Hibini Dağları
| Hibini Dağları | |
|---|---|
 Kış mevsiminde Hibini Dağları | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 1,201 |
| Koordinatlar | 67°44.1′K 33°43.6′D / 67.7350°K 33.7267°D |
| Coğrafya | |
| Konum | Kolsky, Rusya |
Hibini Tepeleri, Hibini Dağları veya Hibiniler ve Hibini (Rusça: Хиби́ны Rusça telaffuz: [xʲɪˈbʲinɨ]) Rusya'ya bağlı Kola Yarımadası içinde bulunan, alanı Kuzey Kutup Dairesi'nin içinde kalan, Umbozero ve İmandra Gölü'nün arasında bulunan sıradağlardır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]
Hibini Dağları, Kola Yarımadası'ndaki en yüksek noktalardır, bu yarımada Rusya'nın kuzeyinden başlayıp Barents Denizi ve Beyazdenize kadar uzanır. Yarımadanın toplam alanı yaklaşık 100.000 kilometrekare (39.000 sq mi)dir. Mineraller konusunda son buzul çağı'nda bir toprak katının alınması nedeniyle zengindir.[1]
Tepelerin yaklaşık 1,300 km2. uzunluğunda oval şekli vardır ve yarımadanın ortasında, yerden 900-1000 metre yükselikte konumlanır. Dağlar çok yüksek değildir; en yüksek iki noktası 1.201 metre (3.940 ft) uzunluğundaki Yudychvumchorr ve 1.191 metre (3.907 ft) yüksekliğindeki Chasnachorr'dur.[2] Tepelerin ortalama rakımı 1.116 metre (3.661 ft)dir.[3] Dağlar, at nalı şeklindedir ve yüksek platolardan derin kanyonlara iner. Dağlar dik yamaçlı buzullar, buz sahaları ve karlarla kaplı plato tiplerinden oluşur. Genel olarak araziyi Alpin çayırları oluşturur.
Kola Yarımadası'nın ikinci en yüksek ve benzer dağ sıraları olan Lovozero Tepeleri, Umbozero Gölü tarafından ayrılan Khibiny'nin en doğusunun yaklaşık 5 km doğusundadır.[1]
Dağlar özellikle apatit ve nefelin olmak üzere mineral bakımından çok zengindir. Bölgede 477 adet mineral rapor edilmiştir ve bunlardan 108 tanesi Khibiny'de ilk kez tanımlanmış yöreye özgü minerallerdir.[4] Bölge aynı zamanda deprem bölgesindedir.
Khibiny dağları dünyanın en zengin maden ocaklarından birine sahiptir. Burada çalışanlar dışında bölgede insan yaşamamaktadır. Bulunan minerallerden birinin, nükleer atıklar için radyoaktivite emici bir potansiyele sahip olduğu bildirildi.[5] Bölgede Apatitı ve Kirovsk adlı şehirler bulunmaktadır.
İklimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hibini Dağlarında ılıman kutup iklimi görülmektedir. Kışın ortalama hava sıcaklığı of −5 °C (23 °F)dir. Ancak, geceleyin sıcaklığın −30 °C (−22 °F) dereceye düşme ihtimali vardır. Kola Yarımadasına sıcak su getiren akıntı Gulf Stream, iklimi ılımanlaştırır, bölgenin diğer arktik bölgelerine göre daha sıcak bir havaya sahip olmasını sağlar.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Mineral Number 27-4". 3 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
- ^ a b "Khibinsky Mountains". 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
- ^ "The Khibiny (Khibinsky tundras)". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
- ^ http://www.mindat.org/loc-2680.html 16 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Khibiny Massif, Kola Peninsula, Murmanskaja Oblast', Northern Region, Russia, Mindat.org
- ^ "Safe Nuclear Dump discovered- April 24, 2008". 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Guide to the Khibiny 26 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- hibiny.info 13 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
- Khibiny geology and minerals
