Stepantsminda

Stepantsminda სტეფანწმინდა
Shaharcha
42°39′30″N 44°38′30″E / 42.65833°N 44.64167°E / 42.65833; 44.64167
Mamlakat	Gruziya
Aholisi  (2014)	1,326

Stepantsminda (gruzincha: სტეფანწმინდა; ilgari Kazbegi, ყაზბეგი), Gruziya shimoli-sharqidagi Mtsxeta Mtsxeta-Mtianeti mintaqasida joylashgan shaharcha. Tarixiy va etnografik jihatdan shahar Xevi viloyati tarkibiga kiradi. Kazbegi munitsipalitetining markazi hisoblanadi.

Stepantsminda nomi bu joyda tarki dunyo qilgan, shuningdek, muntazam qor koʻchkisi taʼsiridan qochish uchun odamlarga biroz janubga koʻchib oʻtishni maslahat bergan Stefan ismli gruzin pravoslav rohibining sharafiga nomlangan^[1][2].

Shahar Terek daryosi boʻyida, Tbilisidan 157 km shimolda, dengiz sathidan 1740 metr (5710 fut) balandlikda joylashgan. Stepantsmindaning iqlimi oʻrtacha namlikda, qishi nisbatan quruq va sovuq, yozi esa uzoq va salqin. Oʻrtacha yillik harorat 4,9 daraja Selsiy. Yanvar eng sovuq oy boʻlib, oʻrtacha harorat −5,2 daraja Selsiy, iyul esa eng issiq oy boʻlib, oʻrtacha harorat 14,4 daraja boʻladi. Shaharda qayd etilgan eng past harorat −34 daraja Selsiy, eng yuqorisi esa 32 daraja. Stepantsmindada oʻrtacha yillik yogʻin miqdori 790 mm (31.1 dyuym)ni tashkil etadi. Shahar har tomondan katta togʻlar bilan oʻralgan boʻlib, mintaqaning eng koʻzga koʻringan togʻi, Yanal tizmasidagi Kazbek togʻi shahar gʻarbida joylashgan. Ikkinchi eng koʻzga koʻringan choʻqqi Shani togʻi dengiz sathidan 4,451 metr (14,600 fut) balandlikda, Stepantsmindadan 9 km sharqda joylashgan. Stepantsminda shahri mashhur Darial darasidan 10 km janubda joylashgan.

Anʼanaga koʻra, Stepantsminda, soʻzma-soʻz tarjima qilinganda „Avliyo Stefan“, bu joyda tarki dunyo qilgan gruzin pravoslav ruhoniysi Stefan sharafiga shunday nomlangan. Shahar keyinchalik mahalliy feodal magnati Chopikashvili urugʻi tasarrufiga oʻtgan va ular XVIII asr oxirida bu hududda sayohatchilardan boj yigʻish bilan shugʻullangan.

XIX asr boshlarida Rossiya imperiyasi Gruziya qirolligiga qarab kengaytirilgach, mintaqa aholisi rus hukmronligiga qarshi qoʻzgʻolon koʻtardi. Biroq Kazbegining oʻgʻli mahalliy lord Gabriel Chopikashvili oʻzining Rossiyaga sodiqligida sobit boʻlib, qoʻzgʻolonni bostirishga yordam berdi. Buning evaziga u Rossiya armiyasida ofitser lavozimiga koʻtarildi. U Kazbegi familiyasini oldi va uning qoʻl ostidagi qishloq ham tez orada „Kazbegi“ deb ataldi. 1917-1918-yillarda Stepantsminda Germaniya, Turkiya va Oqlar tomonidan qoʻlga kiritildi, Oqlar hukmronligi shaharda 1922-yilgacha saqlanib qoldi. 1925-yilda Sovet hukumati davrida bu nom rasman Kazbegi deb oʻzgartirildi. Gabriel Chopikashvili-Kazbegining nabirasi mashhur gruzin yozuvchisi Aleksandr Kazbegi shu shaharda tugʻilgan. 2006-yilda shahar oʻzining asl nomi Stepantsmindaga qaytarildi.

Shaharda aholi va sayyohlar oʻz vaqtini maroqli oʻtkazishi uchun bir qancha imkoniyatlar mavjud. Jumladan,

• Ot minish
• Paraplanda uchish
• Velosiped haydash
• Gergeti Sameba cherkovi
• Tabiiy mineral suvlar
• Kazbek togʻiga chiqish
• Muzliklar
• Gveleti sharsharasi

Stepantsminda Katta Kavkaz togʻlaridagi xushmanzara joylashuvi bilan mashhur va piyoda sayohat qilish va alpinizm uchun markaz hisoblanadi. Mahalliy diqqatga sazovor joylar orasida shahardagi Kazbegi muzeyi, shahar etnografik muzeyi va shahar tashqarisidagi Gergeti Trinity cherkovi, shuningdek, Kazbegi togʻining oʻzi va Kazbegi qoʻriqxonasining togʻli oʻtloqlari va oʻrmonlari kiradi.

Gergeti Triniti Cherkovi orqada tog' yonbag'ridagi kamalak bilan

Shahardan shimolda taxminan 12 km uzoqlikda Rossiya Federatsiyasi va Gruziya chegarasidagi „Larsi“ oʻtish punkti mavjud. Oʻtish joyi 2010-yil 1-martda ochilgan. U 24 soat ochiq. Bojxona koʻp tomonlama va dunyoning barcha fuqarolari uchun ochiq. Transchegaraviy yoʻl togʻli tunnelda joylashgan. Chegarani piyoda kesib oʻtish mumkin emas.

• Mtsxeta-Mtianeti

• Rozen, Rojer. Gruziya: Kavkazning suveren davlati. Odyssey nashrlari: Gonkong, 1999 yil.ISBN 962-217-748-4ISBN 962-217-748-4

• Kazbegi munitsipaliteti . Mtsxeta-Mtianeti mintaqaviy maʼmuriyati veb-sayti.