Alsancak Garı

Alsancak Garı
TCDD Taşımacılık istasyonu İZBAN istasyonu
İzmir Alsancak Garı (Ön cephe)
Konum	Mimar Sinan Mahallesi / Umurbey Mahallesi, Atatürk Caddesi / Liman Caddesi, 35220 Konak, İzmir Türkiye
Koordinatlar	38°26′20″K 27°08′53″D / 38.43889°K 27.14806°D / 38.43889; 27.14806
Sahip	TCDD
İşletmeci	TCDD Taşımacılık İZBAN A.Ş.
Hat(lar)	(Merkez Hattı)
Uzaklık	Güney yönü 438,932 kilometre (272,740 mi) (Bozanönü)
Peronlar	3 kenar peronu 3 ada peronu
Raylar	10
Tren işletmecileri	TCDD Taşımacılık İZBAN A.Ş.
Otobüs güzergâhları	& Alsancak Gar: 121, 253, 912, 920, 930, 963[4]
Bağlantılar	T2 (Alsancak Gar)
Yapı
Yapı türü	Hemzemin
Otopark	Hayır
Bisiklet altyapısı	Evet
Engelli erişimi	Evet
Diğer bilgiler
Durum	İşletmede
Ücret bölgesi	3. Bölge
Tarihçe
Açılış	30 Ekim 1858 (ORC)[2] 1970 30 Ağustos 2010 (İZBAN)[3]
Elektriklendirme	25 kV AA Katener (2001)
Önceki ad(lar)ı	Punta Garı (1858 – ?)[1]
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı Toplu ulaşım

Alsancak Garı, eskiden Punta Garı,^[1] İzmir'in Konak ilçesi Mimar Sinan Mahallesi ile Umurbey Mahallesi arasında yer alan TCDD'ye ait hemzemin ana tren istasyonudur.

Türkiye'deki en eski gar ve Kemer Tren İstasyonu'ndan sonra en eski ikinci tren istasyonu olan^[5][6] ve İzmir-Alsancak – Eğirdir demiryolu'nun başlangıç noktası olan istasyon, Ottoman Railway Company / Osmanlı Demiryolu Şirketi (ORC) tarafından Punta Garı adıyla inşa edilerek 30 Ekim 1858'de hizmete girmiştir.^[1][2][7]

ORC Şirketi 1 Haziran 1935'te TCDD tarafından satın alınıp feshedildikten sonra istasyon TCDD'nin denetimine girmiştir.^[8][9] İstasyonun adı bu dönemde Alsancak olarak değiştirilmiştir.^{[kaynak belirtilmeli]}

TCDD tarafından 1970'te -banliyö kısmı- yeniden inşa edilerek tekrar hizmete giren istasyon, 2001'de elektrifikasyon altyapısıyla yenilenmiş ve hat sayısı 4'ten 10'a, platform sayısı ise 2'den 6'ya yükseltilmiştir. 1935 – 2006 yılları arasında Alsancak – Buca, 1970 – 2006 yılları arasında ise Alsancak – Cumaovası Banliyö Trenleri'ne hizmet vermiş, 2006'da İZBAN projesi kapsamında kapatılmış ve İZBAN A.Ş. tarafından yenilenerek 30 Ağustos 2010'da tekrar hizmete girmiştir.^[3][10]

İki ada peronu ve altı kenar peronundan oluşan istasyonun doğudaki ada peronları İZBAN (Cumaovası – Menemen) Banliyö Trenleri'ne^[3] hizmet vermekte, kenar peronları ise TCDD Taşımacılık'a tahsis edilmiş olup, şu an herhangi bir trene hizmet vermemektedir.

TCDD

• İzmir-Alsancak – Eğirdir demiryolu
  • Merkez Hattı (Cumaovası – Menemen)

7 ⇌ | | | | ⇌ 6 5 ⇌ | ⇌ 4 3 ⇌ | | ⇌ 2 1 ⇌ | | ↓ Hilal ↘ Halkapınar
	6 – 7	–		Hizmet dışı
	1 – 5	Kuzey yönü		Menemen için
		Güney yönü		Cumaovası için

TCDD
İZBAN A.Ş.
Önceki İstasyon	Banliyö Trenleri[3]	Sonraki İstasyon	Sefer Sıklığı
Hilal Cumaovası yönünde	Merkez Hattı (Cumaovası – Menemen)	Halkapınar Menemen yönünde	05.22 – 01.21 arası her 12 dakikada 1 sefer[11]

Konumu Alsancak, Konak, İzmir olan gar binası kentseldir. 1922'deki Büyük İzmir Yangını'na kadar Levantenler'in yoğunlukla yaşadığı Alsancak (o zamanki adıyla Punta) semti ve çoğunluğu gayrimüslimlere ait olan işletmelere, iskelelere, depolara, konsolosluklara ev sahipliği yapmaktaydı. Yangında neredeyse tamamı yok olan semt, yangından sonra şehrin yeni yerleşim, iş ve ticaret merkezi olmuştur. Semtin merkezinde yer alan gar, çevresindeki yapılar ile modern bir uyum içerisindedir. İzmir'in hemen hemen bütün kesimlerinden ulaşımın kolay olduğu binaya, biri binanın ana giriş kapısı (Atatürk Caddesi'nde) diğeri ise yeni tasarlanan İZBAN binasının giriş kapısı (Liman Caddesi'nde) olmak üzere iki farklı girişten ulaşılır.

Alsancak Garı yapımında Geç Dönem Osmanlı mimari esintileri görülmektedir. Bu dönemde Ampir, Barok, Rokoko ve Klasik Osmanlı üsluplarının hepsinin bir arada kullanıldığı yapılar dahi vardır. İç mekan oldukça yüksek, pencere açıklıkları vitraller ile süslenmiştir. Başka bir özellik ise garın tren raylarının olduğu kısım kafes sistemi ile desteklenmiş, oldukça yüksek bir formdadır. Beşik kemer, iç mekanda mekanı ayırmak için, dışta ise açıklıkların sınırlarını belirtmek için kullanılmıştır. Kapı ve pencere detayları süslüdür. Tren raylarının bölünmesinde de beşik kemer sistemi kullanılmıştır.

Ayrıca yapının güney cephesinde binaya ekli halde yer alan kulenin meydana bakan tek cephesinde bir niş içerisine yerleştirilen saatin 1890 yılında yapıya eklendiği tahmin edilmektedir.^[12] Bu kule aynı zamanda İzmir'deki ilk saat kulesidir.

Ziyaretçilerin ilgi odağı olan kısım, giriş bölümünden sonra bilet gişesi ve ardından gelen büyük bekleme salonudur. Bekleme salonu yarı açık bir girişle beklemekte olan ziyaretçilere gözlem olanağı sunar. Girişin hemen yanında bulunan bilet alma bölümü ve kapalı bekleme bölümünde birçok Osmanlı detayları gözlenir. bölümlerin hemen hepsi yüksek tavanlıdır ve geniş kapı açıklıkları ile birbirlerine bağlanırlar. Garın penceler sayesinde daima ışık alması ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır.

İstasyon binası taşıyıcı duvarlar sayesinde ayakta durmaktadır. Taş duvarlar ve beşik tonozlar binanın asıl taşıyıcı elemanlarıdır. Çatıda kafes sistemi kullanılmıştır. Kafes sistemi demirden oluşturulmuştur. Beşik kemer sistemi hem görsel hem strüktürel yapıyı desteklemektedir. Büyük pencere açıklıkları ile güneş ışığını doğrudan alır ve iç mekan her zaman aydınlıktır. Bu da ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır. Pencerelerdeki vitral detaylar sebebi ile iç mekana renkli ışık alımı olanağı sağlar.

• İzmir Limanı
• Toprak Mahsulleri Ofisi İzmir Siloları
• Alsancak Mustafa Denizli Stadyumu

• 
  Gar binası
• 
  Gar iç mekânı
• 
  Gar iç mekânı
• 
  İZBAN platformu

• Basmane Garı

Wikimedia Commons'ta Alsancak Garı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• TCDD resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• TCDD Taşımacılık resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• İZBAN resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.