trùng hợp với việc cả Bắc và Nam Triều Tiên gia nhập Liên hợp quốc.<ref name="BipolarOrdersp160">{{chú thích sách |author= Hyung Gu Lynn |date= 2007 |title= Bipolar Orders: The Two Koreas since 1989 |url= https://archive.org/details/bipolarorderstwo00lynn |url-access= limited |publisher= Zed Books |page=[https://archive.org/details/bipolarorderstwo00lynn/page/n174 160]}}</ref> Trong khi đó, vào ngày 25 tháng 3 năm 1991, một đội tuyển Hàn Quốc thống nhất, lần đầu tiên, đã sử dụng [[Cờ thống nhất Hàn Quốc]] tại Giải bóng bàn thế giới ở Nhật Bản, và vào ngày 6 tháng 5 năm 1991, một đội thống nhất đã thi đấu tại Giải bóng đá trẻ thế giới. Cạnh tranh ở [[Bồ Đào Nha]].

===Kinh tế và cơ sở hạ tầng===
Sự nhấn mạnh của Roh vào "tăng trưởng kinh tế đi đôi với công bằng", mặc dù được công chúng đón nhận nồng nhiệt, đã dẫn đến sự sụt giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm từ mức cao 12,3% năm 1988 xuống còn 6,7% năm 1989. Khi các cuộc đình công và yêu cầu tăng lương tăng lên ngày càng gia tăng. Chính phủ Roh đã áp đặt kế hoạch thắt lưng buộc bụng để giữ cho nền kinh tế định hướng xuất khẩu của Hàn Quốc cạnh tranh hơn trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc theo đuổi mức lương cao hơn sau các cuộc đình công và sự tăng giá của đồng [[won Hàn Quốc]] so với đồng đô la Mỹ đã khiến các sản phẩm của Hàn Quốc kém cạnh tranh trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, trong số những di sản tích cực của ông có việc xóa nợ ở nông thôn, xây dựng 2 triệu ngôi nhà mới và thiết lập quyền sở hữu đất công vì lợi ích công. Trong số những di sản lâu dài của ông là việc xây dựng các dự án quốc gia quy mô lớn như [[Sân bay quốc tế Seoul]] mở cửa vào năm 2001 (và hiện là một trong những sân bay lớn nhất và bận rộn nhất trên thế giới) và [[Korea Train Express]] (KTX) hệ thống đường sắt cao tốc được khánh thành năm 2004, cả hai đều bắt đầu được xây dựng dưới sự quản lý của ông vào năm 1992.<ref>{{chú thích báo |date= 26 tháng 10 năm 2021|title= Former President Roh, a key man in military coup and witness to democratization
|url= http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20211026000873&np=2&mp=1|access-date= 27 tháng 10 năm 2021}}</ref>

==Nghỉ hưu==
Hiến pháp 1987 không cho phép ông ra tái tranh cử do đã đảm nhận một nhiệm kỳ Tổng thống, ông rời nhiệm sở vào ngày 24 tháng 2 năm 1993. Người kế nhiệm ông là nhà hoạt động dân chủ [[Kim Young-sam]]. Việc ông Kim làm Tổng thống đã đánh dấu quá trình chuyển giao quyền lực đầu tiên dưới thời Đệ Lục Cộng hòa.

===Ngồi tù và ân xá===
Tổng thống kế nhiệm [[Kim Young-sam]] đã tiến hành điều tra 2 vị tổng thống tiền nhiệm là Roh và Chun.
Vào tháng 10 năm 1995, Roh Tae-woo đã thừa nhận việc ông tích lũy bất hợp pháp hàng trăm triệu đô khi vẫn còn là tổng thống. Ông còn bị truy tố thêm tội nổi loạn và phản quốc. Sau đó ông bị tuyên án 22 năm tù nhưng được ân xá vào năm 1997.

===Sức khỏe===
Sức khỏe của Roh Tae-woo đã yếu đi nhiều từ năm 2002 sau khi trải qua phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt. Ông sau đó có triệu chứng viêm phổi và nhiều lần phải nhập viện điều trị.

Ông Roh còn mắc hội chứng teo tiểu não hiếm gặp, gây khó khăn trong giao tiếp. Một thời gian trước khi mất, do tình trạng bệnh xấu đi, ông đã nhập viện điều trị tại Bệnh viện Đại học Seoul.

==Qua đời và quốc tang==
Ông qua đời tại [[Bệnh viện Đại học Quốc gia Seoul]] lúc 1 giờ 45 phút chiều ngày 26 tháng 10 năm 2021.
Phủ Tổng thống và Chính phủ quyết định tổ chức tang lễ cho ông với hình thức quốc tang, nhưng quyết định này đã gây ra làn sóng phản đối dữ dội từ các gia đình của những người đã chết trong cuộc đàn áp [[Phong trào dân chủ Gwangju]] năm 1980 và các thành viên của Đảng Dân Chủ tự do cầm quyền do Roh Tae-woo đã từng đóng một vai trò quan trọng trong cuộc đàn áp này. Chính quyền Thành phố [[Gwangju]] đã từ chối treo cờ rủ và lập bàn thờ tưởng niệm ông Roh Tae-woo. Lễ quốc tang của ông đã được giới hạn những người đến dự do ảnh hưởng của đại dịch [[COVID-19|Covid-19]]. <nowiki/>Lễ quốc tang cố Tổng thống Roh-Tae woo được tổ chức vào ngày [[30 tháng 10]] năm [[2021]] tại [[Công viên Olympic, Seoul]], để ghi ơn việc ông đã chủ trì thành công [[Thế vận hội Mùa hè 1988]]. Thủ tướng [[Kim Boo-kyum]] làm trưởng ban lễ tang. Theo luật, Roh Tae-woo không đủ điều kiện để chôn cất tại Nghĩa trang quốc gia Seoul vì tiền án tiền sử trong quá khứ, tro cốt của ông được chôn cất tại Đồi Thống nhất ở thị trấn biên giới [[Paju]].

==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{sơ khai chính khách Hàn Quốc}}
{{thời gian sống|1932|2021}}

[[Thể loại:Tổng thống Hàn Quốc]]
[[Thể loại:Đại tướng Quân đội Hàn Quốc]]
[[Thể loại:Nhân vật trong chiến tranh Việt Nam]]
[[Thể loại:Người cải sang Tin Lành]]
[[Thể loại:Tín hữu Tin Lành Hàn Quốc]]
[[Thể loại:Người chống cộng Hàn Quốc]]
[[Thể loại:Nhân vật quân sự Hàn Quốc]]

Các bản mẫu dùng trong trang này:

Bản mẫu:Army (sửa đổi)
Bản mẫu:Asbox (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Both (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Br separated entries (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Chú thích báo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích sách (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích tạp chí (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích web (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Cite magazine (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Hàn Quốc (sửa đổi)
Bản mẫu:Cả 2 (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:DPP (sửa đổi)
Bản mẫu:Flagu (sửa đổi)
Bản mẫu:Flagu/core (sửa đổi)
Bản mẫu:Han Quoc Nhan Vat (sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp sơ khai (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Hộp thông tin (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Hộp thông tin tên tiếng Trung/Footer (sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp thông tin tên tiếng Trung/Header (sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp thông tin tên tiếng Trung/Korean (sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox Chinese/Footer (sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox Chinese/Header (sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox Chinese/Korean (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox Korean name/categories (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox officeholder/office (sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox officeholder 1 (sửa đổi)
Bản mẫu:KMT (sửa đổi)
Bản mẫu:KMT/logo (sửa đổi)
Bản mẫu:Lang (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Linktext (sửa đổi)
Bản mẫu:Logo/DPP (sửa đổi)
Bản mẫu:Lục quân (sửa đổi)
Bản mẫu:Lục quân/core (sửa đổi)
Bản mẫu:Main other (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Nhỏ (sửa đổi)
Bản mẫu:Nobold (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Nobold/styles.css (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Nowrap (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Seealso (sửa đổi)
Bản mẫu:Small (sửa đổi)
Bản mẫu:Sơ khai chính khách Hàn Quốc (sửa đổi)
Bản mẫu:Số năm theo năm và ngày (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Template other (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tham khảo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tham khảo/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Thanh điều hướng (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Thông tin viên chức/1 (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Thông tin viên chức/office (sửa đổi)
Bản mẫu:Thời gian sống (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Tuổi (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Tên Triều Tiên (sửa đổi)
Bản mẫu:Xem thêm (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Mô đun:Age (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Mô đun:Arguments (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Check for unknown parameters (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1 (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/COinS (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Configuration (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Date validation (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Identifiers (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Utilities (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Whitelist (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/styles.css (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Date (sửa đổi)
Mô đun:Hatnote (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Hatnote list (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Infobox (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:InfoboxImage (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Labelled list hatnote (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Mô đun:Lang (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Lang/ISO 639 synonyms (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Lang/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/ISO 639-3 (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana languages (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana regions (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana scripts (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana suppressed scripts (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana variants (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/wp languages (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/name/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Navbar (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Separated entries (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:TableTools (xem mã nguồn) (bị khóa)

Trở lại Roh Tae-woo.

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Roh_Tae-woo”