Cemil Bayık
Cemil Bayık | |
|---|---|
| Doğum | 26 Şubat 1955 Aşağıçakmak, Keban, Elazığ |
| Milliyet | Kürt |
| Diğer ad(lar)ı | Cuma |
| Eğitim | Ankara Üniversitesi |
| Tanınma nedeni | KCK yürütme konseyi eş başkanı |
Cemil Bayık veya kod adı ile Cuma (d. 26 Şubat 1955, Elazığ[1]), PKK'nın yaşayan beş kurucusundan biridir.[2] Murat Karayılan ve Bahoz Erdal'la birlikte PKK'nın yönetim kurulunu oluşturmaktadır. Ayrıca 12 kişilik KCK yürütme konseyinin bir üyesidir.[2]
Hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]Cemil Bayık 26 Şubat 1955'te Rahan-Mustafa Bayık çiftinin çocukları olarak Elazığ'ın Keban ilçesinin Aşağıçakmak köyünde doğdu.[3] 1970'li yılların başında, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde öğrenci olduğu dönemde Kemal Pir'in aracılığıyla Abdullah Öcalan'la tanışmıştır.[2][4]
Abdullah Öcalan, Haki Karer, Duran Kalkan, Ali Haydar Kaytan ve Mazlum Doğan'ın etrafında 1973'ten itibaren ideoloji odaklı düzenli toplantılar yapan ve Kürdistan Devrimcileri olarak anılacak olan bir grubun üyesiydi. PKK'nın 1978'deki ilk toplantısında Bayık, örgütün Genel Sekreter Yardımcılığına atanarak PKK'nın (Abdullah Öcalan'dan sonra) ikinci adamı oldu. Bayık, Kalkan, Kaytan ve diğerleri, 1984 yılının Temmuz ayında Türk ordusuna karşı silahlı savaşın başlaması emrini verdiler. 1995'e kadar PKK'nın askeri kanadı Artêşa Rizgariya Gelê Kurdistan (ARGK) veya Halk Kurtuluş Ordusu'nun lideri olarak görev yaptı. Doksanların başında, PKK'nın Lübnan'daki Suriye kontrolündeki Bekaa Vadisi'ndeki eğitim kampı olan Mahsum Korkmaz Akademisi'nde kamp direktörüydü.[5][6]
Örgüt üzerinde askeri ve ideolojik anlamda etkisini sürdürmeye devam eden Bayık'ın zaman içerisinde yüzlerce örgüt üyesini infaz ettiği iddia edilmektedir.[7]
Bayık, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı tarafından 28 Ekim 2015'ten beri yayımlanan "en çok aranan teröristler" listesinin kırmızı kategorisinde yer almaktadır. Bakanlık kendisini yakalayan veya yakalanmasıyla sonuçlanacak bilgi paylaşan kişi veya kişilere 10 milyon ₺'ye kadar ödül verileceğini belirtmektedir.[8][9]
6 Kasım 2018'de Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı "Rewards for Justice" (Adalet için Ödül) programı kapsamında aralarında Cemil Bayık, Duran Kalkan ve Murat Karayılan'ın da olduğu üç PKK yöneticisi hakkında bilgi veren kişi veya kişilere para ödülü verileceğini belirtti. ABD'nin Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Matthew Palmer yaptığı açıklamada Cemil Bayık hakkında kimlik ya da yer tespitini mümkün kılacak bilgiler paylaşılması karşılığında 4 milyon $ para ödülü verileceğini açıkladı.[10][11]
7 Nisan 2021'de 6415 sayılı "Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun" 3. ve 4. maddeleri gereğince İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre 377 kişi ve 12 kuruluş ile birlikte Türkiye'deki mal varlığı donduruldu.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Murat Karayılan'ın koltuğuna oturan Cemil Bayık kimdir?". aksam. 10 Temmuz 2013. 25 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ a b c Michael M. Gunter, Historical Dictionary of the Kurds, Volume 8 of Historical Dictionaries of People and Cultures, Scarecrow Press, 2011, sayfa 60.
- ^ "Hazine ve Maliye Bakanlığından: Malvarlığının Dondurulması Kararı" (PDF). Resmî Gazete. 7 Nisan 2021. s. 12. 6 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2021.
- ^ Marlies Casier & Joost Jongerden, Nationalisms and Politics in Turkey: Political Islam, Kemalism, and the Kurdish Issue, Volume 26 of Routledge Studies in Middle Eastern Politics, Taylor & Francis, 2011, sayfa 128.
- ^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. 7 Ekim 2014. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Jongerden, Joost; Akkaya, Ahmet Hamdi (1 Haziran 2012). "The Kurdistan Workers Party and a New Left in Turkey: Analysis of the revolutionary movement in Turkey through the PKK's memorial text on Haki Karer". European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey (İngilizce) (14). doi:10.4000/ejts.4613. ISSN 1773-0546. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Vera Eccarius-Kelly, The Militant Kurds: A Dual Strategy for Freedom, PSI Guides to Terrorists, Insurgents, and Armed Groups, ABC-CLIO, 2010, sayfa 212.
- ^ "Arananlar: Kırmızı Liste". Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2016.
- ^ "Ödül Miktarında Değişiklik". Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2021.
- ^ "Information that brings to justice… "Cemal Bayik"". Rewards for Justice. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2018.
- ^ Mercan, Ahmet Furkan (6 Kasım 2018). "ABD'den PKK elebaşları hakkında bilgi verene ödül". Anadolu Ajansı. 7 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2018.
- ^ "Türkiye'de mal varlığı dondurulan isimler arasında kimler var?". Euronews. 7 Nisan 2021. 7 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2021.
