Jacopo Bassano
| Jacopo Bassano | |
|---|---|
 Jacopo da Ponte, Otoportre 1525 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum adı | Jacopo dal Ponte |
| Doğum | yak. 1510 Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya) |
| Ölüm | 14 Şubat 1592 Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya) |
| Uyruk | İtalyan |
| Alanı | Resim |
| Sanat eğitimi | Paolo Veronese[1] |
| Katıldığı akımlar | Venedik Ekolu |
| Etkilendikleri | Titian[1] |
| Etkiledikleri | Leandro Bassano Francesco Bassano the Younger Annibale Carracci Diego Velázquez |
| Ünlü yapıtları | Emmaus'da Aksam Yemegi (1538) Misir'a Kacis(1542) Isa Meryem ve Marta'nin Evinde Isa'nin Vaftiz Edilmesi (1590)[2] |
Jacopo Bassano (d. yak. 1510, Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya) – ö. 14 Şubat 1592, Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya)), İtalyan yağlı boya resim üzerinde isim yapmış bir ressam. Doğduğu, hayatının gayet büyük kısmında çalıştığı ve öldüğü şehir Bassano del Grappa olduğu icin "Bassano" lakabi ile anılmaktadır. Sanat eğitimini Paolo Veronese'nin çırağı ve öğrencisi olarak yapmıștır. En çok ilgi gosterdiği ve popüler tabloları peyzaj ve tür resmi tiptedir.[3] Jacopo Bassano ve kendini takip ederek ressam olan iki oğlu Leandro Bassano ve Genç Francesco Bassano Venedik'te çok sevilmiş ressam olmuşlardir ve bunun nedeni, eserleri için seçtikleri konuların basit kırsal hayatı göstermesidir. Jacopo Bassano ilk modern peyzaj ressami olarak nitelendirilmiştir.[1]
Yaşamı ve eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Jacopo Bassano yaklaşık 1510'de Venedik'in 65 km kuzeyinde bulunan Bassano del Grappa adlı bir küçük şehir de doğdu. Asıl adı Jacopo de Ponte idi. Babası Yaşlı Francesca (yak.1475-1539) bir taşra şehri ressamı idi. Jacopo 1530'lu yıllarda Venedikli ressam olan Paolo Veronese'nin Venedik'te bulunan atölyesine çırak olarak girip onun yanında yetişti. Bu çıraklık yılları dışında Jacopo Bassano tüm sanat hayatını Bassano'da geçirdi.
Küçük bir şehirde çalışan ve hazırladığı eserleri Venedik Cumhuriyeti idaresinde ana karada bulunan kasaba ve küçük şehirlere hitap etmekle beraber Jacobo Bassano "küçük şehir sanatçısı" niteliğini taşımamaktadır. Jacobo Bassano sanat hayatı boyunca İtalya ve kuzey Avrupa'da ortaya çıkarılan resim sanatı gelişmelerini takip etmiş ve bunları kendi resimleri içinde yansıtmıştır. Hazırladığı portrelerde Lorenzo Lotto'nun geliştirdiği yeni portre öğelerini uygulamıştır. Parmagianino'nun çok tutulan gravür ve tahta baskısı eserlere getirdiği yenilikler Bassano'nın eserlerinde uygulandığı görülür. Albrecht Dürer, Raffaello Santi ve Parmıgianino gibi artistlerin yenilik getirdikleri peyzaj tabloları ve tür resim (veya günlük yaşam resimi) alanlarında Jacopo Bassano bu yenilikçiler yanında eserler vermiştir. 1534'te ise kendi kentine çok yakın olan Venedik'te gelişmekte olan Titian ve ekolünden ışık gölge (chiaroscuro) ve çok zengin hatta lüks renklendirme tekniklerini hazırladığı eserlerde uygulamaya başlamıştır. 1500'lu yılların ortalarında Venedik şehrinde ve etrafında bulunan Veneto bölgesinde büyük ün kazanıp şehrin ve bölgenin en etkili ressamlarından biri olduğu kabul edilmiştir.
Kompozisyonları için yeni sanat gelişmelerini hemen ve gayet ilgi çeker şekilde uygulayabilmesi kabiliyeti İtalya'da yüksek rönesans sonlarında gelişmeye başlayan maniyerist üslup ve akımına yaptığı büyük katkılarda da kendini gösterdi. Maniyerist akımın başında Raffaello Santi'nin gravürlerini gayet dikkatle incelemişti. 1540'li yıllarda hazırladığı eserler bu akımı uygulamaya çalışan deneysel eserler oldu. Bu eserlerde bulunan figürler doğal olamayan şekilde uzunlaştırılmıştı; bu figurlerin gösterilen tavır ve hareketleri de gayet gayritabii görünmektedir ama çok parlak olarak renklendirilmişlerdir. Bu deneysel uğraşlardan sonra sadece kendisine has ama yenilikleri de içeren ve çok popüler olarak seyircisi ile iletişime geçen özel bir resim yapma stili ortaya çıkarmıştır. Bu özel resim stilinin popülerliği ve ilgi çekiciliği temellerinde ışık/gölge kavramının gayet ustalıkla ve çekici şekilde kullanılması ve insan figürlerinin ve özellikle hayvan figürlerinin resimlerinde çok hayata yakın nitelikler taşımaları ile desteklenmektedirler. Jacopo Bassono eserlerinde yaşayıp çalıştığı küçük şehrin insanlarının basit yaşayışlarından; tarımsal işlerden ve doğanın yıl içinde ve yıl be yıl devamlı gösterdiği değişikliklerden ilham aldığı açıktır. Maniyerist üslup ve akımın genel karakterleri olan enerji, çok fazla hatta ifrata varan hareketler ve gayet sıkıştırılmış mekan boşluklarına Jacopo Bassano eserlerinde realizm ve gayet sadelik niteliklerini de eklemiştir. Eserlerini hazırlamakta iken gösterdiği gayet mütevazı ve göze çarpmayan hareketleri dolayısıyla kendine poz verenlerin ressamın orada bulunduğunu hissetmeleri ve gayet realist olarak ona poz verdikleri iddia edilmektedir.
Yıllar geçtikçe tablolarında dinsel ve filozofik konuları işleyip bunları peyzaj ve tur resimler hazırlamak için bahane olarak kullanmaya başladı. Hazırladığı tabloların içerikleri daha dramatik olmaya başladı ve tablo ebatları da gittikçe büyüdü. 1550'li yıllardan 1592'de hayatının sonuna kadar bir seri gittikçe büyük ebatlı kilise sunak tabloları hazırladı; bu tablolar tarih sırası ile Bassano, Treviso, Padova ve Belluno'daki büyük kilise ve katedrallerde bulunmaktadır.
Eserlerinin İncil'den gelen temaları sanki kırsal resim tur sahneleri gibiymiş gibi resmedip bunun için model olarak gerçekten yaşamış kişileri ve gerçek hayvanları kullanmıştır. Böylelikle ortaya çıkardığı tablolarda ele aldığı estetik hedef gayet iyi bilinen dinsel konular içeriği olmaktan çıkmakta ve sanatsal natürmort veya peyzaj elemanları daha üste gelmektedir. 1560'li yıllarda hazırladığı eserlerde ise ışık ve karanlık elemanlarının yeni şekilde kullanmaları için deneyimler yapılmakta olduğu görülmektedir. Bu deneyimlerin sonucu ortaya çıkan eserlerde, Venedikli ressam Tintöretto'nın eserlerinde olduğu gibi, yanardoner tablo renklendirmesi tekniğine çok benzer eserler vermiştir.
Bassono geliştirdiği tablo ressamlığı stilini ressam olan dört oğluna da (Genç Francesco (1549-92), Gerolamo (1566-1621), Giovanni Battista (1553-1613) ve Leandro (1557-1622)) öğretmiş ve bunlar da babalarının eserlerine benzer eserler vermişlerdir. Bunlardan özellikle Genç Francesko (babasının ölümünden önce pencereden kendini atarak intihar etmiştir) ve Leonardo Venedik şehrinde bizzat çalışarak o şehrin sanatsever ve sanat eserleri satın alan zümreleri içinde gök iyi isim yapmışlar ve eserleri Venedik'te beğendirip gösterilmişlerdir. Diğer taraftan Jacopo (ve onu takiben onun dört oğlu) Bassano'da dedelerinin atölyesini geliştirmişler ve Bassano şehrinin sanki sanat üreten bir merkez olmasına neden olmuşlardır ve bu atölyede 18. yüzyıllın içlerine kadar sanat eseri hazırlanmaya devam edilmiştir. Bu yetenekli ailenin fertlerinin resim eserleri Bassano'daki "Müseo Civico"'da çok geniş şekilde hala sergilenmektedir.
Müzeler ve güzel sanatlar galerilerinde sergilenen seçilmiş eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| Eser | Hazirlama tarihi | Muze veya galeri | Resim | |
|---|---|---|---|---|
| Son Akşam Yemeği yağlı boya 168 × 270 cm |
1546 | Galeria Borghese, Roma | 
| |
| Bebek Isa'ya Üç Magus[4] olej na desce 92.3 x 117.5 cm |
1560-1565 | Kunsthistorisches Museum Viyana | 
| |
| Aziz Hierenomus yağlı boya 119 x 154 cm |
yak.. 1560 | Gallerie dell'Accademia, Venedik | ||
| Vaftizci Yahya'nin Idami yağlı boya, 132 × 127 cm |
XVI. yy. 2. yarısı | Statens Museum for Kunst, Kopenhag | 
| |
| Üç Kralin Tapinmasi yağlı boya 183 × 236 cm |
XVI. yy. 2. yarısı | National Gallery of Scotland, Edinburg | 
| |
| Nuh'un Gemisi Yapimi yağlı boya |
XVI. yy. 2. yarısı | Musée des Beaux-Arts, Marsilya | 
| |
| Pastoral Goruntu yağlı boya 138,5 × 127,5 cm |
XVI. yy. 2. yarısı | Louvre Muzesi | 
| |
| Judas ve Tamara yağlı boya |
XVI. yy. 2. yarısı | Musée Fabre, Montpellier | 
| |
| Mousa'nin Kayalardan Su Cikartmasi yağlı boya 102 × 121 cm |
XVI. yy. 2. yarısı | Louvre Müzesi | 
|
|
| Isa'nin Emaus'da Aksam yemegi yağlı boya 102x144 cm |
1537 - 1538 | Cittadella | 
| |
| Pastoral Goruntu yağlı boya 134 x 188 cm |
1580-1590 | Sao Paulo Museum of Art, São Paulo | 
| |
| Nuh'un Kurban Adaması yağlı boya |
1574 | Staatliche Schlösser und Gärten, Potsdam-Sanssouci | 
|
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Emmaus'da Akşam Yemeği (1538) -
İsa'nın Son Yemeği (yak. 1542), Roma, Galleria Borghese -
İsa ve Üç Magus (yak. 1563/1564) -
Koyun ve Kuzu (yak 1560) -
İsa'nın Vaftiz Edilmesi (yak. 1590) New York, Metropolitan Museum of Art -
İsa Golgatha tepesi yolunda (1545–1550)
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İngilizce Wikipedia "Jacopo Bassano" maddesi 22 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ a b c Berenson, Bernard (1894). The Venetian Painters of the Renaissance with an Index to their Works. New York: G.P. Putnam's Sons.
- ^ Christiansen, Keith. "Jacopo dal Ponte, called Bassano (ca. 1510–1592)". Heilbrunn Timeline of Art History. The Metropolitan Museum of Art. 30 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2012.
- ^ "Bassano, Jacopo". Rijksbureau voor Kunsthistorische Dokumentatie. Erişim tarihi: 5 Nisan 2012.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Web Gallery of Art, image collection, virtual museum, searchable database of European fine arts (1000-1850)". 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Web Gallery of Art" sitesinde Jacopo Bassano resimleri 30 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Artcyclopedia" websitesinde "Bassano, Jacopo" maddesi 12 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Berdini, Paolo (1997) The religious art of Jacopo Bassano : painting as visual exegesis, Cambridge, New York:Cambridge University Press, ISBN 0-521-56170-1 (İngilizce)
- Habert, Jean-Pierre ve Loisel-Legrand, Catherine, (1998) Bassano et ses fils dans les musées français, Réunion des musées nationaux, ISBN 9782711836697 (Fransızca)
