Borda numarası

Gemi numarası olarak da bilinen borda numarası, deniz kuvvetlerindeki gemileri tanımlamak ve sınıflandırmak için kullanılan benzersiz kimlik numaralarıdır. Her gemiye atanan borda numarası; geminin türü, sınıfı ve sıra numarasını gibi bilgileri içerir. Borda numaraları, deniz kuvvetlerinin operasyonel planlama, haberleşme ve lojistik faaliyetlerinde rol oynar.

Orijinal ismi pennant number (flama numarası) olan ve ilk kez Birleşik Krallık tarafından kullanılan borda numarası, daha sonra farklı şekiller ve kurallarla öncelikle Avrupa'da, ardından bütün dünya donanmalarında kullanılmaya başlanmıştır.

Gemi numaraları genellikle harfler ve rakamların bir kombinasyonu şeklinde ifade edilir. Farklı deniz kuvvetleri, kendi gemi numarası sistemlerine sahiptir ve genellikle belirli bir düzene göre oluşturulurlar. Bu düzen, gemi türü, sınıfı ve sıra numarasını içerebilir.

İngiliz Kraliyet Donanması'nın mevcut sisteminde, üstün bayrak (flag superior) adı verilen bir harftan oluşan önek geminin türünü tanımlar. Ast bayrak (flag inferior) adı verilen ve sayılardan oluşan son ek ise her gemi için ayrı tanımlanır. Kraliyet donanmasındaki gemilerin bazılarının borda numarasında, üstün bayrak kısmı (harf içeren kısım) bulunmamaktadır.

NATO'da bulunan bazı Avrupa donanmaları ve İngiliz Milletler Topluluğu üyesi ülkelerin donanmaları, İngiliz Kraliyet Donanması'na dayalı bir borda numara sistemi getirmeyi kabul etmiştir. Bu sistem, sistemi kullanan ülkelerin gemilerinin borda numaralarının benzersiz olduğunu garanti eder. Amerika Birleşik Devletleri ise bu sisteme katılmamaktadır. ABD donanması, kendi gemilerini gövde sınıflandırma sembolleri ile tanımlamaktadır.

Bu sistemi kullanmayı kabul eden ülkelerden bazıları şunlardır:^[1][2]

• Arjantin — (D: 1x, 2x; P: 3x, 4x; S: 2x, 3x; C:x; V:x)
• Avustralya (önceden 1969'a kadar Kraliyet Donanması sistemine dahil edildi; ABD gövde sınıflandırma sembollerine dayalı bir sistem kullanıyor)^[3]
• Belçika — (A:9xx; F: 9xx; E: 9xx; P:9xx)
• Danimarka — (K: 0xx; A/A/P: 5xx; F/S/Y: 3xx; L: 0xx)
• Fransa — (K: 9x; C/D/S: 6xx; F: 7xx; M/P/A: 6xx, 7xx; L: 9xxx)
• Almanya — (A: 5x, 51x, 14xx; D: 1xx; F: 2xx; L: 76x; M: 10xx, 26xx; P: 61xx; S: 1xx)
• Yunanistan — (D/P: 0x, 2xx; A/F: 4xx; L/S/M: 1xx)
• İtalya — (5xx; D 5xx; F 5xx; P 4xx; 5xxx; A 5xxx; L 9xxx; Y 5xx)
• Kenya
• Malezya
• Yeni Zelanda — (F111-HMNZS Te Mana)
• Hollanda — (8xx; Y: 8xxx)
• Norveç — (F/S/M: 3xx; P: 9xx; L: 45xx)
• Portekiz — (F/M: 4xx; S: 1xx; P: 11xx0)
• İspanya (A: xx, F: 0x 1x 2x. ., R: 01, 11, L: 0x, 1x. ., P: 0x, 1x. ., Y: xxx)
• Sri Lanka
• Güney Afrika
• Türkiye — (G/G: 3xx; K: 2xx; N: 1xx; A/M: 5xx; P: 1xx, 3xx, L: 4xx; Y: 1xxx)
• Birleşik Krallık — (R: 0x; D: 0x & 1xx; F: 0x, 1xx, 2xx; S: 0x, 1xx; M: 0x, 1xx, 1xxx, 2xxx; P: 1xx, 2xx, 3xx; L: 0x, 1xx), 3xxx, 4xxx; A: herhangi biri)

• "İngiliz Donanması Flama Numaraları" 17 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Navy-history.net