ort
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ort
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]ORT ’orqa tomon’. Yuk mashinalari o r t d a holdi. Bu ot qadimgi turkiy tildagi ’orqa qism’ maʼnosini anglatgan ar otidan oʻrin maʼnosini ifo — dalovchi —t qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (ЭСТЯ, I,
180; Devon, I, 77); oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga al— mashgan: ar + t = art > ârt.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Kimsa yoki narsaning yuz, bet, old tomoniga teskari tomon; orqa, ket. ◆ Ortga qaramoq. Ortga tisarilmoq. Ortda qolmoq. Ortidan bormoq. Yuk mashinaning ortidagi pritsep, n ◆ Yormat boshini ortga, xotini tomonga burib, oʻqraydi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
2 Biror narsadan narigi tomon; nari-gi, u yoq. ◆ Devor ortida bir odam bor. m ◆ Quyosh oltin barkash boʻlib, ufq ortiga yashirinishi bilan salqin tushadi. Gazetadan .
3 3-sh. egalik va j.k., oʻ.-p. k. va ch.k. qoʻshimchalari bilan koʻmakchi vazifasida qoʻllanadi (q. ortiga, ortida, ortidan). ◆ Muammoni hal qilish uchun bu ish ortidan koʻp yugurdi. Bormagan tashkiloti qolmadi. Gazetadan .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ОРТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
ort
1 задняя сторона; зад; ◆ ortda или ◆ ort tomonda сзади, позади; ◆ ortda qolmoq оставаться позади; отставать, отстать;
2 в роли служебного имени: ◆ ortiga за, на ту (другую, противоположную) сторону, через (что-л.); к (чему-л.), ◆ buzoqni aravaning ortiga bogʻla привяжи телёнка к арбе (сзади); ◆ ortida за, по другую сторону (кого-чего-л.); позади (чего-л.); ◆ yuk mashinasining ortida pritsepi bor позади грузовой автомашины имеется прицеп; ◆ uy ortida позади дома; ◆ ortidan из-за (чего-л.); вслед за (кем-чем-л.); ◆ mening ortimdan kelaver следуй за мной.