Schleswig-Holstein

Schleswig ve Holstein tarih boyunca Danimarka, İsveç, Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu, Prusya ve Avusturya arasında anlaşmazlık konusu oldu ve bölgede zaman zaman iç çatışmalar yaşandı. 12. yüzyılda düklük olan Schleswig, 1864'e değin Danimarka'ya bağlı kaldı. Daha bağımsız bir gelişme gösteren Holstein ise önce kontluk, 1474'ten sonra da düklük olarak Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'na bağlandı ve 1815'ten sonra yeni kurulan Alman Konfederasyonuna katıldı.

1840'larda bölgedeki ulusal azınlıkların hakları, Danimarka krallık ailesinin veraset hakları ve Danimarka'nın iki düklükteki çıkarları gibi sorunlar nedeniyle bu iki bölge, Almanya'da önderliği ele geçirmek isteyen Prusya'yla Avusturya arasında çekişme konusu oldu. Prag Antlaşması'yla (1866) tek bir eyalet olarak Prusya'ya bağlandı. Ama bölgede yaşayan Almanlar ayrı bir Alman devleti kurmak istediğinden, birleşme çeşitli sorunlara yol açtı. Versailles Antlaşması uyarınca 1920'de yapılan halk oylamasıyla, farklı ulusların yaşadığı bölgelere uygun düşen sınırlar çizildi ve Schleswig bölgesinin kuzeyi (şimdi Danimarka'nın Güney Jutland ili) Danimarka'ya bağlandı. Schleswig-Holstein II. Dünya Savaşı'ndan sonra eyalet statüsü kazandı ve ilk eyalet meclisi 1947'de göreve başladı.

Eyalet yüzey şekilleri bakımından doğu, orta ve batı olmak üzere üç bölgeye ayrılabilir. Genç buzultaşlarından oluşan doğudaki tepelerde, çok sayıda göl vardır. Bu yöre, kil, mil ve kum karışımı toprağıyla Almanya'nın en verimli bölgesidir. Eyaletin ortasındaki eski buzultaşlarından oluşan dağlık bölge ise ancak iki yüzyıldan beri işlenebilen verimsiz topraklarla kaplıdır.

Schleswig-Holstein, Gulf Stream'in etkisinde olduğundan kışlar ve yazlar ılık geçer. Ortalama yıllık sıcaklık 8 °C'dir. Nem ve yağış oranının (yılda ortalama 76 mm) yüksekliği, bitkilerin gelişmesine elverişli bir ortam yaratmıştır. Buna karşılık sert rüzgârlar, toprağın üst tabakasının aşınmasına ve kurumasına neden olmaktadır.

Schleswig-Holstein 11 ilçe ve 4 büyük şehirden oluşmaktadır.

 

	İlçe	Otomobil plakası	İdari merkez
	Kreis Dithmarschen	HEI	Heide (Holstein)
	Kreis Herzogtum Lauenburg	RZ	Ratzeburg
	Kreis Nordfriesland	NF	Husum
	Kreis Ostholstein	OH	Eutin
	Kreis Pinneberg (ve Helgoland)	PI	Pinneberg
	Kreis Plön	PLÖ	Plön
	Kreis Rendsburg-Eckernförde	RD	Rendsburg
	Kreis Schleswig-Flensburg	SL	Schleswig
	Kreis Segeberg	SE	Bad Segeberg
	Kreis Steinburg	IZ	Itzehoe
	Kreis Stormarn	OD	Bad Oldesloe
	Bağımsız sehirler
	Flensburg	FL
	Kiel	KI
	Lübeck	HL
	Neumünster	NMS

Halkın çoğu kentlerde yaşar. En kalabalık kentler, eyaletin yönetim ve sanayi merkezi olan Kiel ile Lübeck, Neumünster ve Flensburg'dur. II. Dünya Savaşı'nın sonunda ordu birliklerinin bölgeden çekilmesi, 1 milyonun üzerinde insanın buraya yerleştirilmesi ve çoğu doğudan gelen göçmenler toplumsal sorunlara ve nüfusun savaş öncesine göre yaklaşık iki kat artmasına neden olmuştur. Nüfus, 30 Temmuz 2005 itibarıyla 2.828.986'dir.

 

Aşağı Almancanın Holstein lehçesi bölgede hâlâ konuşulmaktadır. Eyaletin kuzeyindeki Danca konuşan azınlığın kendi okulları vardır. 2000 yılı tarihli istatistiklere göre eyalet nüfusunun yüzde 63,8'i Protestan, yüzde 6,1'i ise Katolik Kilisesi'ne mensuptur. Resmî verilere göre eyalette yaşayan Müslüman sayısı 25.000'dir.

Başlıca tarımsal ürünler buğday, şekerkamışı ve patatestir. Hayvancılık ve mandıracılık eyalete bitkisel ürünlerden daha fazla gelir sağlar. Eyaletteki orman varlığı çok zengin olmamakla birlikte, başka bölgelerdeki ormanları oluşturan fidanların çoğu burada yetiştirildiğinden, Schleswig-Holstein "Alman ormanlarının beşiği" olarak anılır.

Sanayinin eyalet ekonomisindeki payı gitgide artmaktadır. Başlıca sanayi dalları makine, elektrikli eşya, kâğıt, dokuma ve giyim eşyası üretimi ile gemi yapımıdır. Turizm gelişme yolundadır.

Uzun kıyı şeridi ve stratejik konumu nedeniyle eyalet yüzyıllar boyunca deniz trafiği açısından önem taşımıştır. Baltık kıyısındaki fiyortlarda eyaletin büyük liman kentleri olan Kiel, Lübeck ve Flensburg yer alır. Eyaleti boydan boya geçen Kiel Kanalı Kuzey Deniziyle Baltık Denizini birleştirir. Hamburg yakınlarındaki Kaltenkirchen'de sesüstü uçakların inebileceği büyük bir havaalanı yapılmaktadır.

Eğitim düzeyinin çok yüksek olduğu eyaletteki başlıca yükseköğretim kurumu Kiel Üniversitesi'dir (1665). 1964'te Lübeck'te bir tıp fakültesi açılmıştır. Eyalette ayrıca iki öğretmen okulu ile çeşitli yükseköğretim kurumları vardır. Yetişkinlerin eğitimine ve kütüphanelere eskiden beri büyük önem verilmektedir. Eyalette yaklaşık 50 müze bulunur. Avrupa'nın en eski ekonomik araştırma merkezlerinden biri olan Kiel'deki Dünya Ekonomi Enstitüsü'nün siyasal iktisat alanında çok büyük bir kütüphanesi vardır.

 

Wikimedia Commons'ta Schleswig-Holstein ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Resmi web sitesi 16 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.