Karbamid
Karbamid, mochevina, (NH2)2CO - karbamid kislota amidi, sintetik usulda olinadigan, suv, spirt, suyuq ammiak, sulfit angidridda yaxshi eriydigan modda. Suyuqlanish harorati 132,7°. Tarkibida 46% azot boʻlgan eng konsentrlangan fiziologik nordon, qattiq azotli oʻgʻit. Uncha nam tortmaydi. Azotli oʻgʻit tarzida ishlatish uchun donador holida ishlab chikariladi. Donador K. saqlash vaqtida mushtlanib qolmaydi. K.tuprokda mikroorganizmlar taʼsirida oʻsimliklar oʻzlashtiradigan ammoniy karbonatga aylanadi. Samaradorligi jihatidan ammoniy nitratga teng , baʼzan undan samaraliroq.K.ni hamma xil tuproqlarda va barcha qishloq xoʻjaligi ekinlariga ishlatish mumkin. Sugʻorma dehqonchilikda ekishdan oldin (azot yillik meʼyorining 20—25% hisobida) va dastlabki oziqlantirishda ammiakli selitraga qaraganda sabzavot ekinlari, kartoshka, qand lavlagi hosildorligiga yaxshi taʼsir etadi.
Chorvachilikda kavsh kaytaruvchi mollarga beriladigan yem-xashaklar azotli oqsillari (protein) oʻrnini bosadigan modda sifatida (1g K. 2,6 g hazm boʻladigan proteinga teng) 1t makkajoʻxori silosiga 5—6 kg , qoramollar uchun 1t aralash yemga 25 kg (2,5%) K. ishlatiladi (yana q. Oqsilsiz azotli ozuqalar).[1]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash] | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
 | Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (avgust 2024) |