13 Aralık
Görünüm
13 Aralık günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
13 Aralık, Miladi takvime göre yılın 347. (artık yıllarda 348.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 18 gün vardır.
Kas – Aralık – Oca | ||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 |
Olaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1522 - Osmanlı padişahı I. Süleyman, Rodos'un teslimini istedi.
- 1642 - Hollandalı denizci Abel Tasman, Yeni Zelanda'yı keşfetti.
- 1754 - Osmanlı Padişahı, III. Osman'ın saltanatı başladı.
- 1789 - Fransa'da, Ulusal Muhafız Birliği (National Guard) kuruldu.
- 1805 - Sırp İsyanları ve Kara Yorgi'nin önderliği altında Sırpların, Belgrad'ı ele geçirmesi.
- 1877 - 2. Meclis-i Mebusan, çalışmalarına başladı.
- 1903 - İtalyan asıllı Amerikalı dondurma satıcısı Italo Marcioni, ilk dondurma külahının patentini aldı.
- 1914 - Mesudiye Zırhlısı, Çanakkale'de İngiliz denizaltısı HMS B11 tarafından batırıldı.
- 1937 - Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri, Çin Cumhuriyeti'nin Başkenti Nankin'i ele geçirdi.
- 1937 - İlk seloteyp satışa sunuldu.
- 1939 - Kriegsmarine cep zırhlısı Admiral Graf Spee ile Kraliyet Donanması kruvazörleri HMS Exeter, HMS Ajax ve HMS Achilles arasında Río de la Plata Muharebesi başladı.
- 1941 - II. Dünya Savaşı: Macaristan Krallığı ve Romanya Krallığı, Amerika Birleşik Devletleri'ne savaş ilan etti.
- 1942 - Çorum'da deprem: 25 kişi öldü, 589 ev yıkıldı.
- 1949 - İsrail, Kudüs'ü başkent ilan etti. Arap İsrail Savaşı'ndan sonra, Eski Kent ve Doğu Kudüs Ürdün'de, Batı Kudüs de İsrail'de kaldı. Kent, BM kararlarına göre uluslararası kent ilan edilmişti.
- 1957 - İran'da deprem: 2 bin kişi öldü.
- 1959 - Başpiskopos Makarios bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanlığına seçildi.
- 1960 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle'ün Cezayir ziyareti olaylı geçti. Fransız milliyetçilerinin çıkardığı olaylarda 123 kişi öldü.
- 1960 - Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı, Yeni Gün ve Öncü gazetelerini 3 gün süreyle kapattı.
- 1967 - Yunanistan Kralı II. Konstantin'in, Cuntaya karşı darbe girişimi başarısız oldu. Albaylar Cuntası iktidarı devam etti. Kral ülkesini terk etmek zorunda kaldı.
- 1969 - Sovyetler Birliği'nde, Kamaz otomobil fabrikasının temeli atıldı.
- 1974 - Malta'da Cumhuriyet ilan edildi.
- 1978 - Hollanda'da bir mahalle, kendisini "Bağımsız Devlet" ilan etti.
- 1980 - Piyade Er Zekeriya Önge'yi öldürme suçundan yargılanıp ölüm cezasına çarptırılan 19 yaşındaki Erdal Eren'in infazı yapıldı.
- 1981 - Polonya'da General Wojciech Witold Jaruzelski, sıkıyönetim ilan etti. 14 bin sendikalı işçi tutuklandı.
- 1983 - 45. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti (13 Aralık 1983 - 21 Aralık 1987), göreve başladı.
- 1986 - Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu Halterci Naim Süleymanoğlu, Türkiye'ye iltica etti.
- 1995 - Avrupa Parlamentosu, Türkiye ile imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasını onayladı.
- 1996 - Kofi Annan, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri seçildi.
- 1998 - İtalya'da düzenlenen 5. Avrupa Kros Şampiyonası'nda Türk Genç Bayan millî takımı şampiyon oldu.
- 2002 - Avrupa Birliği Genişlemesi: AB, 10 yeni devletin (Güney Kıbrıs, Çekya, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya) 1 Mayıs 2004'ten itibaren üye olacağını açıkladı.
- 2003 - ABD askerî güçleri devrik Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'i, Irak'ta saklandığı yerde yakaladı.
- 2004 - Şili'nin eski diktatörü Augusto Pinochet'nin, 1970 ve 1980'li yıllardaki Akbaba Operasyonu sırasında suç işlediği gerekçesiyle evinde gözetim altında tutulmasına ve hakkında yeni dava açılmasına karar verildi.
- 2005 - TMSF'nin satışa çıkardığı Telsim, 4 milyar 550 milyon dolarla dünyanın en büyük mobil telekomünikasyon operatörlerinden olan Birleşik Krallık'tan Vodafone'un şirketi, Vodafone Telekomünikasyon A.Ş'ye ihale edildi.
- 2011 - Belçika Liège'de düzenlenen intihar saldırısında 6 kişi öldü, 125 kişi yaralandı.
Doğumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1521 - V. Sixtus, Papa (ö. 1590)
- 1533 - XIV. Eric, İsveç Kralı (ö. 1577)
- 1553 - Henry IV, Fransa Kralı (ö. 1610)
- 1678 - Yongzheng, Çin İmparatoru (ö. 1735)
- 1724 - Franz Maria Aepinus, Alman bilim insanı (ö. 1802)
- 1780 - Johann Wolfgang Döbereiner, Alman kimyacı (ö. 1849)
- 1784 - Louis, Avusturya Arşidükü (ö. 1864)
- 1797 - Heinrich Heine, Alman romantik şair ve yazar (ö. 1856)
- 1816 - Ernst Werner von Siemens, Alman mühendis, mucit ve sanayici (ö. 1892)
- 1818 - Mary Todd Lincoln, Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanı olan Abraham Lincoln'ün karısı (ö. 1882)
- 1836 - Franz von Lenbach, Alman ressam (ö. 1904)
- 1887 - Ramón Grau, Kübalı tıp doktoru ve Küba Devlet Başkanı (ö. 1969)
- 1887 - George Pólya, Macar matematikçi (ö. 1985)
- 1902 - Panayotis Kanellopoulos, Yunan yazar ve siyasetçi (ö. 1986)
- 1902 - Talcott Parsons, Amerikalı sosyolog (ö. 1979)
- 1908 - Elizabeth Alexander, İngiliz jeolog, akademisyen ve fizikçi (ö. 1958)
- 1911 - Trygve Haavelmo, Norveçli istatistikçi, iktisatçı, ekonometrici ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 1999)
- 1915 - Curd Jürgens, Alman-Avusturyalı oyuncu (ö. 1982)
- 1915 - Balthazar Johannes Vorster, Güney Afrikalı siyasetçi (ö. 1983)
- 1917 - Antonino Fernández Rodríguez, İspanyol iş insanı (ö. 2016)
- 1919 - Hans-Joachim Marseille, Alman Luftwaffe pilotu (ö. 1942)
- 1920 - George P. Shultz, Amerikalı iktisatçı, iş insanı ve devlet adamı (ö. 2021)
- 1921 - Turgut Demirağ, Türk yapımcı ve film yönetmeni (ö. 1987)
- 1923 - Philip Anderson, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 2020)
- 1925 - Dick Van Dyke, Amerikalı aktör, şarkıcı, dansçı ve komedyen
- 1929 - Christopher Plummer, Kanadalı film, tiyatro, dizi oyuncusu ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2021)
- 1934 - Richard D. Zanuck, Akademi ödüllü Amerikalı film yapımcısı (ö. 2012)
- 1935 - Türkan Saylan, Türk tıp doktoru, akademisyen ve yazar (ö. 2009)
- 1936 - IV. Ağa Han, Şiîliğin Nizârî İsmâil'îyye mezhebinin 49. İmamı
- 1943 - İvan Kliun, Rus ressam (d. 1873)
- 1953 - Ben Bernanke, Amerikalı ekonomist, finansçı, politikacı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi
- 1957 - Steve Buscemi, Amerikalı oyuncu ve yönetmen
- 1967 - Jamie Foxx, Amerikalı sinema oyuncusu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi
- 1969 - Tony Curran, İskoç oyuncu
- 1972 - Damien Comolli, Fransız futbol antrenörü
- 1973 - Emre Aşık, Türk futbolcu
- 1975 - Bahar Mert, Türk voleybolcu
- 1975 - Erdem Akakçe, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
- 1978 - Okan Yalabık, Türk sinema, dizi ve TV oyuncusu
- 1980 - Tülin Şahin, Türk top model
- 1981 - Amy Lee, Amerikalı vokalist, besteci ve rock grubu Evanescence'ın kurucusu
- 1982 - Elisa Di Francisca, İtalyan eskrimci
- 1984 - Santi Gonzalez, İspanyol eski millî futbolcu
- 1984 - Hanna-Maria Seppälä, Fin yüzücü
- 1989 - Taylor Swift, Amerikalı country ve pop şarkıcısı
Ölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1051 - El-Birûni, Türk kökenli olduğu da ileri sürülen Farslı matematikçi (d. 973)
- 1124 - II. Callistus, 1 Şubat 1119'dan öldüğü 1124 yılına kadar Katolik Kilisesi'nin başı ve Papalık Devleti'nin hükümdarı (d. 1065)
- 1204 - Musa bin Meymūn, Sefaradi Yahudisi filozof, hahambaşı, Talmud bilgini ve çoğaltıcısı (d. 1135)
- 1250 - II. Friedrich, Kutsal Roma İmparatoru (d. 1194)
- 1466 - Donatello, Floransalı heykeltıraş (d. 1386)
- 1557 - Niccolò Tartaglia, İtalyan matematikçi (d. 1500)
- 1565 - Conrad Gesner, İsviçreli doğa bilimci (d. 1516)
- 1721 - Alexander Selkirk, İskoç denizci (ıssız bir adada 4 yıl geçiren ve Robinson Crusoe romanına ilham kaynağı olan) (d. 1676)
- 1754 - I. Mahmut, Osmanlı'nın 24. Padişahı (d. 1696)
- 1784 - Samuel Johnson, İngiliz yazar ve leksikograf (d. 1709)
- 1863 - Friedrich Hebbel, Alman oyun yazarı (d. 1813)
- 1881 - August Šenoa, Hırvat romancı, eleştirmen, editör, şair ve oyun yazarı (d. 1838)
- 1889 - Abraham Behor Kamondo, Fransız bankacı, koleksiyoncu ve hayırsever (d. 1829)
- 1908 - Augustus Le Plongeon, Britanyalı amatör arkeolog, eski eserler uzmanı ve fotoğrafçı (d. 1825)
- 1926 - Rudolf Eisler, Alman felsefeci (d. 1873)
- 1927 - Riyaziyeci Mehmet Nadir Bey, Türk matematikçi (d. 1856)
- 1930 - Fritz Pregl, Slovenyalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1869)
- 1931 - Gustave Le Bon, Fransız sosyolog ve antropolog (d. 1841)
- 1935 - Victor Grignard, Fransız kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1871)
- 1943 - İvan Kliun, Rus ressam, heykeltıraş ve sanat teorisyeni (d. 1873)
- 1944 - Vasiliy Kandinskiy, Rus ressam (d. 1866)
- 1945 - Irma Grese, II. Dünya Savaşı sırasında Ravensbrück toplama kampı, Auschwitz Toplama Kampı ve Bergen-Belsen toplama kamplarında yaklaşık 30.000 kadın çalışanın sorumlusu (d. 1923)
- 1945 - Josef Kramer, Nazi Almanyasında SS Subayı ve Bergen-Belsen Toplama Kampı'nın komutanı (d. 1906)
- 1945 - Cezmi Or, Türk atlet (d. 1921)
- 1955 - Egas Moniz, Portekizli nörolog, siyasetçi ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1874)
- 1959 - Ali Rıza Artunkal, Türk asker ve politikacı (d. 1881)
- 1966 - Ahilya Moshos, Rum asıllı Türk avukat ve siyasetçi
- 1974 - Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk romancı, gazeteci ve siyasetçi (d. 1889)
- 1974 - John Godolphin Bennett, İngiliz asker (d. 1897)
- 1977 - Oğuz Atay, Türk öykücü ve romancı (d. 1934)
- 1979 - Behçet Necatigil, Türk şair ve yazar (d. 1916)
- 1980 - Erdal Eren, Türk TDKP üyesi (d. 1961)
- 1994 - Antoine Pinay, Fransa başbakanı (d. 1891)
- 2001 - Chuck Schuldiner, Amerikalı gitarist ve solist (d. 1967)
- 2009 - Paul A. Samuelson, Amerikalı iktisatçı ve Nobel İktisat ödülü sahibi (d. 1915)
- 2010 - Richard Holbrooke, Amerikalı diplomat, dergi yayımcısı ve yazar (d. 1941)
- 2013 - Zafer Önen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1921)
- 2015 - Benedict Anderson, İngiliz-İrlanda kökenli Amerikalı politikbilimci (d. 1936)
- 2016 - Thomas C. Schelling, Amerikalı ekonomist (d. 1921)
- 2016 - Zübeyde Servet, Mısırlı oyuncu (d. 1940)
- 2016 - Alan Thicke, Kanadalı oyuncu, şarkı sözü yazarı ve televizyon sunucusu (d. 1947)
- 2017 - Mustafa Akgül, Türk akademisyen, mühendis, matematikçi, bilgisayar bilimci ve aktivist (d. 1948)
- 2017 - Yurizan Beltran, Amerikalı porno yıldızı (d. 1986)
- 2017 - Warrel Dane, Amerikalı heavy metal şarkıcısı, söz yazarı, müzisyen ve aktör (d. 1961)
- 2017 - Ali Kızıltuğ, Türk halk ozanı (d. 1943)
- 2018 - Matti Kassila, Fin film yönetmeni (d. 1924)
- 2018 - Nancy Wilson, Amerikalı caz şarkıcısı (d. 1937)
- 2019 - Gerd Baltus, Alman tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1932)
- 2019 - Ushiomaru Motoyasu, Japon sumo güreşçisi (d. 1978)
- 2020 - Catie Lazarus, Amerikalı yazar, komedyen ve talk show sunucusu (d. 1976)
- 2020 - Otto Barić, Hırvat eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1933)
- 2020 - Mandvulo Ambrose Dlamini, Svazilandlı iş insanı ve siyasetçi (d. 1968)
- 2020 - Nur Hossain Kasemi, Bangladeşli İslam alimi, siyasetçi, eğitimci, din adamı ve ruhani figür (d. 1945)
- 2020 - Jaroslav Mostecký, Çek bilimkurgu yazarı (d. 1963)
- 2023 - Yılmaz Atadeniz, Türk yönetmen, senarist ve yapımcı (d. 1932)
Tatiller ve özel günler
[değiştir | kaynağı değiştir]Wikimedia Commons'ta 13_Aralık ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.